Mỹ: nợ công chạm trần, kinh tế tăng tốc
Kinh tế Mỹ tăng tốc với các dấu hiệu lạc quan
Theo báo cáo của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) mới được công bố, kinh tế nước này đã nhích lên kể từ giữa tháng 11/2012, khi các báo cáo từ 12 Ngân hàng Dự trữ khu vực cho thấy, chi tiêu tiêu dùng trong kỳ nghỉ lễ tăng, lạm phát thấp, doanh số bán ôtô được cải thiện, sản lượng công nghiệp cao hơn và thị trường nhà ở đang trong quá trình phục hồi.
Báo cáo trên cho thấy, doanh số bán lẻ ở tất cả các khu vực trên trong mùa Giáng sinh năm ngoái tăng so với năm trước đó và doanh số bán ôtô hoặc ổn định hoặc tăng ở 10 khu vực. Tuy nhiên, các nhà bán lẻ và các đại lý ô tô dự kiến tăng trưởng doanh số bán sẽ chậm lại, do lo ngại rằng người tiêu dùng sẽ thận trọng hơn trong chi tiêu khi chưa có gì chắc chắn về các vấn đề tài chính của Mỹ.
Trong khi đó, gần như tất cả các khu vực đều chứng kiến sự gia tăng trong hoạt động xây dựng và doanh số bán nhà. Tuy nhiên, hoạt động chế tạo, vốn được hy vọng sẽ là động lực cho tăng trưởng kinh tế, hoặc không thay đổi hoặc giảm ở một nửa số khu vực. Ngoài ra, các công ty ở 6 khu vực trì hoãn việc thuê nhân công do việc cắt giảm chi tiêu của chính phủ có thể sắp diễn ra.
Giới phân tích cho rằng, nhìn chung kinh tế Mỹ khởi sắc hơn vào cuối năm ngoái. Việc tăng thuế nhằm giảm thâm hụt ngân sách liên bang có thể sẽ khiến người tiêu dùng hạn chế chi tiêu trong nửa đầu năm nay. Một số nhà kinh tế dự báo việc tăng thuế sẽ lấy đi một điểm phần trăm trong tăng trưởng kinh tế của Mỹ trong năm 2013 này. Dù vậy, sự gia tăng nhu cầu vào cuối năm ngoái sẽ không dẫn tới việc FED sớm thay đổi chính sách tiền tệ nới lỏng chừng nào lạm phát vẫn thấp.
Số đơn xin trợ cấp thất nghiệp thấp nhất
Theo báo cáo vừa được Bộ Lao động Mỹ công bố ngày 17/1, số đơn xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu trong tuần kết thúc vào ngày 12/1 đã giảm 37.000, xuống còn 335.000 đơn. Đây là mức thấp nhất kể từ tháng 1/2008. Trước đó, các chuyên gia kinh tế tham gia khảo sát của Bloomberg đưa ra con số là 369.000 đơn.
Số đơn giảm xuống cho thấy, các doanh nghiệp khá hài lòng với số lượng nhân lực hiện tại. Đây là tín hiệu khởi đầu cho xu hướng tăng thuê mướn lao động trong thời gian tới. Theo dự báo của Kurt Rankin, chuyên gia kinh tế tại PNC Financial Services Group Inc., không giống như năm 2012, sa thải sẽ không phải là câu chuyện lớn của thị trường lao động trong năm 2013.
Số đơn trung bình trong 4 tuần (vốn là chỉ số ít biến động hơn) giảm từ 366.000 xuống còn 359.250. Số người tiếp tục nộp đơn tăng thêm 87.000, lên 3,21 triệu đơn trong tuần kết thúc vào ngày 5/1. 29 bang công bố số đơn tăng trong khi 24 bang ghi nhận số đơn giảm.
Chủ tịch FED Ben Bernanke cho biết, tỷ lệ thất nghiệp có thể sẽ giảm xuống mức mục tiêu vào khoảng cuối năm 2015. Theo một số nhà phân tích, sự cải thiện ổn định của thị trường việc làm chỉ có thể khiến FED dừng chương trình mua tài sản vào cuối năm nay.
Tăng trưởng việc làm vẫn khiêm tốn song ổn định, với số việc làm mới trong tháng 12 đạt mức 155.000, bằng với mức trung bình trong năm 2011 và 2012.
Trong khi đó, những nỗ lực của FED nhằm duy trì mức lãi suất thấp đã giúp nhiều người Mỹ có thể mua nhà và sự phục hồi của thị trường đã giúp giá nhà tăng ở nhiều khu vực trên khắp nước Mỹ.
Nợ công Mỹ chính thức chạm trần
Giới làm luật Mỹ một lần nữa sẽ phải đàm phán nâng trần nợ để tránh vỡ nợ sau khi nợ công chạm trần 16,4 nghìn tỷ USD hôm 31/12/2012. Trong một bức thư gửi Quốc hội ngày 31/12, bộ trưởng tài chính Mỹ Timothy Geithner cho biết, nợ chính phủ Mỹ chính thức chạm trần. Do đó, ông sẽ phải đình chỉ các hoạt động đầu tư trong các quỹ hưu trí liên bang để tạo điều kiện cho chính phủ liên bang có thể tiếp tục vay nợ từ thị trường.
Hoạt động của các quỹ này sẽ được khởi động trở lại một khi giới hạn nợ của Mỹ được nâng lên trước 28/2, ông Geither cho biết. Ông ước tính, với việc hoãn đầu tư quỹ hưu trí, chính phủ Mỹ có thể tiết kiệm được 200 tỷ USD, cho phép chính phủ tồn tại thêm khoảng 2 tháng. Song ông cũng cảnh báo trong hoàn cảnh nhiều bất ổn như hiện nay không thể chắc chắn biện pháp này có hiệu quả trong bao lâu.
Do đó, ông hối thúc chính phủ nhanh chóng đưa ra các biện pháp quyết liệt để tránh vỡ nợ, trong đó có việc Quốc hội nhanh chóng nâng trần nợ công để “bảo vệ hoàn toàn niềm tin và sự tín nhiệm của nước Mỹ và tránh khỏi những hậu quả kinh tế thảm khốc cho người dân".
Trần nợ của Mỹ là giới hạn được thiết lập bởi Quốc hội Mỹ về số nợ chính phủ liên bang có thể vay mượn theo quy định của pháp luật. Giới hạn này áp dụng cho các khoản nợ công (chủ nợ là những người đã mua trái phiếu chính phủ Mỹ) cộng với nợ quỹ tín thác chính phủ liên bang như quỹ an sinh xã hội và chăm sóc sức khỏe cho người già.
Kể từ tháng 3/1962 tới nay, trần nợ của Mỹ đã được nâng tới 74 lần. Trong đó, từ năm 2001 tới nay, Quốc hội Mỹ đã 10 lần điều chỉnh mức nợ trần. Nếu Quốc hội Mỹ không nâng mức nợ trần, Bộ Tài chính Mỹ sẽ không còn quyền tổ chức các cuộc đấu giá trái phiếu hay nói cách khác, không còn được phép đi vay nợ và Bộ Tài chính Mỹ sẽ phải lựa chọn chủ nợ nào sẽ được trả nợ và ai sẽ bị hoãn trả nợ.
Thậm chí, còn có ý tưởng đúc một đồng xu 1 nghìn tỷ USD bằng bạch kim để nước Mỹ trả bớt nợ, theo đó tránh phải nâng trần nợ quốc gia. Theo trang CNNMoney, Bộ Tài chính Mỹ hiện nắm giữ 261,5 triệu ounce vàng tại kho vàng Fort Knox ở Kentucky. Với giá vàng ở mức 1.680 USD/oz như hiện nay, thì kho vàng có trị giá lên tới gần 440 tỷ USD.
Tuy nhiên, ngay từ trước khi có người đề xuất ý tưởng bán vàng trả nợ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ Tim Geithner đã gạt suy nghĩ này. Ông Geithner cho rằng, việc nước Mỹ “bán tống bán tháo” một tài sản như vàng có thể sẽ gây phương hại tới uy tín quốc gia và mang tới những ảnh hưởng toàn cầu.
“Bán vàng dự trữ quốc gia để giải quyết các nghĩa vụ nợ nần sẽ làm suy giảm niềm tin vào nước Mỹ cả ở trong và ngoài nước, đồng thời sẽ gây bất ổn nghiêm trọng đối với hệ thống tài chính của thế giới”, ông Geithner viết trong bức thư gửi lên các nhà lãnh đạo Quốc hội Mỹ vào tháng trước./.
Tham khảo từ các nguồn:
http://www.vietnamplus.vn/Home/FED-Kinh-te-My-tang-toc-voi-cac-dau-hieu-lac-quan/20131/179110.vnplus
http://www.taichinhthegioi.vn/chi-tiet-tin-tuc/tai-chinh-my/815/no-cong-my-chinh-thuc-cham-tran.html
Lê Vân (tổng hợp)
Bình luận