Đã có thể lạc quan trở lại

Trong tháng 1 vừa qua, doanh số bán nhà xây mới, một chỉ báo quan trọng về sự hồi phục của kinh tế Mỹ trong thời gian qua đã tăng tới 16%, mạnh nhất kể từ tháng 7/2008. Bên cạnh đó, chỉ số niềm tin người tiêu dùng Mỹ trong tháng 2 cũng bật tăng lên 69,6 điểm, cao nhất kể từ tháng 11/2012 và vượt xa mức 58,6 điểm của tháng trước.

Những con số trên cho thấy người Mỹ đã thực sự lạc quan trở lại sau cú “sốc” tăng mạnh thuế thu nhập hồi đầu năm. Một tháng trước, các thị trường đã trượt dốc mạnh bởi tác động của việc tăng thuế đối với niềm tin người tiêu dùng. Quyết định này là một phần trong thỏa thuận giữa hai đảng Dân Chủ và Cộng Hòa tại Mỹ nhằm tránh những ảnh hưởng không mong muốn từ vấn đề “vách đá tài khóa”.

Trước những thông tin tích cực ngoài mong đợi, trong phiên hôm qua, các thị trường chứng khoán Mỹ đều tăng điểm trở lại dù trước đó đã có phiên giảm mạnh nhất từ đầu năm. Chỉ số công nghiệp Dow Jones tăng 0,84% lên 13.900,13 điểm. S&P 500 cũng tăng 9,09 điểm, tương đương 0,61% lên 1.496,94 điểm. Chỉ số Nasdaq tăng 0,43% để đóng cửa ở mức 3.129,65 điểm.

Bên cạnh đó các nhà đầu tư còn thêm hồ hởi trước sự bảo vệ quyết liệt của chủ tịch Cục dự trữ liên bang Mỹ (FED) Ben Bernanke đối với chính sách tung tiền kích thích kinh tế, hay còn gọi là “nới lỏng định lượng”.

Trong phiên điều trần trước Thượng Viện tối qua, ông Bernanke kêu gọi Quốc hội Mỹ tạm hoãn việc cắt giảm chi tiêu bởi ông xem đó như một trở ngại lớn đối với sự phục hồi của kinh tế Mỹ.

Việc doanh số nhà xây mới tăng mạnh là một điểm rất đáng chú ý bởi lĩnh vực xây dựng nhà cửa luôn có vai trò hàng đầu trong những đợt phục hồi của kinh tế Mỹ trước đây. Trong đợt suy thoái vừa qua, ngành xây dựng nhà ở của Mỹ, sau khi lao dốc trong giai đoạn 2006 – 2010, không thể phục hồi cho đến tận bây giờ.

Nguyên nhân chính là do sự khó khăn trong việc tiếp cận nguồn tín dụng. Ngoài ra, một “cơn thác lũ” nhà bị tịch biên bởi ngân hàng được đem ra phát mại khiến tình hình kinh doanh nhà xây mới thêm khó khăn.

Dù vậy, bức tranh đã dần có những gam màu sáng trong vài tháng gần đây khi lượng bất động sản tồn kho giảm xuống mức thấp nhất 13 năm còn lãi suất áp dụng với các khoản vay mua nhà đã xuống mức thấp nhất từ trước đến nay nhờ sự can thiệp của FED,

Cũng trong ngày hôm qua, một thông tin đáng lạc quan nữa được công bố đó là chỉ số giá nhà tại 20 thành phố lớn của Mỹ trong quý 4/2012 tăng 6,8% so với cùng kỳ năm trước.

Tuy nhiên, trên đây mới chỉ là những dấu hiệu đáng mừng đầu tiên sau khi thị trường nhà đất Mỹ xuống mức thấp lịch sử. Doanh số nhà xây mới hiện vẫn thấp hơn khoảng 33% so với mức thường thấy của giai đoạn những năm 1970, 1980 và 1990 trước khi thị trường rơi vào tình trạng bong bóng trong thập kỷ qua.

Sự thỏa hiệp “miễn cưỡng” của 2 bên

Ngày hôm nay, 28/2 sẽ là ngày ngân sách của chính phủ lien bang tài khóa 2013 sẽ tự động bị cắt giảm, trước đó, ngày 25/2, Tổng thống Mỹ Obama đã sử dụng ‘quân bài” cuối cùng. Theo đó, ông hối thúc Thống đốc các bang, cả của đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa, cùng Nhà trắng ép buộc Quốc hội ngăn chặn một nguy cơ mà nhiều chuyên gia cảnh báo có thể làm chệch đà phục hồi vẫn chưa vững chắc của nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Ông Obama kêu gọi Thống đốc các bang hãy trực tiếp vận động, gặp gỡ các nghị sỹ thuộc bang của mình để cảnh báo họ về những hậu quả đau đớn mà các bang cũng sẽ phải hứng chịu nếu ngân sách liên bang tài khóa 2013 bị cắt giảm 85 tỷ USD từ ngày 1/3.

Tống thổng Mỹ cũng tuyên bố sẵn sằng nhượng bộ nhưng không cho biết liệu Nhà trắng sẽ nối lại thương lượng với các nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Quốc hội hay đã sẵn sang các biện pháp để khắc phục tình trạng ngân sách bị cắt giảm.

Song lời kêu gọi của ông Obama lại một lần nữa vấp phải những phản ứng tiêu cực từ phe Cộng hòa.

Thống đốc bang Louisiana, ông Bobby Jindal, người của đảng Cộng hòa, đã mạnh mẽ phản bác, yêu cầu ông Obama ngừng cái mà ông gọi là “chiến dịch thổi phồng nguy cơ để làm người dân Mỹ hoảng sợ”. Thêm vào đó, thủ lĩnh phe Cộng hòa tại Hạ viện Eric Cantor một lần nữa cáo buộc Tổng thống Obama đưa ra những lựa chọn mà ông mô tả là “sai lầm” giữa việc tăng thuế và cắt giảm chi tiêu.

Việc các nhà lãnh đạo của đảng Cộng hòa nói rằng, họ đồng ý tăng thuế thu nhập đối với những người có thu nhập từ 450.000 USD/năm trở lên hồi đầu tháng 1 là sự nhượng bộ duy nhất và cũng là sự nhượng bộ cuối cùng.

Quan điểm của phe Cộng hòa cho rằng, muốn giảm thâm hụt ngân sách hàng năm chỉ có cách hiệu quả duy nhất là cắt giảm chi tiêu của Chính phủ nhưng không tăng thuế thu nhập đối với những người giàu có.

Không ít nghị sỹ của đảng Dân chủ không tin vào khả năng là sẽ có một thỏa hiệp vào phút chót, do vậy kêu gọi các bộ, ngành hãy sẵn sang các phương án để khắc phục tình trạng ngân sách bị cắt giảm.

Bộ Quốc phòng Mỹ đã cảnh báo Quốc hội về khả năng sẽ phải cho nghỉ việc hoặc cắt giảm giờ làm việc của đội ngũ 800.000 nhân viên nhân sự, trong trường hợp ngân sách Lầu Năm góc bị cắt giảm từ ngày 1/3 tới.

Nếu chương trình cắt giảm chi tiêu xảy ra, đây sẽ là lần đầu tiên ngân sách liên bang bị tự động cắt giảm theo thỏa thuận năm 2011 giữa Nhà trắng và Quốc hội, theo đó trong vòng 10 năm tới sẽ cắt giảm thâm hụt ngân sách 1.500 tỷ USD, trong đó có 900 tỷ USD là từ việc giảm chi tiêu của Chính phủ.

Trước những phản đối từ phe Cộng hòa, Tổng thống Mỹ kiên quyết bảo vệ quan điểm của mình và kêu gọi việc cắt giảm thâm hụt ngân sách một cách thong minh để giúp duy trì đà tăng trưởng kinh tế. Ông đưa ra lý lẽ khá thuyết phục khi nói về kinh nghiệm từ những năm 1990 cho thấy, không có gì có thể làm giảm thâm hụt ngân sách hơn thúc đẩy tăng trưởng để nhờ đó tạo thêm việc làm tốt.

Ngài Obama tin rằng, cách giảm thâm hụt ngân sách hợp lý và cân bằng sẽ là kết hợp giữa cắt giảm chi tiêu thông minh, cải cách mạnh mẽ và đánh thuế nhiều hơn đối với người giàu. Ông kêu gọi và đòi hỏi các nghị sỹ 2 đảng hòa hợp để giải quyết vấn đề liên quan./.

Tham khảo từ các nguồn:

http://www.vietnamplus.vn/Home/My-Cat-ngan-sach-lien-bang-mot-cach-thong-minh/20132/184496.vnplus

http://www.vietnamplus.vn/Home/My-Tiep-dien-the-giang-co-ve-cat-giam-ngan-sach/20132/184718.vnplus

http://dantri.com.vn/kinh-doanh/kinh-te-my-co-dau-hieu-phuc-hoi-manh-700984.htm

Lê Vân (tổng hợp)