Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 01/2018, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Thế Phương cho biết, tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 01/2018, Bộ Nội vụ đã báo cáo Chính phủ về nghị quyết thành lập Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp và các thành viên Chính phủ đã đồng ý thông qua nghị quyết này.

Trước đó, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định 66 về việc thành lập Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ để thành lập Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp do Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ làm Tổ trưởng và có nhóm giúp việc gồm có Văn phòng Chính phủ, Bộ Nội vụ và các cơ quan liên quan.

Dự kiến, Chính phủ sẽ thông qua nghị định về chức năng nhiệm vụ của Ủy ban trong quý II/2018.

Còn về mô hình của Ủy ban này, Thứ trưởng Phương cho hay sẽ khác với SCIC.

“SCIC chỉ là một mô hình về quản lý và kinh doanh vốn nhà nước. Còn đây là Ủy ban quản lý tổng thể (tổng tài sản Ủy ban này quản lý là khoảng 5 triệu tỷ đồng, một con số rất lớn) là định chế bao trùm, có những văn bản quy phạm pháp luật sẽ được xây dựng bao quát toàn bộ vấn đề này”, Thứ trưởng lý giải.

Nghị quyết đại hội Đảng lần thứ XII (năm 2016) đã thống nhất chủ trương thành lập một cơ quan chuyên trách làm đại điện chủ sở hữu đối với các doanh nghiệp Nhà nước. Sau đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư trình Chính phủ dự thảo thành lập “siêu ủy ban”.

Theo dự thảo này, Ủy ban sẽ được quản lý bởi các bộ, cơ quan ngang bộ theo ngành, lĩnh vực, song sẽ chịu trách nhiệm trực tiếp với Chính phủ về kết quả và hiệu quả đầu tư, hiệu quả sử dụng tài sản và vốn tại các doanh nghiệp.

Khi Ủy ban được thành lập, sẽ tách hoạt động của các doanh nghiệp Nhà nước ra khỏi Bộ chủ quản và chuyển sang cơ quan chuyên trách. Siêu ủy ban sẽ xóa bỏ tình trạng DNNN bị quản lý phân tán ở các bộ như hiện nay, các cơ quan quản lý nhà nước có thể làm tốt hơn trong công tác xây dựng chính sách.

Danh sách dự kiến 30 doanh nghiệp và vốn nhà nước tại doanh nghiệp sẽ chuyển giao cho Ủy ban quản lý

Dự thảo đã công bố danh sách dự kiến 30 doanh nghiệp và vốn nhà nước tại doanh nghiệp sẽ chuyển giao cho Ủy ban này quản lý, trong đó có 9/10 tập đoàn kinh tế (ngoại trừ Tập đoàn Viettel là doanh nghiệp quốc phòng) và 21 tổng công ty đang thuộc sự quản lý của 7 bộ, gồm Công thương, Giao thông Vận tải, Nông nghiệp, Tài chính, Thông tin truyền thông, Xây dựng và Y tế.

Điều đáng chú ý là Ủy ban mới này cũng sẽ quản lý cả Tổng Công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) – doanh nghiệp được thành lập với chức năng tương tự như Ủy ban.

Theo Bộ Kế hoạch và đầu tư, việc thành lập Ủy ban quản lý, giám sát vốn và tài sản nhà nước tại doanh nghiệp (Ủy ban) nhằm mục tiêu quản lý và sử dụng có hiệu quả vốn và tài sản nhà nước đầu tư tại doanh nghiệp, ngăn chặn các trường hợp nhiều doanh nghiệp nhà nước rót vốn hàng nghìn tỷ đồng nhưng thua lỗ như đạm Ninh Bình, gang thép Thái Nguyên, sơ sợi Đình Vũ…

Ủy ban sẽ là cơ quan trực thuộc Chính phủ, chịu sự quản lý Nhà nước của các bộ, cơ quan ngang bộ theo ngành, lĩnh vực. Ủy ban không có chức năng ban hành văn bản quy phạm pháp luật, song sẽ chịu trách nhiệm trước Chính phủ về kết quả, hiệu quả đầu tư, hiệu quả sử dụng tài sản và vốn nhà nước đầu tư tại doanh nghiệp. Đồng thời, chịu sự giám sát, đánh giá của Chính phủ, Quốc hội, cơ quan liên quan, nhân dân và báo chí, truyền thông…

Nhiệm vụ của Ủy ban này sẽ là thực hiện các quyền của chủ sở hữu đối với doanh nghiệp nhà nước; xây dựng, trình Chính phủ kế hoạch sắp xếp, đổi mới và nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng vốn Nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp; cơ cấu vốn nhà nước đầu tư; xây dựng danh mục đầu tư…/.