Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng giải trình về Dự thảo Luật trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội

Tại phiên họp thứ 4 diễn ra vào sáng 6/10 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho biết, ngày 29/9/2016, Ủy ban Kinh tế mới nhận được hồ sơ trình dự án Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa do Chính phủ gửi đến, chậm 15 ngày so với quy định.

Thời gian trình quá gấp, một số nội dung trong Báo cáo thuyết minh, báo cáo đánh giá tác động không tương thích, nhất quán với nội dung của dự thảo Luật.

Chủ tịch Quốc hội, bà Nguyễn Thị Kim Ngân cũng thẳng thắn, do thời gian quá gấp gáp, bà cũng mới chỉ kịp đọc bản tóm tắt dự thảo Luật. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng góp ý dự thảo Luật.

Giải trình trước các thành viên thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng thừa nhận ban soạn thảo đã chậm trễ trong việc trình dự thảo luật này do những yếu tố khách quan từ cách tổ chức thực hiện làm luật chưa tốt.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho hay, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã thành lập ban soạn thảo, mời các bộ, ngành liên quan tham gia, nhưng “các bộ đều cử không đúng người tham dự, nay cử đồng chí này, mai cử đồng chí khác”.

Điều đáng lưu ý là, khi tham dự các cuộc họp góp ý, thì hầu hết người đại diện các bộ chỉ mang tính soi xem có ảnh hưởng gì tới bộ mình, liên quan đến mình hay không, chứ không thấy rằng, đây là vấn đề lớn của đất nước, là nhu cầu bức xúc của cộng đồng doanh nghiệp, và việc cần thiết phải xây dựng chính sách để khu vực doanh nghiệp này phát triển, sẽ là động lực cho sự phát triển đất nước.

Bộ trưởng Dũng thẳng thắn chia sẻ: “Cách làm luật của các bộ, ngành xưa nay không đến nơi đến chốn, thiếu trách nhiệm. Nên dù ban soạn thảo đã rất công phụ soạn thảo bản dự thảo, nhưng không ai cho ý kiến đóng góp. Vì thế, Thủ tướng, Chính phủ, Phó thủ tướng đã phải họp rất nhiều cuộc để ra được bản dự thảo cuối cùng trình lên Thường vụ Quốc hội hôm nay”.

Về những ý kiến trái chiều, theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng khẳng định: “Bất kể cuộc cách mạng nào, cải cách nào cũng có mặt trái và cũng có trái chiều, nếu đồng thuận hết, thì không có cải cách”!

Lý giải nguyên nhân khiến nhiều cơ chế chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa đã được ban hành thời gian qua, nhưng không thực hiện được, Bộ trưởng Dũng chỉ rõ: “Vì các cơ quan, bộ, ngành địa phương thiếu nhận thức trong triển khai các chính sách này, nên chính sách đã không đi vào cuộc sống. Các bộ, ngành chưa coi đó là trách nhiệm, nhiệm vụ đóng góp để khu vực doanh nghiệp này phát triển”.

Về tính đồng thuận của Dự thảo Luật, người đứng đầu cơ quan soạn thảo là Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẳng định, sau các cuộc họp do Thủ tướng, các Phó Thủ tướng chủ trì quyết định, thì văn bản trình ra thường vụ hôm nay là đã được thống nhất giữa các bộ.

Vì thế, “Bộ nào có ý kiến khác không có giá trị”, đại diện cơ quan soạn thảo Luật dứt khoát.

Về phạm vi điều chỉnh dự thảo Luật, Bộ trưởng Dũng cho biết, ban soạn thảo đã cố gắng giữ nguyên, kế thừa những điểm tích cực của Nghị định 56, đó là 8 nội dung chính được giữ nguyên trong dự thảo luật.

Trước các ý kiến băn khoăn về tính thống nhất của dự thảo Luật trong hệ thống pháp luật chung, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho hay, luật ra sau thường có mâu thuẫn với luật trước. Tuy nhiên, Bộ trưởng lưu ý, quan điểm là thấy từng giai đoạn phát triển cần điều chỉnh một hành vi gì của pháp luật thì buộc phải lấy đó làm cơ sở để các luật khác có thể phải điều chỉnh lại, chứ không thể dựa vào cái đã có.

“Xây cái mới, có mâu thuẫn với cái cũ, mà không sửa luật cũ thì luật mới sẽ không có ý nghĩa”, Bộ trưởng thẳng thắn.

Vì vậy, quan điểm là theo luật mới hay phải giữ luật cũ, phải bàn, để đảm bảo tính nhất quán.

Giải trình về tính khả thi của Luật, theo người đứng đầu Bộ Kế hoạch, nếu phải hỗ trợ bằng nguồn lực, làm giảm đi nguồn thu ngân sách là cách tiếp cận phần nào cũng đúng, nhưng tổng quan chung cần nhìn rộng hơn.

“Không phải các doanh nghiệp khi phát triển đóng góp về thuế, mà còn việc làm, đóng góp về ổn định xã hội, chính trị, tăng trưởng kinh tế. Chỉ tính ra mấy nghìn mấy nghìn thì sẽ hạn chế tính pháp lý của luật”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Dẫn số liệu thống kê, Bộ trưởng Dũng cho biết, tới hết tháng 9/2016 đã có 590.000 DN đang hoạt động; tổng số doanh nghiệp đăng ký thành lập mới là 959.000. Tính toán cho thấy, riêng năm 2015 có thêm 95.000 DN tham gia thị trường và chỉ trong 9 tháng đầu năm 2016, đã có 101.961 doanh nghiệp thành lập. Đó là con số cao nhất từ trước tới nay. Vốn bổ sung thêm tăng cũng đạt gần 50% so với cùng kỳ 2015.

Đây là những số liệu tích cực khi sửa đổi Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư cũng như Nghị quyết 19 và Nghị quyết 35, cùng sự chỉ đạo điều hành của Chính phủ. Nếu dự luật này sớm được thông qua đúng như kỳ vọng của cộng đồng doanh nghiệp nhỏ và vừa, hiện chiếm 97% số doanh nghiệp đang hoạt động, thì tác động sẽ rất tích cực.

Giải trình bổ sung thêm Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Đặng Huy Đông cho biết, các câu hỏi thành viên thường trực Quốc hội đặt ra cho ban soạn thảo cũng đã phải giải trình tương tự trước Chính phủ.

“Thực tế, Chính phủ cũng đặt vấn đề nâng Nghị định 56 lên là được, hay lo ngại việc xung đột với các luật khác, như: luật thuế, tổ chức tín dụng…, nhưng sau khi nghe ban soạn thảo giải trình từng vấn đề thì Phó Thủ tướng Chính phủ cũng đồng thuận”, Thứ trưởng Đông cung cấp thêm thông tin.

Bởi, luật trước ra đời chưa tính tới tình huống phát triển của kinh tế, tới giai đoạn này. Vì thế, thấy luật trước chưa đúng thì phải điều chỉnh.

“Nếu không điều chỉnh thì không thể có tiến bộ”, Thứ trưởng trần tình.

Khẳng định đây là dự luật này rất quan trọng với cộng đồng doanh nghiệp nhỏ và vừa, Thứ trưởng Đông cho rằng, việc lùi, chậm ngày nào Luật này, thì doanh nghiệp sẽ thiệt thòi.

“Vì thế, chúng tôi thiết tha luật này sẽ được thông qua, còn vấn đề gì băn khoăn thì sẽ tiếp thu, chỉnh sửa”, Thứ trưởng Đông chia sẻ.

Chốt lại phiên thảo luận về dự thảo Luật, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cũng chỉ rõ, cơ quan soạn thảo chỉ có 4 ngày để chuẩn bị, đủ hồ sơ, thì mới đưa vào quy trình báo cáo ra Quốc hội.

“Nếu không kịp, ngày 10/10 tới, thì chúng ta phải cho ra khỏi chương trình kỳ họp”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh./.