Vit Nam đã gim 4 bc trong nhóm th trường cung cp thu sn ln nht cho Hoa Kỳ

Theo Cc Chế biến và Phát trin th trường nông sn, t trng kim ngch xut khu cá tra ca Vit Nam vào Hoa Kỳ đã có du hiu suy gim t 22,3% (năm 2016) xung còn 19% trong (năm 2017). D báo s tiếp tc b suy gim trong thi gian ti do tác đng cng hưởng ca các bt li xy ra trong cùng thi đim hin nay. Đó là thuế chng bán phá giá và chương trình thanh tra cá da trơn ca Hoa Kỳ. C th là kết lun áp thuế chng bán phá giá t 2,39 USD/kg - 7,74 USD/kg đi vi cá tra Vit Nam ca B Thương mi Hoa Kỳ (DOC)

Trong tháng 01/2018, th phn thy sn ca Vit Nam trong tng nhp khu ca Hoa Kỳ gim mnh so vi cùng kỳ năm trước, chiếm 6,8% v lượng và 6% v tr giá nhp khu thy sn ca Hoa Kỳ.

Vi kết qu này, Vit Nam đã gim 4 bc t th 3 xung th 7 trong nhóm th trường cung cp thu sn ln nht cho th trường Hoa Kỳ. Nguyên nhân chính là do lượng cá tra và tôm xut khu ti th trường này gim. Trong khi n Đ, Chile, Indonesia là nhng th trường vn duy trì được tc đ tăng trưởng tt nht trong tháng 1/2018.

Bên cnh đó, vic cá tra Vit Nam b cáo buc và chu thuế chng bán phá giá cao cũng như chưa được công nhn tương đương s tác đng xu đến thương hiu, hình nh và uy tín ca cá tra Vit Nam trên th trường quc tế. Điu này s to tin đ và hiu ng khiến các th trường khác s có nhng nghi ngi và đt ra nhiu rào cn thương mi khi nhp khu cá tra ca Vit Nam.

Xuất khẩu cá tra đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng trước phán quyết của Hoa Kỳ

Vic này cũng tác đng đến tâm lý và làm thay đi chiến lược sn xut kinh doanh ca các doanh nghip khi không đáp ng được các yêu cu ca th trường Hoa Kỳ thì s chuyn hướng sang các th trường d tính hơn. Đng thi trình đ tay ngh công nhân gim sút khi chế biến các sn phm đơn gin cho các th trường có giá xut khu thp hơn, ch quan tâm đến tăng sn lượng đ bù li giá tr gia tăng mang li không nhiu…

Liên quan đến vn đ này, ngày 21/03/2018, Hip hi Chế biến và Xut khu thy sn Vit Nam (VASEP) khng đnh, VASEP nhn thy kết qu cui cùng ca đt xem xét hành chính ln th 13 th hin s không công bng, trái vi các quy đnh v lut chng bán phá giá thông thường, đng thi mang tính áp đt và vô lý đi vi các doanh nghip Vit Nam. Đây là mt vic chưa có tin l, th hin s áp đt ch quan thiếu cơ s ca DOC trong quá trình xem xét.

VASEP và các doanh nghip phn đi quyết đnh thiếu công bng này ca DOC và đang xem xét tiến hành các th tc pháp lý cn thiết đ khiếu kin lên Tòa án Thương mi quc tế Hoa Kỳ (CIT) trong thi gian sm nht đ bo đm quyn li cho các doanh nghip Vit Nam.

VASEP cũng yêu cu DOC phi xem xét mt cách k lưỡng các h sơ, d liu đy đ mà doanh nghip Vit Nam đã cung cp đ làm cơ s tính toán và đưa ra mc thuế chính xác và hp lý cho các công ty tham gia đt xem xét hành chính ln th 13 này.

Cn ch đng gia tăng và chuyn hướng xut khu cá tra sang các th trường khác

Liên quan đến kết lun áp thuế chng bán phá giá t 2,39 USD/kg - 7,74 USD/kg đi vi cá tra Vit Nam ca B Thương mi Hoa Kỳ (DOC), đi din Cc chế biến và Phát trin th trường nông sn (B Nông nghiêp và Phát trin nông thôn) cho biết, DOC đã có nhng điu chnh thiếu cơ s pháp lý khi áp dng mc thuế sut được tính theo các yếu t bt li có sn tr thành mc thuế trung bình cho các công ty có mc thuế sut riêng r không được xem xét h sơ. Đng thi, b qua các quy đnh thông thường khi đưa ra quyết đnh trong kết qu cui cùng.

Điu này th hin s không công bng, trái vi các quy đnh v lut chng bán phá giá thông thường. Bên cnh đó, mang tính áp đt và vô lý đi vi các doanh nghip Vit Nam. Đây là mt vic chưa có tin l, th hin s áp đt ch quan thiếu cơ s ca DOC trong quá trình xem xét.

Do vy, B Công Thương (đu mi là Cc Phòng v thương mi) ch trì, phi hp cùng các b, ngành liên quan, đc bit là các hip hi ngành hàng (VASEP, VINAPA) cùng cng đng doanh nghip chế biến xut khu cá tra, xem xét tiến hành các th tc pháp lý cn thiết đ khiếu kin lên Tòa án Thương mi Quc tế Hoa Kỳ (CIT) trong thi gian sm nht nhm bo đm quyn li cho các doanh nghip Vit Nam.

Bên cnh đó, tăng cường gp g song phương, đa phương đ trao đi, đàm pháp v tình hình thương mi hai chiu. Điu này th hin nhng n lc ca Chính ph Vit Nam và cng đng doanh nghip trong vic tuân th đúng các quy đnh, nguyên tc ng x trong thương mi quc tế, đm bo hài hòa li ích ca các bên liên quan.

Cc Chế biến và Phát trin th trường nông sn khuyến cáo, đ hn chế nhng bt li trước mt đi vi th trường Hoa Kỳ, các doanh nghip chế biến xut khu cá tra cn ch đng cng c, gia tăng và chuyn hướng xut khu cá tra sang các th trường khác như: Trung Quc, Braxin, Mexico, Colombia, ASEAN… V vn đ này, trong thi gian va qua các doanh nghip đã th hin rt rõ khi th trường EU và Hoa Kỳ st gim, nhưng tng giá tr kim ngch xut khu cá tra vn tăng.

Các doanh nghip cũng cn nâng cp điu kin sn xut đ nâng cao cht lượng, an toàn thc phm, đáp ng tt các quy đnh ca nhà nhp khu. Đng thi, tìm mi cách đ gim giá thành, đa dng hóa sn phm, nâng cao t trng các sn phm có giá tr gia tăng đ tránh sn xut, chế biến các sn phm cùng loi quá nhiu dn ti cnh tranh không lành mnh gia các doanh nghip.

Ngoài ra, cơ cu li sn xut theo chui liên kết c v chiu dc (t sn xut nguyên liu đến chế biến, xut khu) ln chiu ngang (các doanh nghip vi nhau) đ gii quyết ti đa nhng tiêu cc trong vic cnh tranh thiếu lành mnh gia các doanh nghip. Bi, chính điu này làm nh hưởng trc tiếp đến cht lượng và giá bán ca cá tra Vit Nam trên th trường quc tế./.