Trong hai ngày 12-13/11/2014, tại thủ đô Nay Pyi Taw, Myanmar đã diễn ra Hội nghị Cấp cao ASEAN-25 và các Hội nghị Cấp cao ASEAN với các đối tác, (bao gồm Cấp cao ASEAN+1 với Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Mỹ, Liên Hợp Quốc, Cấp cao Kỷ niệm 40 năm quan hệ ASEAN-Australia, Cấp cao ASEAN+3, và Cấp cao Đông Á). Nhân dịp này, cũng đã diễn ra Cấp cao Mekong-Nhật Bản và hội nghị giữa các nhà lãnh đạo ASEAN với Hội đồng Tư vấn Kinh doanh ASEAN (ABAC).

Diễn ra trong bối cảnh tình hình khu vực và thế giới tiếp tục chuyển biến phức tạp và tác động nhiều chiều đến ASEAN với nhiều cơ hội và thách thức đan xen, song xu thế hòa bình, hợp tác vẫn là xu thế chủ đạo. Trọng tâm của Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 25 và các Hội nghị Cấp cao liên quan là tập trung vào việc thúc đẩy triển khai Lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN, xây dựng định hướng cộng đồng sau năm 2015; phát huy đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực; kiểm điểm và đề ra định hướng tăng cường quan hệ ASEAN với các đối tác cũng như trao đổi nhiều vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm. Cụ thể như sau:

Thứ nhất, kết quả nổi bật qua hội nghị này thể hiện ở những tiến bộ đáng kể của ASEAN trong quá trình triển khai Lộ trình xây dựng Cộng đồng. Với tỷ lệ đạt trên 85%, các nhà lãnh đạo ASEAN cũng chia sẻ sự lạc quan và quyết tâm bảo đảm tiến độ và nâng cao chất lượng xây dựng cộng đồng ASEAN vào năm 2015. Bên cạnh đó, kết quả quan trọng khác là việc các nhà lãnh đạo đã thông qua Tuyên bố thúc đẩy các biện pháp nhằm củng cố, nâng cao hiệu quả hoạt động và phối hợp trong bộ máy tổ chức của ASEAN cũng như nâng cao năng lực Ban Thư ký ASEAN ở Jakarta nhằm đáp ứng tốt hơn các nhiệm vụ đặt ra cho Hiệp hội trong giai đoạn mới.

Về giai đoạn phát triển sau 2015, Cấp cao ASEAN-25 đã thông qua các thành tố chính của Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2015 để tiếp tục tiến trình hoạch định chiến lược phát triển của ASEAN trong giai đoạn ngay sau khi Cộng đồng hình thành nhằm phát huy các thành tựu đạt được và thúc đẩy hợp tác và liên kết lên tầm cao mới.

Thứ hai, về quan hệ với các đối tác, Lãnh đạo các nước ASEAN và đối tác đã có các cuộc trao đổi sâu sắc và đề ra các phương hướng tăng cường quan hệ giữa các bên. ASEAN khuyến khích các Đối tác tham gia và đóng góp xây dựng vào hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực, thúc đẩy đối thoại và xây dựng lòng tin, thiết thực hỗ trợ ASEAN xây dựng Cộng đồng. Các Đối tác đều khẳng định ủng hộ ASEAN hiện thực hóa Cộng đồng ASEAN vào cuối năm 2015 và bước vào giai đoạn phát triển tiếp theo, phát huy vai trò trung tâm trong các cơ chế hiện có như ASEAN+1, ASEAN+3, EAS, ARF, ADMM+; đồng thời cam kết hỗ trợ ASEAN xây dựng Cộng đồng, mở rộng liên kết và kết nối, thúc đẩy hợp tác thương mại, tài chính, đầu tư, thu hẹp khoảng cách phát triển, hợp tác Tiểu vùng, ứng phó với các thách thức đang nổi lên.

Thứ ba, ASEAN và các đối tác cũng dành nhiều thời gian trao đổi tình hình và các biện pháp ứng phó đối với các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, trong đó có vấn đề Biển Đông, dịch bệnh Ebola, chủ nghĩa khủng bố, chủ nghĩa cực đoan của Nhà nước Hồi giáo tự phong... Về vấn đề Biển Đông, các nước đều nhấn mạnh tầm quan trọng của duy trì hòa bình, an ninh, ổn định ở khu vực; bảo đảm an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không ở Biển Đông; giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế, Công ước Luật Biển của LHQ 1982, và đều mong muốn Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) được thực hiện đầy đủ, và Bộ Quy tắc ứng xử COC sẽ sớm đạt được.

Các Hội nghị Cấp cao ASEAN và giữa ASAN với các đối tác đã thông qua nhiều văn kiện quan trọng như Tuyên bố Nay Pyi Taw về Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2015, Tuyên bố ASEAN về tăng cường năng lực Ban Thư ký ASEAN và nâng cao hiệu quả phối hợp các cơ quan ASEAN, Tuyên bố ASEAN và Tuyên bố ASEAN-Mỹ về Biến đổi khí hậu, Tuyên bố ASEAN-Nhật Bản về chống khủng bố và tội phạm xuyên quốc gia, Kế hoạch Công tác ASEAN-LHQ 2015... Cũng nhân dịp kỷ niệm 40 năm quan hệ đối thoại ASEAN-Australia, hai bên nhất trí nâng cấp quan hệ đối thoại lên tầm đối tác chiến lược.

Nhiều tuyên bố đã được thông qua trong Hội nghị như: Tuyên bố Nay Pyi Taw về Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2015; Tuyên bố ASEAN về tăng cường năng lực Ban Thư ký ASEAN và nâng cao hiệu quả phối hợp các cơ quan ASEAN; Tuyên bố ASEAN-Hoa Kỳ về biến đổi khí hậu; Tuyên bố ASEAN-Nhật Bản về chống khủng bố và tội phạm xuyên quốc gia; Kế hoạch công tác ASEAN-Liên Hợp Quốc 2015; Tuyên bố Cấp cao Đông Á về ứng phó dịch bệnh Ebola và chống buôn bán động vật hoang dã…/.