Phát biểu tại Hội nghị, ông Đàm Xuân Thành, Phó Cục trưởng Cục Thú y cho biết, hiện nay thịt lợn đã được xuất khẩu chính ngạch sang một số thị trường trong khu vực như Hồng Kông, Trung Quốc, Malaysia với hai loại sản phẩm là thịt lợn sữa và thịt lợn choai đông lạnh. Cả nước có 6 cơ sở giết mổ xuất khẩu sang Hồng Kông và 2 cơ sở giết mổ xuất khẩu sang Malaysia.

Năm 2016, sản lượng thịt lợn xuất khẩu đạt 11 nghìn tấn, trị giá 100 triệu USD. Trong 5 tháng đầu năm 2017, sản lượng xuất khẩu đạt 10,6 tấn, trị giá 46 triệu USD. Trong nhiều năm qua, sản phẩm thịt lợn sữa, thịt lợn choai của Việt Nam luôn đảm bảo về chất lượng, an toàn thực phẩm, không có lô hàng xuất khẩu bị trả về và đã tạo được uy tín trên thị trường.

Đối với thịt gia cầm mới chỉ sản xuất và tiêu thụ trong nước, chưa có sản phẩm xuất khẩu. Hiện mới có hai doanh nghiệp đăng ký xuất khẩu sản phẩm thịt gà đã qua chế biến sang Nhật Bản là Công ty TNHH Koyu & Unitek (đăng ký năm 2016) và Công ty TNHH CP Việt Nam (đăng ký tháng 5/2017). Về xuất khẩu trứng gia cầm, hiện tại cả nước có 5 cơ sở đã và đang xuất khẩu trứng vịt muối trứng vịt bắc thảo, trứng chim cút đóng hộp sang các thị trường: Hồng Kông, Singapore, Nhật Bản...

Tuy nhiên, theo ông Đàm Xuân Thành hạn chế của các cơ sở giết mổ hiện nay là đều không có hệ thống cấp đông, bảo quản lạnh, không có chuỗi sản xuất thịt bảo đảm an toàn dịch bệnh, an toàn thực phẩm đến sản phẩm xuất khẩu (trừ Công ty TNHH Koyu & Unitek tại tỉnh Đồng Nai mới được đầu tư hoàn thiện chuỗi sản xuất khép kín từ khâu chế biến thức ăn chăn nuôi đến sản phẩm thịt gà chế biến xuất khẩu đã được kiểm tra và đánh giá). Trong khi đó, tất cả các nước có nhu cầu nhập khẩu đều yêu cầu phải có chuỗi sản xuất khép kín đến sản phẩm cuối cùng, bảo đảm an toàn dịch bệnh, an toàn thực phẩm để xuất khẩu.

Bên cạnh đó, vẫn còn rất nhiều hộ chăn nuôi gia súc nhỏ lẻ đan xen với cơ sở chăn nuôi tập trung, chưa hình thành được các vàng đai an toàn dịch bệnh cho các cơ sở chăn nuôi tập trung (theo quy định cần có bán kính 1 km mới bảo đảm yêu cầu). Ngoài ra, giá thành chăn nuôi lợn còn cao so với nhiều nước trong khu vực và trên thế giới. Việc xây dựng vùng cơ sở an toàn dịch bệnh còn gặp nhiều khó khăn.

Toàn cảnh Hội nghị

Để đẩy mạnh xuất khẩu các sản phẩm chăn nuôi, các đại biểu tham dự Hội nghị đã đưa ra giải pháp. Theo ông Phạm Văn Đông, Cục trưởng Cục Thú y, các doanh nghiệp có nguồn lực cần tổ chức xây dựng đề án sản xuất lợn sữa, lợn thịt theo chuỗi khép kín (từ khâu sản xuất thức ăn, con giống, nuôi thương phẩm để xuất khẩu) bảo đảm an toàn dịch bệnh, an toàn thực phẩm theo yêu cầu của nước nhập khẩu.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cần tổ chức xây dựng đề án sản xuất thịt lợn theo chuỗi khép kín từ khâu sản xuất thức ăn, con giống, nuôi thương phẩm, hệ thống dây chuyền giết mổ và pha lóc, hệ thống bảo quản mát (từ 2oC - 6oC), cấp đông (với hệ thống máy/hầm cấp đông có nhiệt độ từ -40oC đến -45oC), hệ thống kho bảo quản (nhiệt độ phải đảm bảo ở -20oC)… không có tồn dư các hóa chất như kháng sinh, hóc môn, thuốc bảo vệ thực vật, kim loại nặng) theo yêu cầu của nước nhập khẩu.

Về lâu dài, cần tập trung đầu tư vùng chăn nuôi lợn, gia cầm an toàn, nâng cao năng lực phòng chống dịch bệnh, bảo đảm an toàn dịch bệnh để đẩy mạnh xuất khẩu sản phẩm chăn nuôi đi các nước.

Về phía doanh nghiệp, ông Nguyễn Đức Hoàng, Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH Thắng Lợi cho biết, để xuất khẩu được sản phẩm chăn nuôi còn tùy theo từng nước mà yêu cầu, điều kiện an toàn thực phẩm khác. Ông Hoàng kiến nghị, việc xây dựng vùng an toàn dịch bệnh phải do Nhà nước làm, chứ doanh nghiệp không đủ sức đầu tư. Bên cạnh đó, ngành thú y cần thường xuyên thông tin đẩy mạnh xúc tiến thị trường.

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Vũ Văn Tám cho rằng, trong bối cảnh hiện nay các doanh nghiệp nên hướng đến sản xuất các sản phẩm đã qua chế biến. Muốn vậy các doanh nghiệp phải có đầu tư đồng bộ, có kho lạnh trữ hàng, có dây chuyền sản xuất hiện đại đạt chuẩn quốc tế. Đối với xuất khẩu động vật sống, các nước nhập khẩu có yêu cầu rất khắt khe về điều kiện đảm bảo an toàn dịch bệnh, họ có rất nhiều rào cản kỹ thuật nhằm đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng của nước họ.

“Quan trọng nhất của sản phẩm xuất khẩu hiện nay chính là việc đáp ứng rào cản kỹ thuật. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn giao Cục thú y củng cố Tổ công tác sát cánh cùng doanh nghiệp. Sau khi đàm phán với các nước, doanh nghiệp có nhu cầu xuất khẩu cần nhanh chóng hoàn thiện hồ sơ để cơ quan thú y xuống làm việc từng doanh nghiệp hỗ trợ. Bộ phải thường xuyên cung cấp thông tin về đàm phán và cơ hội mở cửa thị trường cho doanh nghiệp, cùng với các địa phương hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng vùng an toàn và vùng nguyên liệu kết nối với doanh nghiệp xuất khẩu”, Thứ trưởng Vũ Văn Tám nhấn mạnh thêm./.