Theo dự thảo quy định cơ cấu biểu giá bán lẻ điện vừa được Bộ Công Thương trình lên Chính phủ (thay thế Quyết định số 28/2014/QĐ-TTg), Bộ Công Thương đưa các phương án cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt gồm 1, 3, 4 và 5 bậc.

Bộ Công Thương đưa các phương án cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt gồm 1, 3, 4 và 5 bậc

Trong đó, phương án 1 bậc có giá bằng mức giá điện bình quân hiện hành cho sinh hoạt là 1.897 đồng/kWh. Với phương án này, tính toán cho thấy tiền điện các hộ sinh hoạt có mức sử dụng điện từ 201 kWh/tháng trở lên (khoảng 6,7 triệu hộ) tiền điện phải trả giảm từ 8.000 đồng đến 330.000 đồng/hộ/tháng. Trong khi đó, hộ sử dụng dưới 201 kWh/tháng (khoảng 18,6 triệu hộ) tiền điện trả tăng từ 17.000 đồng đến 36.000 đồng/hộ/tháng.

Phương án 2 là rút từ 6 bậc như hiện nay còn 3 bậc. Trong đó, giá điện bậc 1 (từ 0-100 kWh), bậc 2 từ 101-400 kWh và bậc 3 từ 401 kWh trở lên. Theo phương án này, tiền điện các hộ sinh hoạt có mức sử dụng điện từ 301 kWh/tháng trở lên (khoảng 3,1 triệu hộ) phải trả giảm từ 45.000 đồng đến 62.000 đồng/hộ/tháng; còn những hộ sử dụng dưới 301 kWh/tháng (khoảng 22,3 triệu hộ), tiền điện phải trả tăng từ 4.000 đồng đến 30.000 đồng/hộ/tháng.

Với phương án 3 thì cơ cấu biểu giá điện sinh hoạt bao gồm 4 bậc. Trong đó, giá điện bậc 1 từ 0-100 kWh, bậc 2 từ 101-300 kWh, bậc 3 từ 301-600 kWh và bậc 4 từ 601 kWh trở lên. Theo phương án này, các hộ sinh hoạt có mức sử dụng điện từ 51-100, 201-300 và 301-400 kWh/tháng (khoảng 10,3 triệu hộ) thì tiền điện phải trả giảm, nhiều nhất là giảm 32.000 đồng/hộ/tháng. Còn hộ sử dụng từ 0-50, 101-200 và từ 401 kWh/tháng trở lên (khoảng 15,3 triệu hộ) tiền điện phải trả tăng từ 1.000 đồng đến 105.000 đồng/hộ/tháng.

Phương án 4 là biểu giá điện gồm 5 bậc. Tuy nhiên, với phương án này, cơ quan soạn thảo đưa ra 2 kịch bản khác nhau. Kịch bản 1 là giá điện sinh hoạt bao gồm 5 bậc thang, trong đó giá điện bậc 1 (cho 0-100 kWh) giữ như mức giá bậc 1 theo biểu giá hiện hành, bậc 2 từ 101-200 kWh, bậc 3 từ 201-400 kWh, bậc 4 từ 401-700 kWh và bậc 5 từ 701 kWh trở lên. Bản chất kịch bản này là giảm từ 6 bậc như hiện nay xuống còn 5 bậc thông qua việc ghép các bậc lại với nhau để tăng khoảng cách mức tiêu thụ điện giữa các bậc và nới rộng khoảng cách mức của bậc cao hơn nhằm phản ánh tình hình thực tế tiêu thụ điện.

Kịch bản 2 của phương án 4 là giá bán lẻ điện bình quân cho sinh hoạt không đổi; gộp bậc 1 và bậc 2 với giá điện giữ nguyên theo bậc 1 nhằm đảm bảo ngân sách nhà nước hỗ trợ cho các hộ nghèo, hộ chính sách xã hội không thay đổi; phần doanh thu thiếu được bù vào bậc trên 700 kWh; giá điện của bậc 201-400 kWh được gộp theo giá bình quân của bậc 4 (201-300 kWh) và bậc 5 (từ 301-400 kWh) của giá điện cũ. Kịch bản này sẽ khiến tiền điện các hộ sinh hoạt có mức sử dụng điện từ 200-300 kWh/tháng và từ 701 kWh/tháng trở lên phải trả tăng thêm khoảng từ 6.000-14.000 đồng/hộ/tháng.

Nêu rõ hơn về việc lựa chọn phương án nêu trên, ông Nguyễn Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Điều tiết Điện lực (Bộ Công Thương) cho biết, để xem xét các phương án cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt, Bộ Công Thương đã thống kê thực tế sản lượng điện của các khách hàng trong thời gian vừa qua.

Theo ông Nguyễn Anh Tuấn, các phương án 1 bậc, 3 bậc, 4 bậc đều có nhược điểm chung là các khách hàng ở mức thấp đều phải trả nhiều tiền hơn, còn khách hàng sử dụng nhiều điện lại phải trả ít đi.

Cụ thể, với phương án 1 bậc, 2 bậc và 3 bậc, thì các khách hàng sử dụng dưới 300 kWh/tháng, chiếm tỉ lệ 87% khách hàng lại bị thiệt, không thực hiện mục tiêu là khuyến khích người dân sử dụng điện tiết kiệm hiệu quả; đồng thời ngân sách nhà nước phải hỗ trợ cho các hộ nghèo, hộ chính sách bị tăng lên.

Như vậy, sau khi phân tích các phương án, Bộ Công Thương đề xuất chọn phương án giá điện 5 bậc thang theo kịch bản 1 với lý do là mức tăng giá điện giữa các bậc ở mức hợp lý. c tiếp tục được Nhà nước hỗ trợ với tổng số tiền trên 1.000 tỷ đồng/năm như hiện nay./.