12 dự án yếu kém ngành công thương hiện ra sao?

Chiều 6/9, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Trưởng Ban chỉ đạo của Chính phủ về xử lý tồn tại vướng mắc 12 dự án ngành công thương đã chủ trì phiên họp lần thứ 4 của Ban chỉ đạo. Cuộc họp nhằm cập nhật tình hình xử lý các tồn tại, yếu kém tại các dự án đã được Chính phủ xác định từ cuối năm 2016.

Hầu hết vẫn trong tình trạng khó khăn

Theo Bộ Công Thương, 4 nhà máy sản xuất phân bón thuộc Tập đoàn Hoá chất hoạt động ổn định. Thời gian chạy máy đạt từ 19-24 ngày. Phụ tải trung bình đạt khoảng 75-90%. Các nhà máy đạm được xây dựng theo hướng tăng cường quản trị, tiết giảm chi phí để giảm lỗ, mở rộng thị trường tiêu thụ, đa dạng chủng loại sản phẩm…

Tuy nhiên, hoạt động của các nhà máy chưa hiệu quả. Bộ Công Thương thậm chí đã ban hành biện pháp tự vệ tạm thời đối với một số mặt hàng phân bón DAP để hỗ trợ cho 4 nhà máy đạm.

5 dự án thuộc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) vẫn còn nhiều khó khăn. Dự án Nhà máy nhiên liệu sinh học Quảng Ngãi vẫn chưa khởi động lại được vì không có chi phí khắc phục, xử lý hệ thống nước thải. Ngoài ra, giá xăng dầu vẫn ở mức thấp nên cổ đông sợ mất vốn do sản xuất kinh doanh thua lỗ.

Đối với 2 dự án nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Phú Thọ và Bình Phước, PVN đã chỉ đạo thuê tổ chức tư vấn và xây dựng phương án thoái vốn. Theo Bộ Công Thương, hiện đã có nhà đầu tư “đánh tiếng” mua lại dự án nhà máy Ethanol Phú Thọ.

Về dự án Nhà máy sản xuất xơ sợi polyester Đình Vũ, Bộ Công Thương cho biết tình trạng của dự án vẫn khó khăn và chưa khởi động lại.

Các phương án xử lý dự án này cũng rất khó áp dụng. Nguyên nhân là nhà máy còn nợ tiền điện, nước, cơ sở hạ tầng cho Khu công nghiệp Đình Vũ lên tới 73 tỷ đồng.

Về dự án nhà máy đóng tàu Dung Quất, PVN đang “nhờ” các đơn vị trong ngành tiếp tục hỗ trợ, ủng hộ sử dụng dịch vụ nhằm giải quyết khó khăn trước mắt, tạo công ăn việc làm, ổn định tâm lý cho cán bộ, công nhân viên.

2 dự án đầu tư sản xuất thép của Tổng công ty Thép Việt Nam, Bộ Công Thương cho biết sau khi Chính phủ chỉ đạo rút 1.000 tỷ đồng vốn góp, nhà thầu MCC đã trở lại đàm phán, giải quyết một số vướng mắc với chủ đầu tư. Còn dự án Nhà máy Gang thép Việt - Trung đã có lãi từ tháng 3, tới cuối năm dự kiến sẽ nộp hơn 290 tỷ đồng tiền thuế các loại vào ngân sách.

Với dự án Nhà máy bột giấy Phương Nam, Bộ Công Thương cho biết sẽ tiếp tục xin ý kiến Thủ tướng để tổ chức bán đấu giá.

Hết năm 2018, phải giải quyết căn bản các yếu kém của 12 dự án

Kết luận phiên họp, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Trưởng Ban chỉ đạo hoan nghênh lãnh đạo Bộ Công Thương đã tích cực chỉ đạo các tập đoàn, tổng công ty thực hiện xử lý, tháo gỡ vướng mắc cho các dự án, nhà máy.

“Nhờ nỗ lực của các bộ, ngành và doanh nghiệp nên nhiều nhà máy, dự án đã có giá bán cao hơn biến phí, bù đắp một phần khấu hao và một số doanh nghiệp như DAP Hải Phòng và Thép Việt Trung đã có lãi”, Phó Thủ tướng khái quát.

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng cho rằng, việc xử lý các vướng mắc của nhà thầu EPC ở một số dự án chưa tiến triển nhiều; việc tái cơ cấu nợ của Ngân hàng Phát triển và một vài ngân hàng thương mại còn chậm ở một vài dự án, nhà máy; một số cơ chế chính sách chưa được thực hiện kịp thời như thuế xuất khẩu thạch cao nhân tạo, sửa Luật số 71 về thuế giá trị gia tăng; chuyển biến của một số dự án, nhà máy còn chậm chưa có kết quả rõ ràng như PVTex.

Để triển khai hiệu quả, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đề nghị các bộ, doanh nghiệp từ nay tới hết quý IV tiếp tục cập nhật các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng-Trưởng Ban chỉ đạo tại các thông báo kết luận nội dung làm việc.

Ví dụ đối với PVTex, Phó Thủ tướng nêu rõ Chính phủ không bỏ thêm tiền để khởi động lại Nhà máy mà đây là trách nhiệm và quyền hạn của các cổ đông liên quan.

Phó Thủ tướng cũng đề nghị các bộ, doanh nghiệp kiện toàn các ban chỉ đạo xử lý khó khăn vướng mắc của 12 dự án, nhà máy; cơ bản hoàn thành dứt điểm các vướng mắc pháp lý với các nhà thầu EPC trong năm 2017 với các báo cáo vướng mắc và lộ trình xử lý cụ thể các vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ xử lý.

Phó Thủ tướng giao Ngân hàng Nhà nước tiếp tục chỉ đạo theo thẩm quyền tới các ngân hàng thương mại về việc cơ cấu lại các khoản nợ, rà soát phân loại nợ, làm căn cứ để Bộ Tài chính giãn khấu hao cho các nhà máy, dự án; Bộ Tài chính nghiên cứu, đề xuất sửa đổi Luật số 71 và thuế xuất khẩu thạch cao nhân tạo.

Trưởng Ban chỉ đạo yêu cầu từng dự án, nhà máy tiếp tục tăng cường tiết kiệm, tiết giảm chi phí để có lãi, tạo điều kiện thuận lợi thực hiện các phương án xử lý, tháo gỡ khó khăn cho các dự án, nhà máy.

Theo yêu cầu của Bộ Chính trị, tới hết năm 2018, Chính phủ phải giải quyết căn bản các yếu kém của các dự án và tới năm 2020 hoàn thành việc xử lý các dự án, nhà máy này./.

Trí Dũng