Với sự tham gia đông đảo của đại diện Đảng, Chính phủ, Quốc hội và nhân dân hai nước, kiều bào, các chuyên gia Việt Nam tại Mozambique, hai bên đã cùng nhau ôn lại những chặng đường, kỷ niệm của mối quan hệ bạn bè, gần gũi và hữu nghị giữa hai quốc gia, hai dân tộc.

Đại diện hai nước tại lễ kỷ niệm

Ngày 25/6/1975, sau khi Tổng thống Samora Machel chính thức tuyên bố nền độc lập nước Cộng hòa non trẻ phía Nam châu Phi này, Việt Nam và Mozambique đã ký Thông cáo chung thiết lập quan hệ ngoại giao.

Đến nay, sau 40 năm, hai nước có quan hệ hữu nghị và hợp tác truyền thống, nhân dân hai nước có nhiều gắn bó lịch sử. Hợp tác giữa Việt Nam và Mozambique thời gian qua tiếp tục có những bước phát triển tích cực: duy trì hợp tác truyền thống trao đổi chuyên gia y tế, giáo dục, nông nghiệp và mở rộng trên nhiều lĩnh vực mới như quốc phòng, an ninh, viễn thông, đầu tư, thương mại.... Hai nước thường xuyên ủng hộ nhau trên các diễn đàn quốc tế.

Từ những năm 1980, các chuyên gia Việt Nam đã sang Mozambique theo thỏa thuận giữa hai Chính phủ. Đến nay, tuy số lượng người Việt tại Mozambique không nhiều nhưng Hội người Việt Nam tại Mozambique đã hình thành từ năm 2009 và hoạt động tích cực.

Hiện nay, bên cạnh những chuyên gia y tế, giáo dục, nông nghiệp, tập thể người lao động của dự án viễn thông Viettel (Movitel - mạng viễn thông hàng đầu của Mozambique) và lao động tự do tại Mozambique đã tạo nên một cộng đồng đoàn kết, đóng góp tích cực vào việc xây dựng, quảng bá hình ảnh Việt Nam thông qua những hành động đẹp, hữu ích dành cho nhân dân và chính quyền sở tại.

Tuy nhiên, quan hệ kinh tế-thương mại còn chưa tương xứng với tiềm năng và quan hệ chính trị giữa hai nước. Thương mại hai chiều mới đạt con số khiêm tốn xấp xỉ 100 triệu USD.

Ôn lại mối quan hệ sâu sắc qua 40 năm, hai bên đánh giá, tuy cách xa nhau về mặt địa lý nhưng hai nước có sự tương đồng sâu sắc về lịch sử và truyền thống. Xuất phát từ sự đồng cảm trong cảnh bị chế độ thực dân đô hộ, với khát vọng độc lập tự chủ và lòng yêu chuộng hòa bình, hai Đảng và nhân dân hai nước đã đoàn kết, ủng hộ, giúp đỡ lẫn nhau ngay từ trong những năm tháng đấu tranh gian khổ vì độc lập, tự do của mỗi dân tộc.

Đây là tài sản quý báu và là cơ sở để Việt Nam - Mozambique tăng cường, mở rộng quan hệ hợp tác trên nhiều lĩnh vực, hỗ trợ và bổ sung cho nhau cùng phát triển.

Cũng trong khuôn khổ chuyến thăm, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã có cuộc gặp Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng ban Tổ chức Trung ương Đảng Mặt trận Giải phóng Mozambique (FRELIMO) Sergiu Panti, khẳng định mối quan hệ gắn bó giữa Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng FRELIMO, nhất trí đẩy mạnh hơn nữa hợp tác giữa hai Đảng trong thời gian tới.

Phó Thủ tướng cũng tới chào xã giao bà Veronica Macamo, Chủ tịch Quốc hội Mozambique, trao đổi và khẳng định các biện pháp thúc đẩy hơn nữa mối quan hệ hữu nghị truyền thống giữa hai nước, giữa các cơ quan Nhà nước trong đó có Quốc hội hai bên.

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải và đoàn Chính phủ Việt Nam cũng đã tới thăm cảng công nghiệp Matola, thăm trụ sở của Công ty viễn thông Movitel, gặp gỡ trực tiếp và trực tuyến với hơn 200 cán bộ, công nhân của Tập đoàn Viettel ở Thủ đô Maputo và các đầu cầu địa phương. Movitel hiện là doanh nghiệp có thị phần hàng đầu trong lĩnh vực viễn thông tại Mozambique và là một dự án thành công của doanh nghiệp Việt Nam đầu tư ra nước ngoài.

Trước đó, ngày 30/7, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã có cuộc hội đàm chính thức với Thủ tướng Carlos Agostinho Do Rosario trong bầu không khí thân tình và hữu nghị. Hai nhà lãnh đạo đã thông báo cho nhau tình hình mỗi nước, bày tỏ hài lòng về quan hệ hữu nghị truyền thống Việt Nam-Mozambique đang phát triển tốt đẹp và mở rộng trên nhiều lĩnh vực.

Thủ tướng Carlos Agostinho Do Rosario và Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải cho rằng kim ngạch thương mại hai nước còn thấp, chưa tương xứng với tiềm năng và quan hệ chính trị tốt đẹp giữa hai nước; cùng khẳng định quyết tâm đưa quan hệ kinh tế lên tầm cao mới vì lợi ích của nhân dân hai nước; cam kết sẵn sàng tạo điều kiện thuận lợi cho các bộ, ngành, doanh nghiệp hai nước tiếp tục hợp tác kinh doanh và đầu tư trong các lĩnh vực có thế mạnh như nông nghiệp, viễn thông, thủy sản, giáo dục đào tạo, đồng thời nhất trí thúc đẩy hợp tác trong một số lĩnh vực mà Mozambique có nhu cầu như ứng dụng khoa học công nghệ trong dự báo khí tượng thủy văn, cảnh báo thiên tai...

Đặc biệt, hai lãnh đạo bày tỏ vui mừng về Liên doanh đầu tư viễn thông Movitel, cho rằng thành công của Liên doanh này là minh chứng cho hiệu quả đầu tư vào Mozambique và tạo động lực để các doanh nghiệp Việt Nam hợp tác đầu tư vào thị trường này./.