Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng trả lời chất vấn

Trả lời câu hỏi của đại biểu Phạm Văn Hòa đoàn Đồng Tháp tại phiên chất vấn, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, tỷ lệ nợ nước ngoài của Chính phủ giảm từ 24% GDP cuối 2011 xuống còn 21% năm 2018.

Bộ trưởng lý giải nguyên nhân là do thời gian qua, thực hiện nhiệm vụ, giải pháp cơ cấu lại nợ công, nên giảm dần tỷ trọng vay nước ngoài từ 60% năm 2011 xuống còn 40% năm 2018.

Trong đó, tỷ lệ nợ nước ngoài của Chính phủ giảm từ 24% GDP cuối 2011 xuống còn 21% năm 2018.

Đối với nợ nước ngoài được Chính phủ bảo lãnh đã hạn chế cấp bảo lãnh của Chính phủ, nên giảm từ 10,9% GDP 2015 xuống còn 8,7% năm 2018. Trong đó, bảo lãnh nước ngoài giảm từ 5,9% GDP cuối 2015 còn khoảng 5% cuối năm 2018.

Nợ nước ngoài tự vay tự trả của doanh nghiệp đang có xu hướng tăng nhanh trong những năm gần đây. Năm 2016, tăng 25,7% so với năm 2015, năm 2017 tăng 39,6% so với năm 2016.

Riêng năm 2017, nợ nước ngoài tự vay, tự trả của doanh nghiệp có khoản vay của công ty Việt Nam Beverage trị giá 4,8 tỷ USD để mua cổ phần của Sabeco.

“Đây là nguyên nhân chính dẫn đến gia tăng nợ nước ngoài của quốc gia.

Chỉ số nợ nước ngoài của quốc gia so với GDP là 42%, 44,8% hoặc 48,9% tương ứng các năm 2015, 2016, 2017 và dự kiến cuối năm 2018 là 49,7%, sát ngưỡng 50% như đại biểu đã nêu”, Bộ trưởng Dũng chỉ rõ.

Quán triệt nghị quyết của Bộ Chính trị và nghị quyết Quốc hội, Bộ trưởng Dũng khẳng định là không dùng ngân sách nhà nước để tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước. Đồng thời, khoản nợ nước ngoài của doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế, bao gồm: doanh nghiệp nhà nước, tổ chức tín dụng theo cơ chế tự vay, tự trả là bên vay có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ trả nợ theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp nhà nước là công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên chịu trách nhiệm hữu hạn trên tổng số vốn điều lệ được cấp. Trường hợp doanh nghiệp không trả được nợ có thể thực hiện phá sản theo quy định pháp luật.

Theo quy định Chính phủ tại Điều 9, Nghị định 219 năm 2013, Ngân hàng Nhà nước được giao quản lý các khoản nợ nước ngoài tự vay tự trả của doanh nghiệp và tổ chức tín dụng phù hợp với mục tiêu chính sách tiền tệ và quản lý ngoại hối của nhà nước.

Hiện nay, Chính phủ đã chỉ đạo Ngân hàng nhà nước chủ trì nghiên cứu, đề xuất các giải pháp nhằm kiểm soát chặt chẽ hoạt động vay nước ngoài theo phương thức tự vay tự trả của doanh nghiệp và tổ chức tín dụng. Đồng thời, phải thực hiện đồng bộ với các giải pháp khác nhằm quản lý chặt chẽ nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài quốc gia trong giới hạn cho phép.

“Hạn chế tối đa cấp bảo lãnh Chính phủ cho các khoản vay mới. Không bảo lãnh cho doanh nghiệp để vay vốn nước ngoài và không sử dụng nguồn Chính phủ vay về để cho doanh nghiệp vay lại. Không sử dụng ngân sách nhà nước để cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước, xử lý nợ xấu của ngân hàng và cấp vốn điều lệ cho các tổ chức tín dụng thương mại”, người đứng đầu Bộ Tài chính khẳng định./.