Chiều 15/2, tại Thừa Thiên-Huế, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dự giao ban Hội đồng Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung, gồm 5 tỉnh, thành phố với dân số trên 6,5 triệu người.

Nhằm tạo đột phá phát triển Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung nói riêng, toàn vùng miền Trung và Tây Nguyên (19 tỉnh, thành phố) nói chung, nhiều đại biểu kiến nghị Thủ tướng cho phép nghiên cứu xây dựng Quy chế điều phối, liên kết Vùng duyên hải miền Trung.

Thủ tướng cho rằng, các tỉnh miền Trung cần đổi mới tư duy, “cách làm ăn”

Những kết quả đạt được

Ông Phan Ngọc Thọ, Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế, Chủ tịch Hội đồng Vùng nhiệm kỳ 2017 - 2018 cho biết, tăng trưởng kinh tế của vùng đang duy trì ổn định, tốc độ tăng trưởng GRDP toàn vùng trong năm 2018 tăng khoảng 7,7% so với năm 2010, cao hơn mức tăng của cả nước là 7,08%. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực sang dịch vụ - công nghiệp, xây dựng - nông nghiệp. Hệ thống kết cấu hạ tầng được đầu tư nâng cấp và phát triển. Ngành du lịch tăng trưởng tốt, tiếp tục khẳng định là ngành kinh tế mũi nhọn của toàn vùng. Các vấn đề xã hội từng bước được giải quyết. Đời sống vật chất, tinh thần của người dân không ngừng được cải thiện…

Đến nay, Vùng đã hình thành chuỗi 7 đô thị lớn là: Huế, Đà Nẵng, Hội An, Tam Kỳ, Vạn Tường, Quảng Ngãi, Quy Nhơn và các trung tâm du lịch, dịch vụ, thương mại. Có 4 khu kinh tế đang phát triển trải dài trên 609km bờ biển là: Khu kinh tế Chân Mây - Lăng Cô, Khu công nghiệp mở Chu Lai, Khu kinh tế Dung Quất và Khu kinh tế Nhơn Hội, cùng với hệ thống chuỗi khu công nghiệp, khu chế xuất, khai thác lợi thế gần cảng; hệ thống kho bãi quốc gia và quốc tế gắn với hệ thống cảng tổng hợp quốc tế và các đầu mối giao thông liên vùng, xuyên quốc gia...

Ông Phan Ngọc Thọ thông tin, một số dự án hạ tầng giao thông lớn đã và đang đầu tư, đã đưa đoạn cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi vào sử dụng từ ngày 2/9/2018; dự án đường cao tốc La Sơn - Túy Loan đang hoàn thiện; đang thi công dự án mở rộng hầm đường bộ Hải Vân; chuẩn bị khởi công dự án cao tốc Cam Lộ - La Sơn; đang thực hiện công tác chuẩn bị đầu tư dự án mở rộng hầm Phước Tượng – Phú Gia, các tuyến cao tốc Nha Trang - Phan Thiết và Bình Định - Nha Trang cũng đã đưa vào kế hoạch thực hiện trong giai đoạn đến năm 2021; đang lập thủ tục đầu tư nâng cấp các cảng hàng không Đà Nẵng, Phú Bài, Chu Lai; đang thi công nâng cấp hoàn thiện các cảng biển Chân Mây… Đây là những thuận lợi để tăng khả năng liên kết phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng của cả vùng hiện tại và trong tương lai.

Kiến nghị nhiều cơ chế để phát triển vùng

Là “mặt tiền” của Việt Nam hướng ra Biển Đông, các tỉnh miền Trung đề nghị Thủ tướng, các bộ, ngành trong thời gian tới khi lập quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch vùng, ngành quốc gia cần định hướng nội dung quy hoạch "Xây dựng thành phố biển" trong vùng, trong đó trước hết ưu tiên quy hoạch tuyến đường ven biển để có cơ sở bố trí quỹ đất.

Các đại biểu cũng đề nghị Trung ương ưu tiên nguồn lực đầu tư đồng bộ hạ tầng du lịch, trong đó tập trung các dự án mang tính kết nối như nâng cấp tuyến đường sắt Bắc-Nam; xây dựng tuyến đường sắt tốc độ cao qua Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung...

Về phát triển sản phẩm du lịch, cho phép áp dụng cơ chế ưu đãi nhất theo quy định hiện hành để thu hút đầu tư bảo đảm đến năm 2025 sẽ hoàn chỉnh ít nhất 2 khu du lịch biển, đảo có sức cạnh tranh quốc tế: Chân Mây - Lăng Cô (kết nối vùng du lịch Nam miền Trung với vùng du lịch Bắc miền Trung), Cù lào Chàm (gắn với phố cổ Hội An).

Không thể giữ cách tư duy cũ nếu muốn phát triển

“Làm ăn hai chữ quen mà lạ”, Thủ tướng cho rằng, các tỉnh miền Trung cần đổi mới tư duy, “cách làm ăn”, vì nếu vẫn giữ cách tư duy cũ thì không phát triển được. Các tỉnh miền Trung phải tự phấn đấu vươn lên, tự lực, tự cường, đi trên đôi chân của mình để phát triển giàu mạnh trên cơ sở tiềm năng to lớn của mình về con người, di sản văn hóa, bờ biển đẹp, “cơ sở vật chất to lớn mà Đảng, Nhà nước đầu tư cho các đồng chí”, Thủ tướng nói.

“Tự lực, tự cường phải là định hướng phát triển của từng tỉnh, đặc biệt vùng miền Trung càng phải phấn đấu quyết liệt hơn”, Thủ tướng phát biểu và nhìn nhận, thời gian qua, vùng miền Trung có sự phát triển đáng ghi nhận. Theo Thủ tướng, đây là sự đánh giá đúng mức chứ không phải bệnh thành tích mà nhìn mình đang đứng ở đâu để có niềm tin vươn lên.

“Cơ chế của khu vực là gì để phát triển từ nguồn lực ở đây chứ không phải chỉ là xin ngân sách Trung ương”, Thủ tướng bày tỏ và nhấn mạnh, “các đồng chí phải suy nghĩ vấn đề này”. Tại sao các tỉnh có điều kiện giống nhau nhưng tỉnh A phát triển được còn tỉnh B thì không?

Theo Thủ tướng, miền Trung phải đóng góp vào việc hiện thực hóa khát vọng phát triển du lịch của cả nước, “tại sao Việt Nam chúng ta không đạt 50 triệu khách như Thái Lan, Singapore… mà chỉ mới 15-16 triệu?”

Tuy nhiên, miền Trung không chỉ có thế mạnh về du lịch mà càng cần phải có khu công nghiệp, đặc biệt là chế tạo, chế biến vì giá trị gia tăng cao. Mũi nhọn nữa với miền Trung là nông nghiệp đặc sản, nông nghiệp phục vụ du lịch. Việc bảo vệ môi trường, trồng rừng, nhất là đầu nguồn, rất quan trọng ở khu vực này.

“Tại sao sông Thu Bồn, sông Trà đục ngầu, mùa đông khô cạn trong khi sông Hương luôn có màu xanh. Các tỉnh miền Trung cần suy nghĩ vấn đề này”, Thủ tướng lấy ví dụ và lưu ý, nếu không đề cập vấn đề này thì sẽ vấp phải sai lầm lớn trong phát triển.

Một câu hỏi nữa mà Thủ tướng đặt ra cho vùng là các tỉnh miền Trung “bứt phá” như thế nào trong năm 2019. Bên cạnh đó, các tỉnh cần đẩy mạnh liên kết vùng, trước hết là liên kết về du lịch. Đây là vấn đề quan trọng, cần làm rõ. Thủ tướng gợi mở về mở tour du lịch 5 tỉnh này, chứ không phải mạnh ai nấy làm. Bên cạnh đó, cần làm đường ven biển để phát triển đô thị ven biển. Xã hội hóa mạnh mẽ việc phát triển các sân bay trong khu vực./.