Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 được ban hành ngày 27/11/2015 gồm 9 phần, 36 chương, 510 điều với nhiều quy định mới về cơ quan tiến hành tố tụng và người tiến hành tố tụng hình sự; người tham gia tố tụng hình sự; bào chữa, bảo về quyền và nghĩa vụ của bị hại, đương sự; biện pháp ngăn chặn, biện pháp cưỡng chế...

Bộ luật này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/7/2016.

Để bộ luật có thể đi vào cuộc sống, Thủ tướng yêu cầu, các bộ ngành liên quan sẽ tổ chức tuyên truyền, phổ biến về Bộ luật Tố tụng hình sự và các văn bản quy phạm pháp luật quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành nhằm nâng cao trách nhiệm, thống nhất nhận thức cho đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý, cán bộ trực tiếp làm công tác tư pháp, thi hành án, bổ trợ tư pháp, cán bộ làm công tác giảng dạy, nghiên cứu pháp luật và cho nhân dân; biên soạn tài liệu, tổ chức tập huấn chuyên sâu về Bộ luật Tố tụng hình sự cho lực lượng trực tiếp làm công tác tư pháp, cơ quan thi hành án và các cơ quan bổ trợ tư pháp.

Đồng thời, xây dựng các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Bộ luật Tố tụng hình sự, như: nghị định của Chính phủ quy định chi tiết việc thành lập và hoạt động của Hội đồng định giá tài sản; trình tự, thủ tục định giá tài sản; Nghị định quy định chi tiết trình tự, thủ tục, mức tiền phải nộp để bảo đảm thi hành án; việc tạm giữ, hoàn trả, nộp ngân sách nhà nước số tiền đã nộp; Nghị định quy định chi tiết việc niêm phong, mở niêm phong vật chứng...

Bộ Công an, Bộ Quốc phòng cũng chỉ đạo các cơ quan điều tra phối hợp với Viện Kiểm sát tiến hành rà soát những bị can đang bị tạm giam theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2003 nhưng đến ngày 1/7/2016 không được tạm giam theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự mới hoặc thời hạn tạm giam vượt quá thời hạn theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự mới để hủy bỏ biện pháp tạm giam đang bị áp dụng hoặc thay thế bằng biện pháp ngăn chặn khác theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự mới.

Cũng cùng ngày, Thủ tướng đã ký kế hoạch triển khai Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam.

Theo đó, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Công an chủ trì tổ chức tuyên truyền, phổ biến Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật nhằm nâng cao trách nhiệm, thống nhất nhận thức cho đội ngũ cán bộ, chiến sĩ làm công tác tạm giữ, tạm giam; cán bộ làm công tác điều tra tội phạm, Kiểm sát viên, Thẩm phán, cán bộ làm công tác giảng dạy, nghiên cứu pháp luật và cho nhân dân.

Bên cạnh đó, biên soạn, in, cấp phát sách, tài liệu, tổ chức tập huấn chuyên sâu về Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam cho lãnh đạo, cán bộ, chiến sĩ cơ quan, đơn vị làm công tác tham mưu, trực tiếp làm công tác tạm giữ, tạm giam; cán bộ làm công tác điều tra tội phạm.

Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tổ chức tuyên truyền, phổ biến Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam, gắn việc triển khai thi hành Luật với việc triển khai thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước trong tình hình mới nhằm nâng cao ý thức pháp luật và trách nhiệm của cán bộ, nhân dân trong công tác bảo vệ an ninh quốc gia và bảo đảm trật tự, an toàn xã hội; đấu tranh phòng, chống tội phạm.

Quý I/2016, các Bộ, ngành và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình, tổ chức rà soát văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến công tác tạm giữ, tạm giam, thống kê những văn bản cần sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc bãi bỏ để phù hợp với Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam gửi Bộ Công an để tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan xây dựng trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành các văn bản quy định chi tiết thi hành Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam.

Trước mắt, xây dựng theo trình tự, thủ tục rút gọn trình Chính phủ ban hành các văn bản: Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam trình vào tháng 4 năm 2016; Nghị định của Chính phủ quy định xây dựng, thu thập, lưu trữ, xử lý, bảo vệ, khai thác, sử dụng cơ sở dữ liệu về thi hành tạm giữ, tạm giam trình vào tháng 4 năm 2016; Bộ Công an tiến hành rà soát, xây dựng, ban hành các Thông tư hướng dẫn thi hành Luật hoặc chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan xây dựng văn bản hướng dẫn Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương được giao nhiệm vụ chủ trì hoặc tham gia phối hợp thực hiện phải tích cực, chủ động xây dựng, triển khai kế hoạch theo đúng tiến độ và bảo đảm chất lượng; bảo đảm phối hợp chặt chẽ giữa các Bộ, ngành, địa phương, giải quyết kịp thời những khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình triển khai thực hiện Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và Kế hoạch này.

Bộ Công an, Bộ Quốc phòng tổ chức tốt công tác tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho lực lượng làm công tác tạm giữ, tạm giam; kiện toàn tổ chức, cơ sở vật chất, biên chế bảo đảm triển khai thực hiện có hiệu quả Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam./.