Theo Tổng cục Thuế, từ ngày 9/2/2014 đến cuối tháng 06/2015, cả nước có trên 350.000 doanh nghiệp đã đăng ký tham gia sử dụng dịch vụ nộp thuế điện tử với tổng số tiền thuế nộp qua dịch vụ này trên 33 triệu tỷ đồng. Tuy nhiên, còn khoảng hơn 100.000 doanh nghiệp e dè chưa dám đăng ký nộp thuế điện tử, thậm chí có những doanh nghiệp đã đăng ký, nhưng còn “nhìn ngắm” chưa thực hiện.

Một trong những nguyên nhân của sự e dè trên là việc phần lớn doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ, hạ tầng công nghệ thông tin còn hạn chế. Trình độ ứng dụng công nghệ thông tin của doanh nghiệp chưa đồng đều.

Mặt khác, thói quen sử dụng tiền mặt trong các giao dịch kinh tế chưa thể thay đổi, chất lượng dịch vụ còn hạn chế, như: phần mềm hay bị lỗi cũng gây khó khăn khi kê khai, nộp thuế điện tử, nên khi thực hiện giao dịch nộp thuế điện tử còn tâm lý e ngại. Nhiều doanh nghiệp cho biết, họ e ngại về mức độ bảo mật, yếu tố an toàn khi giao dịch. Bởi, từ trước đến nay chủ doanh nghiệp thường ký ủy nhiệm chi cho kế toán đến ngân hàng thực hiện nộp thuế và cách thức này rất an toàn.

Tuy nhiên, khi thực hiện nộp thuế điện tử lại sử dụng chữ ký số. Nếu giao chữ ký số này cho kế toán thì chủ doanh nghiệp không an tâm vì sợ bị lợi dụng. Nhưng nếu yêu cầu chủ doanh nghiệp trực tiếp thực hiện việc nộp thuế thì lại không làm nổi. Hơn nữa, nhiều doanh nghiệp cũng cho rằng, với mức giá do nhà cung cấp phần mềm chứng thực chữ ký số lên tới 0,8-1,4 triệu đồng/năm sẽ khó hấp dẫn doanh nghiệp có quy mô nhỏ và vừa.

Một vướng mắc khác đó là hiện nay mỗi doanh nghiệp đều chọn cho mình một hoặc vài ngân hàng để mở tài khoản và giao dịch về tiền tệ phục vụ cho hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Tuy nhiên, các ngân hàng này lại không nằm trong danh sách các ngân hàng mà ngành thuế đã ký thỏa thuận, kết nối giao dịch nộp thuế điện tử (tính đến ngày 14/07/2015, Tổng cục Thuế mới chỉ ký kết thỏa thuận hợp tác với 27 ngân hàng thương mại). Vì vậy, khi đăng ký và giao dịch nộp thuế điện tử, một số doanh nghiệp không muốn thay đổi hoặc mở thêm tài khoản tại ngân hàng khác.

Hơn nữa, việc triển khai nộp thuế điện tử chưa phải là quy định bắt buộc, chưa có chế tài xử lý, mà chỉ là tuyên truyền vận động, nên dù đây là quyền lợi, trách nhiệm nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn chần chừ không muốn tham gia.

Mục tiêu đặt ra của Tổng cục Thuế là đến tháng 9/2015 sẽ có 90% số doanh nghiệp trong diện quản lý tham gia nộp thuế điện tử. Chính vì vậy, để đạt được kế hoạch đề ra Tổng cục Thuế cần có những biện pháp khuyến khích doanh nghiệp tham gia nộp thuế qua mạng điện tử.

Liên quan về vấn đề này, ông Phạm Văn Quý, Phòng Tuyên truyền và Hỗ trợ người nộp thuế, Cục thuế Hải Phòng cho rằng, để thu hút doanh nghiệp tham gia nhiều hơn, các ngân hàng cần tích cực hơn nữa trong việc tuyên truyền lợi ích của việc nộp thuế điện tử nhằm giải tỏa tâm lý cho doanh nghiệp (Đức Tùng, 2015).

Cũng nhận định về vấn đề trên, ông Trần Ngọc Tâm, Cục phó Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh cho rằng, bên cạnh việc tuyên truyền lợi ích của việc nộp thuế, các ngân hàng cũng phải cải cách hơn nữa về thủ tục hành chính và có chính sách khuyến mãi tốt hơn để thu hút khách hàng tham gia (Duy Khánh, 2015).

Nhưng ở góc độ quản lý, các chuyên gia cho rằng, Tổng cục Thuế cũng cần rút ngắn thời gian, trình tự triển khai phối hợp thu và nộp thuế điện tử giữa Tổng cục Thuế với các ngân hàng (kể cả đối với ngân hàng có vốn đầu tư nước ngoài đang hoạt động tại Việt Nam), qua đó nhanh chóng ký kết hợp tác với các ngân hàng còn lại.

Bên cạnh đó, Tổng cục Thuế cần xây dựng cơ chế ưu đãi về phí sử dụng dịch vụ tài khoản của ngân hàng để thực hiện nộp thuế điện tử, qua đó hỗ trợ, khuyến khích nhiều hơn nữa doanh nghiệp tham gia dịch vụ./.

Tham khảo từ:

1. Tổng cục thuế (2015). Giảm thêm 50 giờ nộp thuế, truy cập từ http://www.gdt.gov.vn/wps/portal/!ut/p/b1/jc67DsIwDAXQT7KTpmk6lqhtrD6gDIFmQRkQKupjQXw_ATYkCt4snXttcNCzmPGIMxFJOIKb_X24-NuwzH587k6edFdpW1lEVexzpCbNrBI5w5oH0AeAXybD__K6zIxI6gBEiUhis22N7hhS9Ct_APcmKw0vsPbix5FdqKamS6RMGFcUQ2uW6QyTG4uUruIBIuelhw!!/dl4/d5/L2dJQSEvUUt3QS80SmtFL1o2X0NRS0NWS1YwMDhVUEQwSU1NN1ZVSUQwMFQ3/?WCM_GLOBAL_CONTEXT=/wps/wcm/connect/gdt+content/sa_gdt/sa_news/sa_news_tax/2015-07/af27d50f-77e6-4ba1-ac6c-bbe548421b7f

2. Đức Tùng (2015). Nộp thuế điện tử phấn đấu 90% doanh nghiệp tham gia, truy cập từ http://www.anhp.vn/van-de-du-luan-quan-tam/201507/nop-thue-dien-tu-phan-dau-90-doanh-nghiep-tham-gia-600476/

3. Duy Khánh (2015). Vì sao doanh nghiệp ngại nộp thuế điện tử, truy cập từ http://www.doanhnhansaigon.vn/chuyen-lam-an/vi-sao-doanh-nghiep-ngai-nop-thue-dien-tu/1089403/