Ngày 10/5/2019, tại Hà Nội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Ngân hàng Thế giới (WB) tổ chức Hội thảo khởi động lập Quy hoạch vùng Đồng bằng sông Cửu Long thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Lê Quang Mạnh phát biểu khai mạc hội thảo/ Ảnh: Đức Trung

Quy hoạch đầu tiên lập theo cách mới

Đồng bằng sông Cửu Long là trung tâm sản xuất nông nghiệp lớn nhất của cả nước, với các thế mạnh về sản xuất và xuất khẩu lúa gạo, thủy sản, các loại trái cây. Tuy nhiên, vùng Đồng bằng sông Cửu Long hiện nay có mức thu nhập bình quân đầu người thấp hơn mức trung bình của cả nước.

Bên cạnh đó, vùng này cũng đang đối mặt với nhiều thách thức do tác động của biến đổi khí hậu, các hoạt động phát triển ở thượng nguồn châu thổ...

Để giải quyết các vấn đề, thách thức của vùng, Nghị quyết số 120/NQ-CP ngày 17/11/2017 về phát triển bền vững Đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu của Chính phủ (Nghị quyết số 120) đã đề ra 5 nhóm giải pháp tổng thể; trong đó, có nhóm giải pháp về xây dựng quy hoạch tổng thể phát triển bền vững Đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu.

Thực hiện Nghị quyết só 120 của Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức lập Quy hoạch vùng Đồng bằng sông Cửu Long thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050 trong khuôn khổ của tiểu dự án 6, thuộc Hợp phần 1, Dự án Chống chịu khí hậu tổng hợp và sinh kế bền vững Đồng bằng sông Cửu Long do Ngân hàng Thế giới tài trợ.

Trên cơ sở Luật Quy hoạch và Nghị định số 37 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Quy hoạch vừa được Chính phủ ban hành ngày 07/05/2019, dự án lập Quy hoạch vùng Đồng bằng sông Cửu Long thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050 là dự án đầu tiên tổ chức lập quy hoạch theo cách tiếp cận tích hợp đa ngành của Luật Quy hoạch.

“Việc lập quy hoạch vùng Đồng bằng sông Cửu Long theo cách tiếp cận mới, phương pháp mới được kỳ vọng sẽ mang đến tầm nhìn mới, cơ hội mới, đưa vùng Đồng bằng sông Cửu Long vươn lên trở thành vùng có trình độ phát triển khá so với cả nước. Từ đó, đón đầu các xu thế phát triển toàn cầu trong bối cảnh kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế; phát triển vùng Đồng bằng sông Cửu Long bền vững trên cả 3 phương diện kinh tế- xã hội-môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu”, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Lê Quang Mạnh cho hay.

Quy hoạch vùng kéo dài trong 20 tháng, dự kiến hoàn thành vào tháng 12 năm 2020, mô hình làm quy hoạch theo cách mới, một điển hình thành công, có được một điển hình thành công để triển khai phương thức quy hoạch mới theo Luật Quy hoạch. Với tầm quan trọng như thế, theo ông Mạnh, đây sẽ là dấu mốc hết sức ý nghĩa.

Tại Hội thảo, ông Đinh Thanh Tâm, Phó Vụ trưởng, Vụ Quản lý Quy hoạch, Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhấn mạnh lại các quy định của Luật Quy hoạch. Theo đó, quy hoạch vùng phải phù hợp với quy hoạch cấp quốc gia; quy hoạch tỉnh phải phù hợp với quy hoạch vùng. Trường hợp quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh có mâu thuẫn với quy hoạch ngành quốc gia, phải điều chỉnh và thực hiện theo quy hoạch ngành quốc gia va quy hoạch tổng thể quốc gia…

Đối với việc xử lý các vấn đề xung đột, mâu thuẫn trong quá trình lập quy hoạch, cần xem xét, xử lý các vấn đề liên ngành, liên vùng, liên tỉnh; xác định các khu vực ưu tiên; khuyến khích và hạn chế phát triển về kinh tế, xã hội, hạ tầng, đô thị hóa; xây dựng tiêu chí xác định dự án ưu tiên đầu tư, luận chứng xây dựng danh mục các dự án quan trọng và thứ tư ưu tiên được thực hiện…

Cần đảm bảo tiến độ và chất lượng quy hoạch

Để đảm bảo tiến độ được giao theo Nghị quyết số 120 của Chính phủ, ông Tâm cho biết, việc tổ chức lập quy hoạch vùng Đồng bằng sông Cửu Long dự kiến sẽ được thực hiện trong thời gian khoảng 20 tháng và hoàn thành vào tháng 12/2020.

Cụ thể, đến tháng 09/2019 sẽ xây dựng nhiệm vụ lập quy hoạch; từ tháng 9-10/2019 tình thẩm định phê duyệt nhiệm vụ; Tháng 10/2019-10/2020: lập quy hoạch; và từ tháng 10-12/2020 trình thẩm định quy hoạch vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Để có thể tổ chức lập thành công đồng bộ, hiệu quả theo Luật Quy hoạch, cần tham gia chặt chẽ, có trách nhiệm của các bộ, ngành, của 13 địa phương trong vùng, cả cộng đồng doanh nghiệp và cả người dân.

Theo ông Achim Fock, Giám đốc điều phối hoạt động Dự án tại Việt Nam, để có được quy hoạch tích hợp phải có sự liên kết chặt chẽ với nhau, các bên liên quan phải được chia sẻ những nhận thức đầy đủ.

Ông Achim Fock chỉ rõ, phải đưa vào quy hoạch những dự báo, bối cảnh, kịch bản khác nhau của vùng Đồng bằng sông Cửu Long, để đưa ra những dự kiến đầu tư, dựa vào lợi thế của các địa phương; có thể xây dựng những tiểu vùng nhỏ để thu hút những hướng đầu tư khác nhau, quy hoạch cần nêu rõ được những sự khác nhau của các tiểu vùng.

“Mục tiêu của dự án là phải làm thế nào để khai thác được nhiều hơn các điều kiện tốt hơn, tạo được hiệu quả cao nhất”, ông Achim Fock nhấn mạnh.

Ông Achim Fock cũng cho rằng, việc kết nối vùng là quan trọng nhất, đảm bảo làm sao quy hoạch vùng phù hợp và thích ứng với quy hoạch tỉnh, làm sao gắn các địa phương, các ngành thành một khối thống nhất.

Đây sẽ quy hoạch vùng đầu tiên được lập theo quy định của Luật Quy hoạch, có phạm vi ảnh hưởng không chỉ đối với các tỉnh, thành phố của vùng Đồng bằng sông Cửu Long, mà còn có ý nghĩa lan tỏa đối với việc lập quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030 trên phạm vi cả nước./.