NHNN vừa công bố dự thảo Nghị định về việc nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần của TCTD Việt Nam dự kiến sẽ thay thế Nghị định 69/2007/NĐ-CP hiện tại. NHNN sẽ nới lỏng một số tiêu chuẩn và cho phép nhà đầu tư nước ngoài tham gia nhiều hơn vào hệ thống ngân hàng Việt Nam.

Thay đổi giới hạn tỷ lệ sở hữu nước ngoài tại các TCTD trong Dự thảo Nghị định

Nghị định 69 (cũ)

Tỷ lệ sở hữu tối đa

Dự thảo Nghị định (mới)

Tỷ lệ sở hữu tối đa

NĐT nước ngoài không phải TCTD và người có liên qua

5%

Một cá nhân nước ngoài

5%

Một TCTD nước ngoài và người có liên quan

10%

Một NĐT nước ngoài và người có liên quan

20%

n/a

n/a

Một tổ chức nước ngoài

15%

NĐT chiến lược nước ngoài và người có liên quan

15%

Đến 20% nếu được Thủ tướng chấp thuận

NĐT chiến lược nước ngoài

20%

Tổng tỷ lệ sở hữu nước ngoài

30%

Tổng tỷ lệ sở hữu nước ngoài

30%

Có thể thấy, có hai thay đổi quan trọng trong dự thảo Nghị định: (i) nước ngoài có thể sở hữu trên 30% ở các TCTD yếu kém nếu được Thủ tướng chấp thuận và (ii) loại bỏ một số tiêu chuẩn có thể cản trở việc TCTD yếu kém bán cổ phần cho tổ chức nước ngoài. Hai thay đổi này giúp các TCTD yếu kém có thể tìm kiếm nguồn vốn nước ngoài dễ dàng hơn và được kỳ vọng giúp đẩy nhanh quá trình tái cơ cấu ngân hàng vốn còn đang rất chậm.

Trong dự thảo Nghị định mới, không có quy định cụ thể như như vốn điều lệ tối thiểu là 1.000 tỷ đồng, báo cáo tài chính lành mạnh, quản lý hiệu quả… mà các TCTD Việt Nam phải đáp ứng trước khi có thể bán cổ phần cho nhà đầu tư nước ngoài. Việc loại bỏ tiêu chuẩn này sẽ hỗ trợ cho các TCTD yếu kém đang cần tái cơ cấu thu hút vốn đầu tư nước ngoài.

Kỳ vọng là vậy, nhưng với những thay đổi không nhiều như vậy cũng khó có thể kích thích được các nhà đầu tư nước ngoài bởi các lý do:

(1) Hiện tại, Thủ tướng có thể cho phép bất kỳ tổ chức nào vượt quy định 15% lên 20%. Nhưng trong dự thảo mới, thay vì có thể quyết định từng trường hợp thì Thủ tướng chỉ quyết định cho những ngân hàng yếu kém, với mục đích là tái cấu trúc ngân hàng. Như vậy, trong vấn đề này quy định mới hình như còn chặt chẽ hơn.

(2) Tại Dự thảo Nghị định, một ngân hàng được phép vượt quy định 30% sẽ bị liệt vào loại yếu kém thì mới nhận được ưu đãi. Điều này sẽ khiến các TCTD không mặn mà với việc nhận “danh hiệu” này. Còn với nhà đầu tư nước ngoài cũng không muốn mua các TCTD đã được cho là yếu kém vì lo ngại sẽ ảnh hưởng đến thương hiệu.

Trọng Đức