Theo Cộng đồng Hồ tiêu Quốc tế (IPC), sản lượng tiêu toàn cầu niên vụ 2014/15 ước đạt 374.500 tấn, sản lượng tiêu Ấn Độ trong năm 2015 kỳ vọng đạt khoảng 70.000 tấn, gần gấp đôi năm 2014. Dù tiêu thụ tiêu tại Ấn Độ dự báo đạt 48.000 tấn với tăng trưởng hằng năm 7-8%, tiêu thụ tiêu toàn cầu kỳ vọng tăng trưởng chỉ 4%/năm do tiêu thụ tiêu tại các nước phát triển tăng trưởng thấp với mức tăng 2-3%/năm.

Tình hình thị trường tiêu Việt Nam

Giá tiêu tại Việt Nam đạt đỉnh trong tháng 7, giảm lại trong tháng 8 rồi phục hồi vào tháng 9, gần đây giá tiêu bắt đầu hạ nhiệt, hiện tại dao động trong khoảng 175.000 - 185.000 đồng/kg . Sản lượng tiêu Việt Nam niên vụ 2015/16 kỳ vọng giảm so với niên vụ trước. Khối lượng xuất khẩu tiêu trong 8 tháng đầu năm nay đạt 107.150 tấn, giảm 20,49% so với cùng kỳ năm ngoái, khá thấp so với số liệu 125.000 tấn do các cơ quan chức năng báo cáo. Kỳ vọng Việt Nam vẫn còn khoảng 63.000 tấn tiêu dự trữ cho đến khi vụ tiêu mới 2016 bắt đầu, trong đó ước có khoảng 35.000 tấn tiêu sẽ được xuất khẩu cho đến cuối tháng 02/2016, trong đó gồm các cam kết hợp đồng kỳ hạn và dự trữ đầu cơ chờ giá tăng để bán.

Kể từ đầu tháng 9/2015, sức mua tiêu vẫn tiếp tục do các khách hàng công nghiệp cố gắng tìm nguồn tiêu để đảm bảo nhu cầu quý 4/2015 và xa hơn. Tuy nhiên, nhìn chung nhu cầu tiêu vẫn giảm.

Thị trường tiêu Ấn Độ

Ấn Độ là nước tiêu thụ tiêu đen lớn nhất thế giới, chỉ xuất khẩu khoảng 14.500 tấn tiêu trong giai đoạn từ tháng 4 - 12/2014 và nhập khẩu chủ yếu tiêu từ Việt Nam, Srilanka và Indonesia. Nhập khẩu tiêu vào Ấn Độ ước đạt 18.000 - 20.000 tấn trong niên vụ 2014/15. Nhập khẩu tiêu từ Việt Nam sang Ấn Độ trong niên vụ 2014/15 tăng hơn 50% so với niên vụ trước, chủ yếu do đáp ứng nhu cầu của các nhà sản xuất các sản phẩm tiêu giá trị gia tăng cao. Dù Ấn Độ là nước xuất khẩu nguồn tiêu xay lớn cho Mỹ, trong năm 2014 Mỹ nhập khẩu ít tiêu hơn từ Ấn Độ so với những năm trước.

Mưa không đều đặn trong thời gian vừa qua tại các vùng sản xuất tiêu đen có thể ảnh hưởng xấu đến sản lượng tiêu năm tới của Ấn Độ. Ước tính mới nhất từ các bang sản xuất tiêu cho thấy sản lượng tiêu niên vụ 2015/2016 bắt đầu thu hoạch từ tháng 12 sẽ giảm 50%. Ước tính từ người trồng tiêu và các thương nhân từ Kerala, Karnataka và Tamil Nadu cho biết sản lượng tiêu năm 2016 sẽ đạt khoảng 30.000 - 35.000 tấn, so với mức 70.000 tấn trong năm 2015.

"Sản lượng tiêu Ấn Độ năm tới nếu thực sự giảm mạnh có thể thúc đẩy giá tiêu tăng cao hơn trong năm tới,” theo nhận định của Jojan Malayil tại công ty xuất khẩu tiêu hàng đầu Ấn Độ là Bafna Enterprises. Hiện nay giá tiêu Ấn Độ duy trì ở mức khoảng 625-650 rupee/kg; giới phân tích kỳ vọng giá có thể tăng lên 700-750 rupee/kg trong năm tới. Nguồn cung tiêu trong nước chỉ đáp ứng được 70% sức tiêu thụ tiêu của Ấn Độ.

Giới thương nhân từ Kattappana và Sultan Battery ở Kerala cho biết người trồng tiêu đã không công bố tồn kho tiêu chuyển vụ, đồng thời họ kỳ vọng giá tiêu sẽ tăng đáng kể trong năm tới.

Người trồng tiêu địa phương cho biết lượng mưa thấp trong mùa mưa năm nay đã ảnh hưởng đến sản xuất tiêu. Theo một người nông dân địa phương có tên Benny Panikkankudy, sản lượng tiêu năm nay có thể giảm 70% ở một số vùng ở Western Ghats. Báo cáo từ vùng Coorg ở Karnataka cũng dự báo sản lượng tiêu năm tới giảm mạnh.

Các nhà phân tích cho biết lượng mưa trung bình trong mùa mưa năm nay tại Ấn Độ thấp hơn 14% so với năm ngoái, ở Kerala thấp hơn đến 24%.

Thị trường tiêu Indonesia

Người nông dân Indonesia bắt đầu thu hoạch vụ tiêu vào đầu tháng 7, sớm hơn khoảng 2-3 tuần so với thông thường, để có tiền mặt chi phí cho lễ Idul Fitri của người Hồi giáo (ngày 16 - 17/7). Hơn nữa, việc thu hoạch sớm có thể giúp tránh tình trạng trộm tiêu. Giới thương nhân ước tính sản lượng tiêu năm nay của Indonesia đạt khoảng 45.000 tấn như năm 2012.

Sản xuất tiêu trắng tại Bangka đang phục hồi sau khi sụt giảm sản lượng do ảnh hưởng nạn khai thác kẽm. Ước tính sản lượng tiêu năm 2015 ở Bangka đạt khoảng 14 - 16.000 tấn, có thể tăng nhanh với tốc độ 10 - 15%/năm trong những năm tới.

Đồng real giảm giá thúc đẩy xuất khẩu tiêu của Brazil - Nguồn: Barchart

Thị trường tiêu Brazil

Sản lượng tiêu Brazil niên vụ 2015/16 ước đạt 45.000 tấn, tăng 15% so với niên vụ trước. Các nhà chế biến tiêu Châu Âu bắt đầu mua nhiều tiêu của Brazil để thay thế tiêu Việt Nam do vấn đề chất lượng. Trong giai đoạn cuối tháng 9, thị trường tiêu Brazil khá sôi động và giá tiêu Brazil hấp dẫn và cạnh tranh nhất do đồng real suy yếu so với đồng USD trong khi nguồn tiêu dồi dào. Các nhà xuất khẩu tiêu Brazil đang cạn kiệt nguồn tài chính cho nên kỳ vọng xuất khẩu tiêu của Brazil tiếp tục tăng trong những tháng tới.

Triến vọng thị trường tiêu giai đoạn cuối năm 2015

Tình hình cung cầu đối với thị trường tiêu hiện nay tương đối cân bằng. Các yếu tố quan trọng sẽ ảnh hưởng đến mô hình giá tiêu trong giai đoạn cuối năm 2015 bao gồm diễn biến vụ tiêu mới ở Ấn Độ và Việt Nam. Điều kiện thời tiết, đặc biệt hiện tượng El Niño có thể tác động tiêu cực đối với sản lượng tiêu thế giới, từ đó sẽ hỗ trợ giá tiêu ổn định. Các đồng tiền ở các thị trường mới nổi như đồng real (BRL) của Brazil hay VND của Việt Nam, Rupiah của Indonesia (IDR) vẫn dễ chịu sức ép giảm giá so với đồng USD có thể góp phần gây sức ép lên giá tiêu.

Do tồn kho tiêu tại hầu hết các nước sản xuất tiêu còn ít, nguồn tiêu được thu hoạch trong niên vụ mới sẽ dễ dàng được các thị trường hấp thụ, do đó kỳ vọng giá tiêu vẫn ổn định trong những tháng cuối năm nay.