Mới có gần 39% doanh nghiệp nhà nước công bố thông tin

Theo quy định của Nghị định 81/2015/NĐ-CP, các doanh nghiệp do Nhà nước làm chủ sở hữu, các công ty con do doanh nghiệp nhà nước sở hữu 100% vốn điều lệ phải công bố thông tin trên trang thông tin điện tử của doanh nghiệp, đồng thời gửi các báo cáo công bố thông tin về cơ quan đại diện chủ sở hữu, Bộ Kế hoạch và Đầu tư để thực hiện công bố thông tin.

Tuy nhiên, đến thời điểm tổng hợp, ngày 31/12/2016, mới có 241/620 doanh nghiệp (chiếm 38,87% số doanh nghiệp) gửi báo cáo đến Bộ Kế hoạch và Đầu tư để thực hiện công bố thông tin trên Cổng thông tin doanh nghiệp tại địa chỉ http://www.business.gov.vn.

Nhiều doanh nghiệp nhà nước vẫn chây ì công bố thông tin

Trong số khoảng 380 doanh nghiệp còn lại chưa thực hiện công bố thông tin, chủ yếu là các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực thủy nông, thủy lợi, doanh nghiệp là các công ty nông, lâm nghiệp, xổ số kiến thiết của các địa phương. Đặc biệt các công ty con do công ty mẹ nắm 100% vốn tại một số doanh nghiệp lớn, như: Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (5 doanh nghiệp), Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (2 doanh nghiệp), Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam (6 doanh nghiệp), Tập đoàn Cao su Việt Nam (4 doanh nghiệp) chưa thực hiện công bố thông tin theo quy định của Nghị định số 81/2015/NĐ-CP.

Không chỉ “điểm mặt, chỉ tên” các doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư còn nhắc tới tình trạng các bộ quản lý ngành, UBND cấp tỉnh chưa thực hiện xây dựng chuyên mục và công bố thông tin của doanh nghiệp theo quy định. Theo cơ quan này, tính đến ngày 31/12/2016, mới có 7 bộ, ngành; 7 tỉnh, thành phố thuộc Trung ương và 6 tập đoàn kinh tế có chuyên mục riêng về công bố thông tin theo quy định.

Trong đó, chỉ có Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch đã thực hiện đầy đủ việc đăng tải các báo cáo về công bố thông tin của các doanh nghiệp thuộc phạm vi quản lý của mình.

Về chất lượng công bố thông tin, trong số 241 doanh nghiệp có tên trong danh mục đã công bố thông tin, không có doanh nghiệp nào thực hiện đầy đủ các báo cáo theo quy định. Tính trung bình, mỗi doanh nghiệp mới công bố khoảng 4 trong số 9 loại báo cáo.

Cụ thể, có 74 doanh nghiệp công bố kế hoạch sản xuất - kinh doanh và đầu tư phát triển 5 năm 2016-2020; 164 doanh nghiệp công bố kế hoạch sản xuất - kinh doanh và đầu tư phát triển năm 2016; 125 doanh nghiệp thực hiện công bố báo cáo đánh giá thực hiện kế hoạch sản xuất - kinh doanh hàng năm và 3 năm gần nhất tính đến năm báo cáo; 173 doanh nghiệp công bố báo cáo kết quả sắp xếp, đổi mới năm 2015; 176 doanh nghiệp công bố báo cáo tiền lương, tiền thưởng…

Trong số 41 tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước phải thực hiện công bố thông tin, chỉ có 2 doanh nghiệp hoàn thành trọn vẹn quy định này (công bố 9 báo cáo đúng thời hạn). Đó là Tập đoàn Bưu chính - Viễn thông Việt Nam (VNPT) và Tổng công ty Xây dựng số 1...

Sẽ xử lý nghiêm các cán bộ quản lý doanh nghiệp chậm công bố thông tin

Theo các chuyên gia, nguyên nhân dẫn đến các doanh nghiệp nhà nước crây ì không công bố thông tin là do chế tài xử lý chưa nghiêm ngặt và cũng chưa có trường hợp nào bị xử lý kỷ luật do chậm công bố thông tin.

Nhận định về vấn đề này, theo Luật sư Trương Thanh Đức, Chủ tịch Hội đồng Thành viên Công ty Luật BASICO là do không có đôn đốc kiểm tra, việc xử lý những vi phạm cũng không nghiêm, việc thực hiện hay không thực hiện báo cáo cũng như nhau dẫn tới chế tài không có tác dụng. Luật sư Trương Thanh Đức cho rằng, một khi vẫn duy trì các doanh nghiệp đồng thời duy trì cơ chế “vừa đá bóng, vừa thổi còi” thì không thể giải quyết được.

Trao đổi về vấn đề này, ông Nguyễn Quang Hải, Phó Chủ tịch Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI) cho rằng, sở dĩ có việc chậm công bố thông tin là do những người đại diện quản lý vốn, tài sản Nhà nước tại các doanh nghiệp này coi nhẹ chuyện công bố thông tin, việc xử lý kỷ luật đối với vi phạm còn lỏng lẻo, dẫn đến việc các doanh nghiệp công bố thông tin chậm rãi, nhỏ giọt. Vì thế, theo ông Hải, Chính phủ phải hành động kiên quyết để “siết” lĩnh vực này bằng cách quy định cụ thể ngày doanh nghiệp phải công bố đầy đủ thông tin, nếu không tuân thủ thì cách chức.

Trước thực trạng trên, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ quản lý ngành, UBND cấp tỉnh chưa thực hiện xây dựng chuyên mục và công bố thông tin của doanh nghiệp khẩn trương hoàn thiện nội dung này và gửi kết quả về Bộ Kế hoạch và Đầu tư để tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ theo quy định.

Về xử lý trách nhiệm các cơ quan, tổ chức, cá nhân không thực hiện công bố thông tin, Bộ Kế hoạch và Đầu tư kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao các Bộ quản lý ngành, UBND cấp tỉnh xem xét, xử lý trách nhiệm đối với các viên chức quản lý doanh nghiệp, doanh nghiệp nhà nước vi phạm các quy định về công bố 8 thông tin theo đúng các nội dung tại khoản 1 Điều 23 Nghị định số 81/2015/NĐ- CP và Điều 27, Nghị định số 50/2016/NĐ-CP nêu trên.

Đồng thời, đề nghị các Bộ quản lý ngành, UBND cấp tỉnh công khai các nội dung xử lý trách nhiệm trên trang thông tin điện tử của mình và gửi về Bộ Kế hoạch và Đầu tư để đăng tải trên địa chỉ http://www.business.gov.vn, nhằm tăng cường tính công khai, minh bạch và đảm bảo sự giám sát của người dân và xã hội đối với việc quản lý, sử dụng vốn nhà nước tại doanh nghiệp nhà nước.

Ngoài ra, trong quý II/2017, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ kiến nghị cụ thể hình thức xử lý kỷ luật từ hạ bậc lương đến buộc thôi việc, kết hợp kiến nghị xử lý hình sự đối với người quản lý doanh nghiệp nếu doanh nghiệp làm vào tình trạng khó khăn hoặc gây thất thoát vốn đối với những doanh nghiệp không thực hiện bất cứ hoạt động công bố thông tin nào theo quy định của Nghị định số 81/2015/NĐ-CP./.