Lẽ ra phải tăng tháng trước

Ngày 28/3, liên bộ Công Thương - Tài chính đã bất ngờ ra quyết định cho phép tăng giá xăng dầu. Cụ thể, với mức tăng tối đa 1.430 đồng/lít, giá xăng A92 đã đạt mức kỷ lục từ trước tới nay 24.580 đồng/lít. Đây là động thái khiến dư luận xôn xao khi mà giá thế giới lại đang trong xu hướng giảm.

Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ ngày 29/3, người phát ngôn của Chính phủ, Bộ trưởng Vũ Đức Đam cho biết, giá xăng dầu được điều hành theo đúng Nghị định 84, quy định chặt chẽ các yếu tố dẫn tới điều chỉnh giá xăng dầu.

Thông báo của liên bộ Tài chính - Công Thương cho biết, giá xăng dầu của các nước có chung đường biên giới với Việt Nam hiện đang cao hơn khá nhiều. Trước việc này, có ý kiến cho rằng phải chăng do không kiểm soát được việc buôn lậu xăng sang nước bạn nên mới phải tăng giá. Bộ trưởng Đam khằng định, đó chỉ là một yếu tố dẫn chiếu, không phải là lý do chính để tăng giá. Bộ trưởng Đam cho rằng, lý do chính để tăng giá hiện nay là do giá thấp hơn giá cơ sở. Nếu tiếp tục duy trì không tăng, thì quỹ bình ổn sẽ hết, không còn công cụ nào hỗ trợ nữa và chỉ còn cách phải lấy ngân sách bù vào. Tuy nhiên, chúng ta phải thống nhất nguyên tắc là không thể bao cấp mãi giá xăng dầu mà phải tiến tới theo thị trường.

Bộ trưởng Đam cho rằng: "Không thể bao cấp mãi giá xăng dầu"

Ông Đam cũng nhắc lại câu chuyện cách đây một tháng, liên bộ Tài chính - Công thương cũng đã trình xin tăng giá và lẽ ra đã phải tăng bởi có đủ điều kiện để tăng giá vào lúc đó. Theo kinh nghiệm các năm, thì giá xăng dầu không tăng nữa từ giữa tháng 3 trở đi, do đó nếu không cho tăng ở thời điểm đó, đến khi giá xăng dầu thế giới bắt đầu có biểu hiện đi xuống mới tăng sẽ gây hiểu lầm cho người dân. Tuy nhiên, vì để bình ổn giá, để kiềm chế lạm phát và điều quan trọng là không làm thêm khó khăn cho doanh nghiệp và người dân nên Thủ tướng quyết định chưa tăng vào thời điểm đó. Nhưng hiện nay, quỹ bình ổn đã sử dụng hết khả năng của mình, giá thế giới mặc dù có biều hiện đi xuống nhưng giá của chúng ta vẫn thấp hơn thì buộc phải điều chỉnh, không phải vì chống buôn lậu mà tăng giá xăng dầu.

Sẽ công khai quỹ bình ổn

Bộ trưởng Đam cũng cho biết, khi quyết định tăng thì Chính phủ cũng tính kỹ sẽ ảnh hưởng tới lạm phát là bao nhiêu. Bộ trưởng khẳng định, Chính phủ sẽ điều hành giá xăng dầu đúng quy định, đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, vì lợi ích chung của nền kinh tế chứ không vì lợi ích cục bộ của một số doanh nghiệp. Điều quan trọng là phải công khai minh bạch quỹ bình ổn còn bao nhiêu, giá nhập vào, các chi phí như thế nào.

Trả lời về sự công khai, minh bạch của quỹ bình ổn, bà Vũ Thị Mai, Thứ trưởng Bộ Tài chính thừa nhận việc này chưa đi đúng hướng "điều hành giá xăng luôn đảm bảo tính công khai, minh bạch". Bà Mai cũng hứa rằng, thời gian tới sẽ công khai để người dân có thể giám sát.

Bà Mai cho biết, trong lần điều chỉnh lần này, sở dĩ mức giá tăng như vậy vì sử dụng quỹ bình ổn đã hết, mức giá cơ sở cao hơn giá bán hiện hành. Cụ thể, xăng A92 có giá cơ sở cao hơn 1.430 đồng, do đó liên bộ quyết định điều chỉnh giá tăng bằng đúng giá chênh lệch cơ sở. Mức thuế được tính đối với xăng là 12%, diesel 8%, dầu hỏa, dầu ma zút là 10% hiện nay cũng thấp hơn mức trần được phép áp dụng là 20%.

Bà Mai khẳng định, quan điểm điều hành của Chính phủ luôn xác định và cân nhắc lợi ích hài hòa giữa 3 bên: Nhà nước; Doanh nghiệp; Người dân. Khi đề xuất bất cứ phương án nào đều đã tính toán rất kỹ lợi ích của 3 bên./.