Việc dự báo giá hạt điều hiện nay gặp phải nhiều thách thức, trong đó sự chênh lệch khá lớn giữa giá hạt điều thô và hạt điều nhân và tình hình kinh tế thế giới đang có nhiều diễn biến phức tạp. đa chiều khiến cho việc dự báo nhu cầu tiêu thụ và xu hướng giá hạt điều trong những tháng tới cũng trở nên khó khăn.

Theo báo cáo từ Công ty Samsons Trading ở Mumbai, Ấn Độ, sau giai đoạn giá rất ổn định vào tháng 5 và tháng 6, giá hạt điều tại Ấn Độ giảm dần từ tháng 7 đến nay.

Giá hạt điều giảm rất nhanh

Ông Bert Noorland, công ty môi giới Amberwood Trading ở Rotterdam, Hà Lan, cho rằng: "Hiện nay giá hạt điều đang giảm nhanh chủ yếu do 3 nguyên nhân: thiếu sức mua; sức ép từ các ngân hàng Việt Nam do nguồn tiền khan hiếm; đồng VND giảm giá khoảng 4 - 5% so với đồng USD khiến lượng xuất khẩu từ Việt Nam gia tăng.

”Tuy nhiên, Noorland cho rằng vẫn có trường hợp ngoại lệ đối với xu hướng giảm giá chung hiện nay của thị trường hạt điều thế giới. “Điều lạ lùng là giá hạt điều thô từ Indonesia và Tanzania vẫn rất cao ở mức 1.800 USD/tấn,” ông cho biết. “Nhiều người, đặc biệt tại các nước sản xuất hạt điều, vẫn cho rằng giá hạt điều nhân sẽ tăng do giá hạt điều thô cao. Tuy nhiên, rốt cuộc người ta cần người mua hạt điều nhân để tiêu thụ sản lượng và nếu người mua thờ ơ thì người ta cũng có thể cho rằng giá hạt điều thô cao quá mức và cần giảm xuống.”

Giá hạt điều giao ngay hiện nay giao dịch ở mức giá cộng 5-10 cent/lb so với giá trên thị trường kỳ hạn, tùy thuộc vào nhà chế biến và thời gian giao hàng. Chênh lệch giữa mức giá cao nhất và mức giá thấp nhất trong ngày tăng từ 5-10 cent/lb đến 15-20 cent/lb. Trong những tuần gần đây có thêm những đề nghị mua hạt điều nhưng khối lượng giao dịch nhỏ do có rất ít người bán ở mức giá hiện tại. Nếu xu thế này tiếp tục, rất có thể giá hạt điều có thể tăng dần trong những tuần tới.

Giá hạt điều thô bắt đầu giảm từ cuối tháng 7 đến tháng 9 và hiện nay chững lại, giao dịch không nhiều do hầu hết các nhà chế biến đã có đủ hàng cho nhu cầu ngắn - trung hạn của mình. Giá hạt điều thô dao động trong khoảng 1.350-1.450 USD/tấn đối với hạt điều Bờ Biển Ngà và Benin; 1.550-1.650 USD/tấn đối với hạt điều Guinea Bissau, Senegal và Gambia, tùy thuộc vào chất lượng.

Ngoại trừ Bờ Biển Ngà báo cáo xuất khẩu hạt điều đạt mức kỷ lục, xuất khẩu hạt điều từ các nước Tây Phi khác giảm nhẹ so với cùng kỳ năm ngoái. Có tin sản lượng hạt điều Brazil năm nay đạt mức cao. Sản lượng hạt điều Indonesia cũng khá cao.

Công ty Global Trading & Agency nhận định, nhiều báo cáo cho thấy nguồn cung hạt điều thô hiện nay đảm bảo nhưng kỳ vọng thiếu hàng cho tháng 12, cho đến khi bắt đầu thu hoạch vụ điều mới từ Tanzania và Tây Phi. Một số nhà máy của công ty này sẽ phải đóng cửa hoạt động do họ không thể tìm được đúng nguồn hạt điều thô chất lượng tốt và mức chênh lệch quá cao giữa giá hạt điều nhân và giá hạt điều thô.

Hạt điều thô năm nay có giá trung bình cao hơn 20-25% so với năm 2014, trong khi giá hạt điều nhân thì tương đương hoặc chỉ cao hơn 5%. Từ nay cho đến tháng 3/2016, vẫn còn nguồn hạt điều thô từ Indonesia, Đông Phi và Brazil, nhưng chỉ chiếm 25% tổng sản lượng hạt điều thế giới. Thường thì giá hạt điều ở Nam bán cầu cao hơn ở Bắc bán cầu. Nguyên nhân giá hạt điều ở Nam bán cầu trong năm nay giảm chủ yếu do hoạt động mua bán hạt điều nhân trong giai đoạn tháng 9 - tháng 11 rất trì trệ.

Sức mua hạt điều nhân trong 3 tháng qua ở mức vừa phải, giá ổn định trong khung giao dịch hẹp. Giá hạt điều thô cao và sức mua đều đặn từ một số thị trường đã hỗ trợ giá hạt điều nhân ổn định trong thời gian gần đây. Nhu cầu tiêu thụ hạt điều nhân tăng trưởng ổn định từ tất cả các thị trường.

Triển vọng thị trường hạt điều giai đoạn cuối năm 2015

Thị trường Châu Âu và Mỹ khá trầm lắng trong khi thị trường Trung Quốc cũng không mấy sôi động chủ yếu do đồng nhân dân tệ (CNY) giảm giá so với đồng USD khiến cho các nhà nhập khẩu Trung Quốc phải mua nguyên liệu với giá cao hơn trước. Nếu tình hình kinh tế Trung Quốc suy giảm thêm có thể khiến giá hạt điều suy yếu trước tháng 12.

Công ty Global Trading & Agency cho rằng hầu hết các giao dịch cho kế hoạch sản xuất năm 2015 đã được thực hiện xong, nên nhu cầu hiện nay rất thấp.

Hạt điều nhân vẫn là loại hạt hấp dẫn nhất trong khi các loại hạt khác chịu sức ép giảm giá.

Ông Noorland tại công ty môi giới Amberwood Trading dự báo nếu thiếu sức mua trong vài tháng tới thì có thể thị trường hạt điều sẽ dao động cầm chừng và suy yếu xuống khoảng 3,25 - 3,0 USD/lb đối với hạt điều W320. “Xét cho cùng thì thị trường tùy thuộc vào sản lượng hạt điều vụ mới từ Ấn Độ cũng như Việt Nam. Nếu mọi thứ tiến triển tốt, giá hạt điều hoàn toàn có thể chịu sức ép giảm giá cho đến tháng 3 hoặc tháng 4/2016,” ông Noorland nhận định.

Global Trading cho rằng: “Nếu nhu cầu vẫn chậm trong những tuần tới, chúng ta có thể thấy hạt điều được giao dịch ở mức giá trừ lùi (giá mua hàng giao ngay thấp hơn giá tương ứng trên thị trường kỳ hạn). Khi nhu cầu tăng lên từ người mua quan tâm vào nửa đầu năm 2016, giá hạt điều có thể dễ dàng tăng trở lại.

Theo đánh giá của một nhà phân tích giá tại TP. Hồ Chí Minh, tình hình kinh tế thế giới thiếu chắc chắn khiến cho việc đánh giá nhu cầu tiêu thụ và xu hướng thị trường hạt điều trong những tháng tới không hề dễ dàng. Tuy nhiên giá hạt điều có thể tăng nhẹ nếu nhu cầu hạt điều khởi sắc hơn trong giai đoạn cuối năm nhân dịp Giáng sinh và Tết dương lịch. Không có gì ngạc nhiên nếu giá hạt điều tăng cao hơn khung giao dịch trong 6 tháng qua. Có rất ít khả năng giá giảm mạnh so với khung giá hiện tại trong tương lai gần./.