Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải chỉ đạo như vậy tại cuộc họp xây dựng phương hướng, nhiệm vụ cho việc phát triển các khu công nghiệp (KCN), khu kinh tế (KKT) trong giai đoạn mới, tổ chức ngày 19/3.

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp. Ảnh: VGP

Bức tranh chung về KCN, KKT

Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo phát triển các khu công nghiệp, khu kinh tế, tính đến năm 2014, cả nước đã có 295 KCN được thành lập với tổng diện tích đất tự nhiên gần 84.000 ha, trong đó diện tích đất công nghiệp có thể cho thuê đạt 56.000 ha, chiếm khoảng 66% tổng diện tích đất tự nhiên.

Trong đó, 212 KCN đã đi vào hoạt động với tổng diện tích đất tự nhiên 60.000 ha và 83 KCN đang trong giai đoạn đền bù giải phóng mặt bằng và xây dựng cơ bản với tổng diện tích đất tự nhiên 24.000 ha.

Hiện nay, tổng diện tích đất công nghiệp đã cho thuê của các KCN đạt 26.000 ha, tỷ lệ lấp đầy các KCN đã đi vào hoạt động đạt trên 65%.

Ngoài ra, tính đến năm 2014, cả nước có 15 khu kinh tế với tổng diện tích mặt đất và mặt nước xấp xỉ 700.000 ha; và 28 khu kinh tế của khẩu.

Báo cáo cũng cho biết, trong năm 2014, các KCN, KKT của cả nước đã thu hút được 752 dự án có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) với tổng số vốn đầu tư đăng ký đạt 10,7 tỷ USD; điều chỉnh tăng vốn cho 515 lượt dự án với tổng vốn đầu tư tăng thêm là 4 tỷ USD.

Trong năm 2014 các khu này cũng thu hồi giấy chứng nhận đầu tư của 88 dự án với tổng vốn thu hồi 1 tỷ USD. Tính chung trong năm 2014, tổng số vốn đầu tư nước ngoài vào KCN, KKT đã tăng thêm 13,7 tỷ USD, chiếm 47% tổng số lượt lượt dự án và chiếm 60% tổng vốn đầu tư đăng ký mới và điều chỉnh tăng thêm trong năm 2014 của cả nước.

Tính riêng trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, tổng vốn FDI vào các KCN, KKT chiếm hơn 90% tổng vốn FDI cả nước. Trong năm 2014, các dự án đầu tư trong KCN, KKT đã giải ngân hơn 13,5 tỷ USD, tăng 30% so với cùng kỳ năm 2013.

Lũy kế đến năm 2014, các KCN trên cả nước đã thu hút được 5.573 dự án đầu tư nước ngoài với tổng vốn đầu tư đăng ký là 85,5 tỷ USD, vốn đầu tư đã thực hiện đạt 49 tỷ USD, bằng 57% số vốn đăng ký.

Đối với các KKT, tổng số dự án đầu tư nước ngoài là 247 với tổng vốn đầu tư 37 tỷ USD, vốn thực hiện 13,5 tỷ USD, bằng 36% tổng vốn đầu tư đã đăng ký.

Đối với các KKT cửa khẩu, tổng số dự án đầu tư nước ngoài trong KKT là 70 với tổng vốn đầu tư đăng ký trên 700 triệu USD.

Về thu hút đầu tư trong nước, báo cáo cho biết, trong năm 2014, các KCN, KKT đã thu hút được 588 dự án với tổng vốn đăng ký hơn 176.000 tỷ đồng, điều chỉnh tăng vốn cho 196 dự án với tổng vốn tăng thêm 20.000 tỷ đồng. Trong năm 2014, cũng có 161 dự án đầu tư bị thu hồi với tổng vốn 28.000 tỷ đồng.

Tính chung trong năm 2014, tổng vốn đầu tư trong nước tăng thêm 168.000 tỷ đồng, tăng 6,3 lần so với cùng kỳ năm 2013.

Tính lũy kế đến hết năm 2014, các KCN cả nước đã thu hút được 5,459 dự án đầu tư trong nước với tổng vốn đăng ký hơn 541.600 tỷ đồng, tổng vốn đầu tư thực hiện đạt 265.400 tỷ đồng, gần bằng 50% tổng vốn đăng ký.

Đối với các KKT, lũy kế đến nay, các KKT ven biển đã thu hút 777 dự án đầu tư sản xuất kinh doanh với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt 541.800 tỷ đồng, tổng vốn đầu tư thực hiện đạt 163.000 tỷ đồng, bằng 30% tổng vốn đăng ký.
Các KKT cửa khẩu thu hút được 500 dự án với tổng vốn đầu tư đăng ký gần 40.000 tỷ đồng.

Thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải từ kỳ họp lần trước, Ban chỉ đạo phát triển các KCN, KKT đã làm việc với các địa phương, xử lý các KCN hoạt động kém hiệu quả. Đối với các KCN thuộc nhóm IV (có tỷ lệ lấp đầy thấp; chưa đền bù, GPMB và chưa đầu tư xây dựng hạ tầng) thì đã có 5 KCN đã giảm diện tích quy hoạch, chuyển đổi chủ đầu tư, chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Các KCN thuộc nhóm V đã triển khai thu hồi và điều chỉnh giảm quy mô hàng ngàn ha tại 2 KCN.

Cần đầu tư trọng điểm, tránh dàn trải nguồn hỗ trợ

Kết luận Hội nghị, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải ghi nhận những kết quả tích cực trong hoạt động của các KCN, KKT trong thời gian qua. Các KCN, KKT thực sự phát huy được vai trò đầu tàu, động lực cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Tuy nhiên, hoạt động của các KKT, KCN chưa tương xứng với tiềm năng; tỷ lệ lấp đầy trung bình đạt 65% diện tích cần thúc đẩy mạnh mẽ hơn.

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải yêu cầu thời gian tới, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng các địa phương tập trung thực hiện việc rà soát, điều chỉnh các quy hoạch để báo cáo Chính phủ.

“Tinh thần là kiên quyết cắt giảm những diện tích, loại bỏ các KCN không hiệu quả, không thu hút được dự án, đồng thời thực hiện nghiêm việc đưa dự án đầu tư vào khu vực đã xây dựng cơ sở hạ tầng”, Phó Thủ tướng nêu rõ.

Tương tự là việc rà soát quy hoạch các cụm công nghiệp khi số lượng cụm hiện được đánh giá là nhiều và tản mạn, không ít nơi phát triển theo phong trào trong khi hạ tầng chưa đáp ứng được.

“Vì vậy, cần lưu ý việc đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, tránh dàn trải nguồn hỗ trợ, đồng thời quan tâm thu hút đầu tư xã hội vào xây dựng hạ tầng đã được thực hiện thành công ở một số KCN, KKT thời gian qua”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, nghiên cứu, sửa đổi các cơ chế, mức hỗ trợ đầu tư hạ tầng KCN, KKT cho phù hợp hơn./.