Việc đi tìm sự đồng thuận cho dự thảo Luật Quy hoạch sẽ rất khó nếu không đặt lợi ích quốc gia lên trên

Công việc bộ nào cứ giữ bộ đó, cơ bản là thay đổi chế phối hợp

GS, TSKH Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường khẳng định, dự thảo Luật Quy hoạch đến hiện nay rất ổn, còn lại là vấn đề thực hiện thế nào.

Trong đó, vẫn có những câu chuyện về quy hoạch sử dụng đất, không gian biển và làm thế nào lồng vào quy hoạch tổng thể, tích hợp chung.

“Có ý kiến cho rằng, khung pháp về quy hoạch sử dụng đất hiện nay đã được quy định đầy đủ trong Luật Đất đai năm 2013. Tôi cho rằng không phải”, ông Võ chia sẻ quan điểm.

Luật Đất đai mong muốn quy hoạch sử dụng đất được chuẩn bị đồng thời cùng với quy hoạch tổng thể, nhưng ý tưởng này không thể hiện được trong thực tế. Quy hoạch sử dụng đất là quy hoạch sử dụng không gian chứ ko phải 1 ngành. Ý tưởng của Luật Đất đai năm 2013 hoàn toàn đúng, nhưng chúng ta không thực hiện được, mức độ ăn nhập không cao.

Trên thực tế phải thay đổi cách làm về quy hoạch sử dụng đất, phải đi theo quy hoạch phân vùng.

“Quy hoạch không gian biển và không gian lãnh thổ là 1 thành phần của quy hoạch tổng thể, không thể biến thành quy hoạch ngành. Tinh thần phát triển kinh tế - xã hội như thế nào, thì phải gác vào quy hoạch sử dụng đất như thế đó, để có phân bổ không gian đất đai cho phù hợp”, ông Võ phát biểu.

Nhấn mạnh rằng, “Luật Quy hoạch khi được ban hành “không lấy đi nhiệm vụ chức năng của ai và không ảnh hưởng gì đến hoạt động bình thường của các bộ ngành”, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đặng Huy Đông cho biết: “Một trong những điểm mới quan trọng nhất của dự thảo luật là đặt tính thống nhất trong quản lý nhà nước và hiệu quả sử dụng nguồn lực của quốc gia lên hàng đầu”, Thứ trưởng cho biết.

Đồng tình với quan điểm nay, GS, TSKH. Đặng Hùng Võ nêu quan điểm, công việc bộ nào cứ giữ bộ đó, cơ bản là thay đổi thể chế, cơ chế phối hợp giữa các bộ.

“Tôi cho rằng, việc phối hợp có quy định chi tiết ít nhất tầm nghị định, phối hợp nhu cầu phát triển của các nước là như vậy, chỉ gác vào kế hoạch sử dụng đất của từng bộ, ngành. Sau đó là một thành phần của quy hoạch tổng, chứ không thể để quy hoạch ruộng đất đứng một mình được”, GS, TSKH. Đặng Hùng Võ nêu quan điểm.

“Lĩnh vực quy hoạch cần có một luật khung”

Khẳng định lại lần nữa sự cấp thiết phải có Luật Quy hoạch, TS. KTS. Trần Trọng Hanh chỉ rõ những “được” – “mất” với giả thiết Luật Quy hoạch lần này được thông qua, áp dụng vào cuộc sống.

“Cái mất là những bất cập, tồn tại, yếu kém của hệ thống quy hoạch lỗi thời hiện nay đang vận hành, đang tạo ra những đồ án quy hoạch “cọc cạch”, đầu Ngô mình Sở. Cái được ở đây là cơ hội để chúng ta cải cách công tác quy hoạch cũ còn vương vấn bởi nền kinh tế quan liêu, bao cấp để chuyển sang thể chế quy hoạch tiên tiến, phù hợp với nền kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa”, ông Hanh lý giải.

Ở góc độ một chuyên gia lâu năm trong ngành quy hoạch, TS, Phạm Sỹ Liêm - Phó Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam nhấn mạnh việc cần có một luật khung trong lĩnh vực quy hoạch.

Ông Liêm phân tích, khi quy hoạch được vận dụng trong công tác quản lý nhà nước thì được gọi là “quy hoạch công” hoặc đơn giản là “quy hoạch” và cần được điều chỉnh bằng luật pháp. Luật Quy hoạch được dự thảo nhằm đáp ứng yêu cầu này.

Khi nhiều ngành hẹp có liên quan mật thiết với nhau và hình thành hệ thống ngành rộng thì chúng cần được lập quy hoạch phát triển chung một cách đồng bộ để phát huy hiệu quả tối đa trong cùng một quy hoạch, gọi là “quy hoạch tích hợp”.

Theo ông Liêm, Luật Quy hoạch chỉ là 1 khâu trong quá trình quy hoạch. Sau khi luật ban hành, còn vô số việc phải làm, thì luật mới vào cuộc sống được. Trong khi, Luật chậm ban hành ngày nào, thì ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế - xã hội ngày ấy.

“Rất mong sắp tới Quốc hội sẽ thông qua luật này, mở màn cho hàng loạt công việc khác phải làm, nếu không thì các công việc khác sẽ trì trệ, không thông qua được”, ông Liêm nói.

Để giải quyết các điểm còn “vênh” giữa dự thảo Luật Quy hoạch và Luật Đất đai, GS, TSKH. Đặng Hùng Võ cho rằng, Dự thảo Luật cần có các quy định rõ hơn về quá trình thực hiện tích hợp các loại quy hoạch, trong đó có quy hoạch sử dụng đất. Trình tự, thủ tục của quá trình tích hợp phải được quy định rõ ràng, mô tả đầy đủ công việc của các cơ quan quản lý ngành, trong đó có cơ quan quản lý đất đai.

Mặt khác, khung pháp luật về quy hoạch sử dụng đất đai được quy định trong Luật Đất đai 2013 cũng cần được điều chỉnh trong quá trình sửa đổi, bổ sung Luật Đai đai theo chủ trương hiện nay của Chính phủ.

“Tất nhiên sự sửa đổi này phải dựa trên nguyên tắc tích hợp quy hoạch”, vị chuyên gia này nhấn mạnh.

“Sự thay đổi phương án sử dụng đất phải dựa trên yêu cầu phát triển bền vững, có lưu ý tới lợi ích chung, lợi ích cộng đồng tại địa phương và lợi ích của những người đang sử dụng đất, không thể căn cứ vào lợi ích của các ngành, các lĩnh vực mang tính cục bộ”, vị nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường mạnh mẽ khẳng định./.