Sáng ngày 21/9, tuyến đường cao tốc Hà Nội - Lào Cai đã chính thức được thông xe sau 5 năm xây dựng.

Phát biểu tại Lễ thông xe, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai có ý nghĩa đặc biệt quan trọng về kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng không chỉ đối với Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội và vùng Tây Bắc mà còn với cả nước, đồng thời có ý nghĩa trọng trong hợp tác tiểu vùng Mekong mở rộng.

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đánh giá cao, biểu dương các đơn vị liên quan, các cán bộ, kỹ sư, người lao động,… đã nỗ lực phấn đấu, vượt qua nhiều khó khăn, lao động miệt mài trong suốt 5 năm qua để hoàn thành con đường. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng cảm ơn Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) đã tài trợ, cho vay đối với dự án, cũng như các cam kết tài trợ, cho vay ưu đãi phát triển hạ tầng khác. Thủ tướng cũng gửi lời cảm ơn hơn 25 nghìn hộ dân trong vùng dự án đi qua đã nghiêm túc thực hiện chính sách thu hồi đất của Nhà nước, chấp thuận nhường đất để xây dựng dự án; đồng thời yêu cầu chính quyền các địa phương chăm lo và tạo các điều kiện thuận lợi để các hộ dân bị thu hồi đất ổn định cuộc sống, sản xuất.

Thủ tướng chỉ đạo các đơn vị liên quan khẩn trương hoàn thành các công trình phụ trợ trên tuyến đường; Bộ Giao thông vận tải phối hợp với các bộ, ngành, địa phương khẩn trương thu xếp vốn, thực hiện tiếp giai đoạn 2 của dự án, bảo đảm theo đúng kế hoạch. Các bộ, ngành, địa phương liên quan phối hợp với Bộ Giao thông vận tải, Tổng công ty Đầu tư và phát triển đường cao tốc Việt Nam kịp thời hỗ trợ, phối hợp xây dựng các hạng mục công trình kết nối với đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai, nhằm phát huy cao nhất hiệu quả của toàn bộ tuyến đường. Các địa phương có tuyến đường đi qua khẩn trương cập nhật, bổ sung quy hoạch nhằm khai thác tối đa tiềm năng, lợi thế của địa phương để phát triển kinh tế - xã hội và cải thiện đời sống nhân dân.

Cao tốc Hà Nội - Lào Cai sẽ giảm thời gian lưu thông từ Hà Nội đi Lào Cai xuống còn 3,5 tiếng so với 7 tiếng như trước đây. Tuyến đường được xây dựng theo tiêu chuẩn đường cao tốc loại A, bao gồm: đoạn từ Hà Nội đi Yên Bái được xây dựng 4 làn xe, 2 làn dừng khẩn cấp với tốc độ thiết kế 100 Km/giờ; đoạn từ Yên Bái đi Lào Cai xây dựng 2 làn xe, 2 làn dừng khẩn cấp tốc độ thiết kế 80Km/giờ. Ngoài phần đường, toàn tuyến còn có 120 cầu lớn, nhỏ; 1 hầm xuyên núi dài 530m; 1 hầm chui (giao QL2) dài 645m; 13 trạm thu phí, 5 trạm dừng nghỉ,…

Toàn tuyến có 9 trạm thu phí với mức thu là từ 300.000 đồng đến hơn 1,2 triệu đồng/lượt (tùy loại xe).

Đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai là dự án đặc biệt quan trọng thuộc hành lang đường bộ Côn Minh - Hải Phòng, nằm trong chương trình hợp tác giữa 6 nước tiểu vùng sông Mekong, gồm Việt Nam, Lào, Campuchia, Thái Lan, Myanmar và Trung Quốc. Dự án triển khai góp phần thực hiện thành công thoả thuận cấp Chính phủ giữa Việt Nam và Trung Quốc về xây dựng, phát triển hai hành lang và một vành đai kinh tế trọng điểm, bao gồm: Hành lang Côn Minh - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng; Hành lang Nam Ninh - Lạng Sơn - Hà Nội - Hải Phòng; Vành đai kinh tế duyên hải vịnh Bắc bộ.

Đây một trong những dự án đường cao tốc có quy mô lớn nhất tại Việt Nam, với chiều dài (giai đoạn 1) 245 km đi qua TP. Hà Nội và các tỉnh Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Yên Bái và Lào Cai. Cùng với các tuyến cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên - Bắc Kạn, Hà Nội - Lạng Sơn, Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh, việc đưa vào sử dụng tuyến cao tốc này mở ra cơ hội phát triển kinh tế - xã hội cho các địa phương ở khu vực Tây Bắc, là đòn bẩy tăng trưởng GDP cho các tỉnh khi giao thương được thuận tiện và nhanh chóng, thúc đẩy phát triển du lịch. Cao tốc Nội Bài - Lào Cai cũng giúp giảm áp lực giao thông và tai nạn giao thông trên Quốc lộ 2, Quốc lộ 2B, Quốc lộ 32C, Quốc lộ 4E và Quốc lộ 70, kết nối đến các khu công nghiệp, giải trí, khu du lịch tâm linh và rút ngắn thời gian đến các tỉnh Tuyên Quang, Hà Giang.

Dự án xây dựng đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai có tổng mức đầu tư (giai đoạn 1) là 1.464 triệu USD, bao gồm vốn vay ưu đãi của ADB là 236,21 triệu USD, vay thông thường OCR (ADB) là 1.034,5 triệu USD và vốn đối ứng là 170,31 triệu USD cho giải phóng mặt bằng.

Diện tích giải phóng mặt bằng của toàn dự án là 2.062,38 ha, phải đền bù giải phóng mặt bằng cho 25.031 hộ dân bị ảnh hưởng; xây dựng 99 khu tái định cư; di dời và xây mới hàng trăm công trình công cộng./.