Nhiều thách thức

Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, lượng khách quốc tế đến Việt Nam trong tháng 11 ước đạt 11,7 triệu lượt, tăng 14,4% so với tháng 10/2017, tăng 25,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Tổng thu từ khách du lịch ước đạt 461 nghìn 500 tỷ đồng, tăng 25,2% so với cùng kỳ năm 2016.

Trong đó, khách Trung Quốc dẫn đầu về lượng, chiếm 30%. Tiếp đến là khách Hàn Quốc, chiếm 18%. Đường hàng không vẫn là phương tiện khách nước ngoài sử dụng chủ yếu để đến Việt Nam trong 11 tháng qua. Khách đi bằng đường biển chiếm số lượng nhỏ và đang có chiều hướng sụt giảm với mức âm 7,7% so với cùng kỳ năm ngoái.

Tính đến hết tháng 11/2017, khách quốc tế đến Việt Nam đã đạt 11,7 triệu lượt

Tại Hội nghị triển khai Nghị quyết 08 của Bộ Chính trị, Chương trình hành động của Chính phủ về phát triển du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn vào ngày 28/11/2017, Bộ trưởng Văn hóa, Thể thao và Du lịch, ông Nguyễn Ngọc Thiện lạc quan cho biết, đây là lượng khách quốc tế đông nhất từng đến Việt Nam từ trước tới nay, vượt số 11,5 triệu lượt khách quốc tế đặt ra từ đầu năm.

Mặc dù có số lượng khách du lịch tăng nhanh, tuy nhiên, du lịch Việt Nam hiện nay đang đứng trước nhiều thách thức.

Tại cuộc làm việc của Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam với lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Tổng cục Du lịch và một số chuyên gia, đại diện doanh nghiệp du lịch lớn về một số nội dung để hoàn thiện Đề án tái cơ cấu ngành du lịch vào chiều ngày 30/11/2017, Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch Nguyễn Văn Tuấn cho biết, hạn chế của du lịch Việt Nam hiện nay, đó là: cơ cấu sản phẩm du lịch tiếp cận theo chuỗi giá trị còn khập khiễng. Các sản phẩm thương mại, nông nghiệp chưa định hướng phát triển thành sản phẩm đầu vào để hình thành sản phẩm du lịch. Hạ tầng giao thông chưa đáp ứng nhu cầu phát triển.

Thị trường khách quốc tế thiếu cân đối chủ yếu là thị trường Đông Bắc Á (55%) và Đông Nam Á chiếm 16% trong khi thị trường xa, chi tiêu cao chiếm tỷ trọng thấp.

Doanh nghiệp kinh doanh lữ hành quy mô nhỏ và vừa chiếm tới 96%, nhưng các doanh nghiệp lớn lại có tiềm lực lớn, đón và phục vụ số lượng lớn thị trường chỉ 10 doanh nghiệp lữ hành hàng đầu đã đớn 10% tổng lượng khác. Tuy nhiên, các doanh nghiệp lớn chưa hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp du lịch cùng phát triển vững mạnh.

Lao động du lịch dưới sơ cấp chiếm gần ½, sơ cấp, trung cấp, cao đẳng gần ½ và chỉ có 7,4% có trình độ đại học chưa đáp ứng yêu cầu phát triển du lịch heo hướng chuyên nghiệp, có năng lực cạnh tranh. Nhiều nơi du lịch phát triển tự phát, thiếu tính bền vững, thiếu tính quy luật của thị trường.

Bên cạnh những vấn đề nói trên, chính sách thị thực cho du khách quốc tế và hoạt động quảng bá du lịch Việt Nam ra thế giới cũng còn nhiều hạn chế.

Tại Hội nghị đối thoại lần thứ 2 với doanh nghiệp tổ chức vào ngày 04/12/2017, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch Nguyễn Thị Thanh Hương thừa nhận, kinh phí cho tuyên truyền xúc tiến du lịch vẫn còn hạn hẹp. Việt Nam có 7 nhóm thị trường lớn nhưng mỗi nhóm chỉ vài ba nước, nên số lượng quốc gia cần tổ chức quảng bá tại chỗ khá nhiều. Kinh phí bị chia nhỏ nên hoạt động xúc tiến bị manh mún, dàn trải.

Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp và các đại diện bộ, ngành cũng chỉ ra rằng, chính sách miễn thị thực cho khách quốc tế đến Việt Nam liệu có quá “hẹp” khi chỉ mới có công dân từ 23 nước được miễn thủ tục này.

Từ phía Bộ Công an, Thiếu tướng Lê Xuân Viên, Cục trưởng Cục Quản lý xuất nhập cảnh cho rằng, nếu chỉ đơn thuần nói Việt Nam chưa đủ “cởi mở” như các nước trong khu vực về miễn thị thực là chưa thực sự đầy đủ về phương diện ngoại giao.

Cụ thể, vấn đề miễn thị thực phải “có đi có lại” trong quan hệ song phương. Singapore miễn thị thực cho công dân 153 nước nhưng ngược lại công dân Singapore cũng được miễn visa tại 173 nước. Philippines cũng là trường hợp tương tự.

“Trong khi đó, Việt Nam đã miễn thị thực cho 23 nước, nhưng chỉ 10 nước là quan hệ miễn thị thực song phương, 13 nước còn lại là do Việt Nam đơn phương cởi mở. Công dân Việt Nam đến các quốc gia này thậm chí còn bị siết chặt visa", đại diện Cục Xuất nhập cảnh giải thích thêm về những phức tạp trong đàm phán miễn thị thực.

Tái cơ cấu ngành du lịch phải được triển khai với tư duy mới, thiết thực

Tại cuộc làm việc của Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam với lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Tổng cục Du lịch và một số chuyên gia, đại diện doanh nghiệp du lịch lớn vào ngày 30/11, ông Lương Hoài Nam, Phó Tổng Giám đốc Công ty Hàng không Ngôi Sao Việt cho rằng, để hóa giải những thách thức của ngành du lịch, cần phải tái cơ cấu ngành du lịch, mà yếu tố cốt lõi đầu tiên là phát triển các sản phẩm du lịch.

“Chúng ta cần có quan điểm rõ ràng về vấn đề này. Các sản phẩm du lịch ở Việt Nam đang ở tình trạng những sản phẩm đang có không quá nhiều hay thừa vì vậy điều cần bàn không phải là tái cơ cấu các dòng sản phẩm du lịch mà chúng ta sẽ làm thêm gì, mở rộng quy mô, nâng cao chất lượng. Ví dụ ngành du lịch rất thiếu những bảo tàng, công viên chuyên đề đặc sắc nên du khách không biết đi đâu chơi, tham quan chỗ nào”, ông Nam bày tỏ.

Trong khi đó, ông Trần Trọng Kiên, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty du lịch Thiên Minh đề cập đến những giải pháp để tăng sức cạnh tranh cho du lịch Việt Nam như nâng cao chất lượng đào tạo nhân lực; đẩy mạnh áp dụng công nghệ thông tin vào kết nối, chia sẻ giữa các doanh nghiệp du lịch; lựa chọn phân khúc thị trường phù hợp cho từng vùng du lịch.

Đồng tình với ý kiến trên, Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam Vũ Thế Bình đề xuất: Đề án Tái cơ cấu du lịch cần nêu được một số điểm "nóng", vấn đề "nóng" và có lộ trình tập trung giải quyết dứt điểm. Bên cạnh đó, Đề án nên có định hướng hình thành những sản phẩm du lịch quốc gia gắn với khu du lịch trọng điểm, từ đó có kế hoạch đầu tư dài hạn, bài bản.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh: Để phát triển bền vững, tái cơ cấu ngành du lịch phải được triển khai với tư duy mới, thiết thực. Đó là giải quyết căn bản từng vấn đề, như: Quảng bá du lịch, giao thông, thủ tục xuất nhập cảnh, quản lý điểm đến, bảo đảm môi trường du lịch an toàn, vệ sinh thực phẩm.

Theo Phó Thủ tướng, tái cơ cấu phải xuất phát từ sản phẩm du lịch, tiếp đến là thị trường, nhân lực, đầu tư hạ tầng, quản lý các điểm đến… Đề án Tái cơ cấu du lịch cần xác định thời gian, lộ trình cụ thể cũng như các khu vực du lịch trọng điểm. Trong phát triển sản phẩm du lịch cần xác định rõ ai sẽ làm; nguồn lực đầu tư từ ngân sách, từ doanh nghiệp được huy động, sử dụng ra sao.

Về vấn đề miễn thị thực, bà Đoàn Phương Lan, Phó Vụ trưởng Vụ Tổng hợp kinh tế (Bộ Ngoại giao) cho biết, điểm mấu chốt hiện nay không phải là mở rộng diện miễn thị thực mà phải tận dụng chính sách hiện có để phát triển năng lực cạnh tranh du lịch của kinh tế Việt Nam.

Dẫn thông tin từ Diễn đàn Kinh tế Thế giới, bà Lan cho biết yếu tố thị thực chỉ là một trong 90 yếu tố đánh giá năng lực cạnh tranh du lịch của một quốc gia. Bởi vậy, Nhật Bản dù xếp thứ 112/136 về cạnh tranh thị thực nhưng năng lực cạnh tranh chung của ngành du lịch nước này vẫn xếp thứ 4 trên bảng tổng sắp.

Từ phía Hội đồng Tư vấn du lịch, ông Trần Trọng Kiên đồng thời là thành viên Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân, cho rằng cái gì cũng có ngoại lệ. Trong khi còn nhiều khó khăn về hạ tầng và phát triển sản phẩm du lịch thì chính sách miễn thị thực là yếu tố đột phá rất quan trọng để tạo nên lợi thế so sánh của Việt Nam.

Đối với vấn đề quảng bá xúc tiến du lịch, ông Hoàng Nhân Chính, Trưởng Ban Thư ký Hội đồng Tư vấn du lịch cho biết, cần đầu tư thích đáng cho chính sách quảng bá du lịch và quan tâm hơn đến cơ chế tài chính cho hoạt động hỗ trợ - quảng bá du lịch Việt Nam. Ngoài ra, hoạt động gây quỹ xúc tiến quảng bá du lịch cũng chưa được các quy định tài chính ủng hộ. Phần đóng góp của doanh nghiệp cho Quỹ Hỗ trợ xúc tiến du lịch do Hội đồng Tư vấn du lịch kêu gọi hiện không được xem là chi phí hợp lý hợp lệ để khấu trừ thuế./.

Tham khảo từ các nguồn:

http://bnews.vn/trien-khai-chuong-trinh-hanh-dong-phat-trien-du-lich-thanh-nganh-kinh-te-mui-nhon/69175.html

http://bnews.vn/pho-thu-tuong-vu-duc-dam-cho-y-kien-ve-de-an-tai-co-cau-nganh-du-lich/69438.html

http://baochinhphu.vn/Du-lich/Giai-quyet-thach-thuc-cua-nganh-du-lich-the-nao/323885.vgp