Theo quy định hiện hành, công ty chứng khoán không được dùng số dư tiền gửi của nhà đầu tư vào các mục đích khác và phải để toàn bộ số dư tiền gửi này tại các ngân hàng. Ở vai trò là đơn vị trung gian, rất nhiều công ty chứng khoán đã thực hiện việc gom số dư tiền gửi của khách hàng để có lợi thế đàm phán lớn hơn và chuyển lợi ích đàm phán lại cho khách hàng gửi tiền và mở tài khoản bên công ty chứng khoán qua hình thức hỗ trợ lãi suất. Đây không phải là hình thức huy động vốn để công ty chúng khoán sử dụng vào các mục đích kinh doanh của chính mình.

Hỗ trợ lãi suất là một loại dịch vụ, trong đó công ty chứng khoán với vai trò của một định chế trung gian đứng ra thu xếp thỏa thuận với khách hàng của mình để tìm kiếm cơ hội đầu tư và quản lý tiền nhàn rỗi chờ đầu tư và thu xếp với các ngân hàng để tối ưu thời gian và lãi suất tiền gửi theo các kỳ hạn khác nhau cho nhà đầu tư. Số tiền lãi này là khoản tiền nhận được từ số dư tiền gửi của nhà đầu tư được công ty chứng khoán thay mặt nhà đầu tư đàm phán hỗ trợ lãi suất tại các ngân hàng. Số dư tiền gửi của nhà đầu tư trên tài khoản chứng khoán tại công ty chứng khoán thay vì được hưởng lãi suất không kỳ hạn thì sẽ được hưởng thêm phần hố trợ lãi suất.

Hoạt động hỗ trợ lãi suất đối với nhà đầu tư chứng khoán có số dư tiền gửi trên tài khoản chứng khoán đem lại lợi ích cho mọi nhà đầu tư. Việc công ty chứng khoán trả lãi đối với số dư tiền trên tài khoản của nhà đầu tư căn cứ theo thỏa thuận với nhà đầu tư là phù hợp với quy định của pháp luật (trước đây là Thông tư số 210/2012/TT-BTC và hiện nay là Thông tư số 121/2020/TT-BTC).

Cụ thể, Phụ lục XVI ban hành kèm theo Thông tư số 210/2012/TT-BTC và Phụ lục III ban hành kèm theo Thông tư số 121/2020/TT-BTC đều quy định nội dung cơ bản của hợp đồng mở tài khoản giao dịch chứng khoán có điều khoản “Thỏa thuận về lãi suất trên số dư tiền gửi giao dịch chứng khoán”. Như vậy, công ty chứng khoán và nhà đầu tư hoàn toàn có quyền thỏa thuận với nhau về lãi suất trên số dư tiền gửi giao dịch chứng khoán. Pháp luật không có bất kỳ quy định nào bắt buộc công ty chứng khoản chỉ được trả lãi cho nhà đầu tư chứng khoán theo mức lãi suất không kỳ hạn.

Bản chất hoạt động hỗ trợ lãi suất này mang lại lợi ích cho nhà đầu tư, lợi ích cho công ty chứng khoán (từ việc thu phí), trong khi rủi ro phát sinh từ phía công ty chứng khoán rất thấp, nếu không muốn nói là không có, do toàn bộ số tiền nhà đầu tư chưa sử dụng đến tại công ty chứng khoán đều được gửi tại hệ thống ngân hàng. Đây là lý do nhiều công ty chứng khoán cùng thực hiện hoạt động này, kể cả công ty chứng khoán 100% vốn ngoại.

Nhiều nhà đầu tư cho rằng, việc họ được nhận lãi suất tốt hơn lãi suất không kỳ hạn cho khoản tiền chờ đầu tư chứng khoán là một lợi ích đáng bảo vệ trên TTCK Việt Nam, nhằm giúp thị trường tăng sức hấp dẫn, tiếp tục tăng trưởng lượng người tham gia thị trường. Hiện toàn TTCK Việt Nam có 3 triệu tài khoản được mở, theo Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, năm 2025, thị trường cần thu hút 5% dân số, tương đương 5 triệu nhà đầu tư tham gia./.