Bất cập từ công tác quản lý đến người tham gia giao thông

Tại hội thảo “Quản lý, khai thác đường bộ cao tốc - Một số vấn đề đặt ra” do Bộ Giao thông Vận tải phối hợp với Báo Lao động tổ chức ngày 08/6/2016, đại điện các đơn vị tham gia đều cho rằng, công tác quản lý, vận hành, khai thác và ý thức của người tham gia giao thông đang là những nguyên nhân chính khiến hiệu quả khai thác trên các tuyến đường cao tốc kém hiệu quả, cũng như tình trạng mất an toàn giao thông.

Chất lượng đường cao tốc hiện nay vẫn còn nhiều bất cập

Theo ông Nguyễn Văn Nhi - Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Đầu tư Phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC), công tác quản lý khai thác, vận hành bảo trì các tuyến đường cao tốc vẫn còn bộc lộc một số tồn tại, bất cập, như: thể chế chính sách, hệ thống biển báo, hệ thống kết nối với đường cao tốc. Cụ thể như: Về thể chế chính sách: Hệ thống quy định, quy trình liên quan đến tổ chức khai thác đường cao tốc hiện tại vẫn chưa được hoàn thiện và ban hành chính thức. Các tiêu chuẩn bảo trì, định mức bảo dưỡng, sửa chữa đường cao tốc... hiện tại chưa được ban hành, gây khó khăn cho đơn vị tổ chức quản lý khai thác.

Về hệ thống biển báo: hệ thống biển báo trên các tuyến đường cao tốc không đồng bộ với nhau, quy định hệ thống biển báo thay đổi... Hay hệ thống kết nối với đường cao tốc chưa hoàn chỉnh...

Ngoài các yếu tố bất cập liên quan đến vấn đề vận hành đường cao tốc, thì vấn đề liên quan đến ý thức của người tham gia giao thông cũng được đề cập nhiều. Cụ thể là, tình trạng các phương tiện tham gia giao thông thường xuyên dừng đỗ, đón trả khách trên đường cao tốc; tình trạng người dân sinh sống dọc theo đường cao tốc phá rỡ hàng rào, ném đá vào các phương tiện lưu thông trên đường; chăn thả gia súc gây mất an toàn cho các phương tiện tham gia giao thông. Tình trạng xe quá tải, tình trạng người dân sinh sống dọc theo đường cao tốc phá rỡ hàng rào, trộm cắp tài sản đường cao tốc ảnh hưởng đến kết cấu công trình.

“Công tác quản lý chưa chặt chẽ, thiếu sự phối hợp của các lực lượng có liên quan. Ý thức của người dân hai bên đường chưa cao, không muốn đi qua đường gom cống chui mà tự ý cắt rào đi ngang qua đường, không nhận thức được mức độ nguy hiểm, vì lợi ích nhỏ của cá nhân mà xâm phạm tài sản nhà nước, cắt rào để qua đường làm nương rẫy…”, ông Nông Văn Hưng, Giám đốc Sở Giao thông Vận tải tỉnh Lào Cai đưa ra nguyên nhân liên quan vấn đề an toàn trên các tuyến đường cao tốc.

Bên cạnh đó, nhiều ý kiến cũng cho rằng, một số tuyến đường, như: Nội Bài - Lào Cai, TP. Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây… chưa đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật, rào chắn, hộ lan bảo vệ đường cao tốc…; chất lượng công trình chưa được đáp ứng đầy đủ, gây ảnh hưởng đến trật tự an toàn giao thông trong tuyến. Hay việc tuần tra kiểm soát xử lý vi phạm còn hạn chế bởi ý thực tự kiểm tra bảo dưỡng định kỳ còn hạn chế....

Cần nhiều giải pháp đồng bộ

Theo ông Nguyễn Văn Thanh, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam, để nâng cao hiệu quả sử dụng đường cao tốc, thì không đưa vào khai thác các tuyến đường chưa đảm bảo tiêu chuẩn. Đường cao tốc phải thông thoáng, không ùn tắc, năng suất vận tải lên.

“Thu phí một dừng mà lại tắc như cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, Hà Nội - Bắc Giang… thì không được” ông Thanh nói.

Đây cũng là đề xuất của ông Vũ Quang Thái, Trưởng phòng Tuần tra kiểm soát Giao thông đường bộ, cao tốc - Cục Cảnh sát Giao thông. “Đề nghị Tổng cục Đường bộ tham mưu cho Bộ Giao thông Vận tải kiểm tra rà soát các quy định về tiêu chuẩn đường cao tốc hiện nay, kiên quyết không công nhận các tuyến đường cao tốc khi chưa đáp ứng tiêu chuẩn”, ông Thái kiến nghị.

Bên cạnh đó, ông Thái cũng cho rằng, các cơ quan quản lý nhà nước cần nghiên cứu ban hành hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, quy định về quản lý nhà nước trong lĩnh vực bảo đảm trật tự an toàn giao thông trên đường cao tốc. Phân công phân cấp rõ ràng trách nhiệm của các bộ, ban ngành và các cấp trong công tác trong công tác xây dựng, quản lý, bảo trì, bảo dưỡng và thực hiện các chức năng quản lý nhà nước về trận tự an toàn giao thông trên đường cao tốc. Đồng thời, sớm hoàn thiện đưa vào khai thác, sử dụng thống nhất đồng bộ hệ thống giám sát, phát hiện vi phạm trên các tuyến đường cao tốc bằng hệ thống camera tự động. Có cơ chế xử phạt tại chỗ cũng như “xử phạt nguội” nghiêm khắc để tăng tính răn đe, giáo dục tuyên tuyền ý thức của người tham gia giao thông.

Ông Yoon Jin Hwan, Tư vấn viên được Bộ Giao thông Hàn Quốc cử sang Việt Nam làm việc, hiện đang công tác tại Tổng cục Đường bộ Việt Nam cho rằng, để nâng cao ý thức của người tham gia giao thông, Bộ Giao thông Vận tải nên xây dựng quảng cáo về an toàn giao thông trên đường cao tốc và phát trên sóng ti vi hay các phương tiện thông tin đại chúng khác để toàn người dân biết được tính nguy hiểm khi đi xe máy hay đi bộ trên đường cao tốc.

Tuy nhiên ông Yoon Jin Hwan cũng nhấn mạnh, để cải thiện tình hình an toàn giao thông đường cao tốc, thì quan trọng hơn hết là các hành động thực tế./.