Đại biểu Hoa cho rằng, trong thời gian đại dịch vừa qua, nhân dân cả nước hết sức chia sẻ cũng như ghi nhận những đóng góp không nhỏ của đội ngũ cán bộ ngành y tế trên cả nước đã không quản ngại vất vả, hy sinh để mang lại sự bình yên cho mỗi người dân chúng ta.

Đại biểu Võ Thị Như Hoa: Sai phạm trong mua sắm trang thiết bị là do “lỗ hổng” pháp luật

Tuy nhiên, một số sai phạm trong mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế của một số cá nhân vừa qua cũng phần nào làm ảnh hưởng đến hình ảnh rất đẹp đẽ đang được cả xã hội tôn vinh.

“Qua sự việc này tôi cho rằng, về mặt quản lý nhà nước cũng có phần trách nhiệm, do vậy tôi chỉ xin tham gia ở một số ở khía cạnh, đó là xem xét, đánh giá để tìm ra lỗ hổng trong quy định của pháp luật, trong quản lý nhà nước dẫn tới các sai phạm đáng tiếc vừa qua”, đại biểu Hoa đưa quan điểm.

Theo quy định của Luật Đấu thầu trong một số trường hợp nhất định có thể áp dụng hình thức chỉ định thầu để xử lý các vấn đề cấp bách của xã hội. Theo đó, việc chỉ định thầu có thể được áp dụng đối với gói thầu mua thuốc, hóa chất, vật tư, thiết bị y tế để triển khai công tác phòng, chống dịch bệnh trong trường hợp cấp bách.

“Việc phòng, chống dịch bệnh Covid-19 là hết sức cấp bách, do đó việc áp dụng hình thức chỉ định thầu để chọn nhà thầu cung cấp máy xét nghiệm, vật tư y tế phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh là hoàn toàn phù hợp với quy định của pháp luật”, đại biểu Hoa nhận định.

Theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 22 Luật Đấu thầu, Điều 56 Nghị định 63/2014/NĐ-CP của Chính phủ, thì gói thầu mua thuốc, hóa chất, vật tư, thiết bị y tế để triển khai công tác phòng, chống dịch bệnh trong trường hợp cấp bách được thực hiện theo hình thức chỉ định thầu, rút gọn.

Về quy trình chỉ định thầu rút gọn, Điều 56, Nghị định 63 của Chính phủ quy định là chủ đầu tư hoặc cơ quan trực tiếp có trách nhiệm quản lý gói thầu xác định và giao cho nhà thầu có năng lực, kinh nghiệm thực hiện ngay gói thầu...

Đại biểu Hoa cho rằng, quy định này sẽ đáp ứng được việc xử lý, yêu cầu cấp bách, nhưng lại tạo ra quá nhiều lỗ hổng khi giao toàn quyền quyết định cho chủ đầu tư, mà lại thiếu cơ chế giám sát, kiểm soát việc chỉ định thầu.

“Điều này dẫn đến thực tế là các địa phương chỉ định thầu mua cùng chủng loại vật tư y tế, nhưng lại khác nhau về giá và đặc biệt là quá chênh lệch so với giá thị trường”, đại biểu này dẫn dắt.

Theo đại biểu Hoa, trong tình huống này, việc mua sắm thiết bị là cấp bách, nên cần phải nhanh chóng thực hiện việc chỉ định thầu. Tuy nhiên, không thể bỏ qua hiệu quả sử dụng ngân sách nhà nước và đặc biệt là không thể làm sơ sài gây thất thoát ngân sách, đó là chưa nói đến việc xảy ra tiêu cực.

Chính vì vậy, đại biểu này đề xuất, các bộ ngành liên quan cần sớm tham mưu cho Chính phủ xem xét lại quy định này để sửa đổi cho phù hợp nhằm đảm bảo việc chỉ định thầu được thực hiện một cách chặt chẽ, tránh phát sinh tình huống tương tự trong thời gian tới.

Cụ thể, theo đại biểu Hoa, trước tiên, cần phải quy định một số điều kiện nhất định để chỉ định lựa chọn nhà thầu cung cấp sản phẩm, dịch vụ.

“Ví dụ như phải có đánh giá, thẩm định kỹ lưỡng đề xuất của nhà thầu, phải có cơ quan chức năng cập nhật giá để làm cơ sở cho việc tham khảo và so sánh. Việc cho phép giao cho nhà thầu thực hiện ngay gói thầu mà thiếu đánh giá, xem xét các điều kiện như quy định hiện nay sẽ dẫn đến việc lựa chọn tùy tiện, phụ thuộc quá nhiều vào ý chí chủ quan của chủ đầu tư”, đại biểu Hoa dẫn giải thêm

Thứ hai, theo đại biểu Hoa, hiện nay, việc đấu thầu về thuốc, các địa phương có thể tham khảo về giá thuốc tại Cổng thông tin của Bộ Y tế. Tuy nhiên, đối với thông tin về giá trang thiết bị, vật tư y tế thì chưa có, trong khi số tiền ngân sách nhà nước phải chi trả cho việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế hàng năm là không hề nhỏ, khoảng 1 đến vài ngàn tỷ trên một năm ở mỗi địa phương.

“Do đó, tôi đề nghị Bộ Y tế sớm có trang thông tin về giá của trang thiết bị, vật tư y tế để các địa phương tham khảo, tránh được sự tùy tiện hoặc thiếu thông tin về giá các trang thiết bị y tế, vật tư y tế. Đồng thời, phải kịp thời có hướng dẫn cho các địa phương về lựa chọn các thiết bị, các nhà cung cấp đảm bảo yêu cầu của ngành y tế, tạo thuận lợi cho địa phương trong công tác mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế”, đại biểu Hoa đề nghị./.