Đấu tranh chống tham nhũng ở Myanmar
Myanmar và văn hóa “tiền trà nước”
Có nhiều yếu tố góp phần vào tham nhũng ở Myanmar. Bao gồm khung pháp lý chưa đầy đủ, thiếu thiện chí chống tham nhũng, và sự phổ biến của hối lộ, thường được biết đến ở Myanmar là "tiền trà nước". Tham nhũng ở Myanmar không chỉ là một vấn đề lớn cho cuộc cải cách lần hai của đất nước, mà còn đe dọa sự phát triển và tăng trưởng kinh tế của đất nước.
Nó có thể được nhìn thấy ở tất cả các cấp chính quyền - từ chính phủ quốc gia và các tổ chức quốc gia xuống cấp khu vực và địa phương. Hiện nay, Myanmar liên tục được xếp hạng là một trong những nước có tỉ lệ tham nhũng nhất trên thế giới cùng với Somalia và Afghanistan.
Myanmar có một nền văn hóa nổi tiếng là “tiền trà nước”, và thiếu các tổ chức dân sự độc lập. Điều này đã làm suy yếu nhà nước pháp quyền, tính quản lý tốt và tính toàn vẹn tổng thể của nhà nước. Chính quyền Thein Sein đã quản lý đôi khi được gọi là vì một Chính phủ tốt hơn và cơ chế chống tham nhũng hơn, nhưng chỉ lời nói là không đủ - hành động cụ thể là cần thiết.
Không chỉ Myanmar cần phải đưa ra luật chống tham nhũng, cũng như cần một cơ quan chống tham nhũng độc lập. Cơ quan công cộng và cộng đồng doanh nghiệp cần phải thay đổi nhận thức của họ về tham nhũng và làm rõ với chính phủ rằng tham nhũng không thể được dung thứ. Văn hóa của “tiền trà nước” phải được coi không chỉ là một sai phạm đạo đức mà còn là một tội ác nghiêm trọng có ảnh hưởng không tốt với công chúng. Nó ảnh hưởng nghiêm trọng đến phát triển kinh tế của Myanmar. Bởi vì nó ngăn cản các nhà đầu tư quốc tế đầu tư vào thị trường Myanmar. Họ sợ có vốn đầu tư của họ sẽ bị thâm hụt bởi sự tham nhũng của các quan chức Myanmar.
Tham nhũng ở Myanmar không chỉ ảnh hưởng đến quản quản lý mà còn là nền tảng cho sự biến dạng của kinh tế. Ví dụ, nếu không có cơ chế minh bạch tài chính hành chính và hệ thống quản lý tài chính công tại chỗ, thì chỉ các quan chức chính phủ cao cấp Myanmar biết doanh thu công thu thập bao nhiêu.
Và sẽ có vô số cáo buộc tham nhũng của công chức. Cả hai bộ trưởng và quan chức cấp cao, đặc biệt là những người trong ban Điều tiết khai thác mỏ, dầu khí, liên tục bị nghi ngờ chuyển doanh thu công khai tài khoản ngân hàng ở nước ngoài tư nhân của họ.
Bộ trưởng và các quan chức cấp cao trong ban Điều tiết ngành tài nguyên của Miến Điện nổi tiếng là tham nhũng, cũng như thiếu hệ thống cấp phép minh bạch và cơ chế báo cáo công khai. Chính điều này đã góp phần vào sự lây lan của tham nhũng trong các bộ.
Đẩy mạnh công cuộc đấu tranh chống tham nhũng
Đầu tiên, đó là việc liên quan đến tham nhũng có hệ thống trong các ngành công nghiệp khai thác mỏ và tài nguyên. Cơ chế cấp giấy phép, thủ tục bán đấu giá phải được thiết lập và được thông báo rộng rãi rong công chúng.
Thứ hai, tranh luận công khai về việc đưa ra luật và các quy trình ra quyết cần được khuyến khích trong chính phủ. Một cách để đạt được điều này đó là giới thiệu luật tự do thông tin. Trong khi Tổ chức Thống kê Trung ương có cung cấp một số thông tin quốc gia cho các nhà tài trợ và các cơ quan đa quốc gia, thì nhân dân Myanmar lại không thể truy cập tài liệu của chính phủ công khai chi tiết thu nhập, chi tiêu và mua sắm chính phủ. Và chính quyền Thein Sein cũng chưa có các tài liệu công bố công khai.
Nếu không có một hệ thống báo cáo công cộng và luật tự do thông tin, tham nhũng ở Myanmar sẽ tiếp tục lan rộng và đất nước này sẽ tiếp tục được xếp hạng là một trong những quốc gia tham nhũng nhất thế giới.
Thứ ba, Myanmar cần phải thiết lập cơ chế chống tham nhũng đáng tin cậy. Chính quyền Thein Sein chính vừa công bố họ sẵn sàng tham gia vào Sáng kiến minh bạch ngành công nghiệp khai khoáng (EITI), một sự tự nguyện, một sáng kiến toàn cầu buộc chính phủ phải công bố công khai lợi nhuận của ngành khai thác mỏ và tài nguyên.
Song công chúng lại thấy rằng EITI không phải là một cơ quan đáng tin cậy về phòng, chống tham nhũng. Thật khó có thể tin tưởng được khi Tổng thống Thein Sein lại bổ nhiệm một vị tướng lĩnh quân sự cũ đã một lần vào danh sách đen của Mỹ và EU chịu trách nhiệm giám sát thực hiện EITI, chứ không phải là các thành viên dân sự hoặc độc lập cho Cơ quan hàng đầu EITI.
Ba năm sau khi Tổng thống U Thein Sein thảo luận về ý tưởng "cải cách lần hai”, chính quyền của ông phải tuyên bố chiến tranh chống tham nhũng ở mọi cấp độ thể chế của xã hội để có được cơ hội thành công trong kế hoạch của ông./.
Hải Yến
Bình luận