Dấu ấn họ Mạc ở vùng đất Hà Tiên xưa

Họ Mạc ở vùng Hà Tiên

Cổng 2 vào chính điện Lăng Mạc Cửu

Bạn biết không Hà Tiên thuộc tỉnh Kiên Giang chính là danh sách được xếp đầu của Hà Tiên thập vịnh. Đây chính là nơi mà người dân Hà Tiên tưởng nhớ về công đức của dòng họ Mạc. Đây chính là những người có công lớn trong việc khai phá và xây dựng nên mảnh đất này.

Theo như sử sách xưa ghi lại thì ông cụ Mạc Cửu chính là người Hoa và vì ông không muốn sống dưới sự thống trị của nhà Thanh thế nên đã đưa gia đình đi di tản. Và con thuyền xuôi về Nam đến vùng đất Hà Tiên ngày nay thì ông đã quyết định ở lại, khai quá vùng đất còn hoang sơ này. Đến đầu thế kỉ 18 lúc nhà Nguyễn tiến hành công cuộc mở rộng bờ cõi về phương Nam thì Mạc Cựu đã tự dâng mảnh đất Hà Tiên cho chúa Nguyễn. Đó là vào năm 1708 và ông đã được phong làm Tổng trấn tại xứ Hà Tiên.

Khi làm Tổng trấn ở đây thì Mạc Cửu đã được chúa Nguyễn cho toàn quyền tự chủ đối với vùng đất Hà Tiên. Và trải qua 7 đời nắm quyền thì dòng họ Mạc đã biến vùng đất Hà Tiên nơi đây trở thành một trong những địa điểm buôn bán sầm uất tuyệt vời nhất.

Về đền thờ họ Mạc ở Hà Tiên

Một góc đền thờ họ Mạc ở Hà Tiên

Đền thờ họ Mạc ở Hà Tiên còn có tên gọi khác là lăng Mạc Cửu và nó nằm ở dưới chân núi Bình San đồng thời quay mặt về phía Đông. Đền thờ còn có tên gọi là Trung Nghĩa Đường hoặc miếu Ông Lịnh. Lăng chính là một quần thể kiến trúc đền thợ nằm dọc từ dưới chân núi cho đến đỉnh núi. Đó cũng chính là công trình được chính Mạc Thiên Tích là con trai của Mạc Cửu thiết kế cũng như xây dựng vào khoảng thời gian 1735-1739.

Từ ngoài cổng đi vào chúng ta sẽ thấy quần thể đền thờ chính là một khoảng sân rộng và giữa sân chính là nơi dừng chân. Đây cũng chính là nơi tụ họp ngày xưa của dòng họ, ở bên trong là đền thờ ba gian với bên phải là đền thờ tiền hiền và đền thờ hậu hiền ở bên trái. Ngoài ra những ngôi mộ của dòng họ Mạc ở vùng đất Hà Tiên đều được xây dựng trên núi Bình San. Tuy rằng trải qua gần 300 năm nhưng đền thờ của họ Mạc vẫn được giữ nguyên vẹn những kiến trúc thuở sơ khai. Hiện nay đây cũng chính là điểm tham quan của rất nhiều du khách khi ghé thăm Hà Tiên.

Nếu một lần đặt chân đến vùng đất Hà Tiên này thì bạn hãy một lần ghé đến đền thờ họ Mạc cũng như nghe kể về nhiều câu chuyện thú vị nơi đây.

Quỳnh Hương