Trình Thủ tướng tiêu chí phân loại doanh nghiệp do Nhà nước đầu tư vốn

Chỉ quy định 1 tiêu chí phân loại doanh nghiệp

Đối với tên gọi của dự thảo, Bộ Kế hoạch và Đầu tư dự kiến để tên dự thảo Quyết định được điều chỉnh thành "Quyết định về tiêu chí phân loại doanh nghiệp do Nhà nước đầu tư vốn thực hiện chuyển đổi sở hữu, sắp xếp lại, thoái vốn giai đoạn 2021-2025", nhằm phù hợp với phạm vi điều chỉnh của dự thảo Quyết định làm cơ sở phân loại để chuyển đổi sở hữu (cổ phần hóa, chuyển thành công ty TNHH hai thành viên, thoái vốn nhà nước, sắp xếp lại các doanh nghiệp do Nhà nước đầu tư vốn).

Về kết cấu của dự thảo Quyết định, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, Quyết định số 58/2016/QĐ-TTg đã đưa ra 2 Phụ lục gồm: Tiêu chí phân loại doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp có vốn nhà nước; Danh mục doanh nghiệp nhà nước thực hiện sắp xếp giai đoạn 2016-2020 theo 2 hình thức: Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ và cổ phần hóa.

Dự thảo Quyết định mới dự kiến chỉ quy định 1 Phụ lục về Tiêu chí phân loại doanh nghiệp do Nhà nước đầu tư vốn thực hiện chuyển đổi sở hữu, sắp xếp lại, thoái vốn

Tại dự thảo Quyết định này, Bộ Kế hoạch và Đầu tư dự kiến chỉ quy định 1 phụ lục về Tiêu chí phân loại doanh nghiệp do Nhà nước đầu tư vốn thực hiện chuyển đổi sở hữu, sắp xếp lại, thoái vốn; không quy định Danh mục doanh nghiệp thực hiện sắp xếp) nhằm đẩy nhanh việc phê duyệt quyết định, làm cơ sở pháp lý để các cơ quan đại diện chủ sở hữu nghiên cứu, xây dựng định hướng sắp xếp cho các doanh nghiệp trực thuộc.

Trên cơ sở đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ xây dựng Danh mục doanh nghiệp do Nhà nước đầu tư vốn thực hiện chuyển đổi sở hữu, sắp xếp lại, thoái vốn thuộc trong giai đoạn 2021-2025 (theo đề xuất của cơ quan đại diện chủ sở hữu), trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định cá biệt của Thủ tướng Chính phủ trong quý I năm 2021 nhằm tạo điều kiện thuận lợi trong triển khai, thực hiện.

Theo đó, nội dung Quyết định thay thế Quyết định 58 dự kiến sẽ quy định về các tiêu chí phân loại doanh nghiệp để thực hiện chuyển đổi sở hữu, sắp xếp lại, thoái vốn theo: ngành, lĩnh vực; quy mô, đặc điểm hoạt động; địa bàn hoạt động.

Cụ thể hóa các tiêu chí phân loại doanh nghiệp theo ngành, lĩnh vực

Dự thảo Quyết định cũng đưa ra các phụ lục về Tiêu chí phân loại theo ngành, lĩnh vực đối với doanh nghiệp do Nhà nước đầu tư vốn thực hiện chuyển đổi sở hữu, sắp xếp lại, thoái vốn giai đoạn 2021-2025 được kết cấu thành 3 mục.

Cụ thể, Mục I gồm những doanh nghiệp hoạt động trong các ngành, lĩnh vực Nhà nước cần nắm giữ 100% vốn điều lệ gồm 12 ngành, nhóm ngành chủ yếu tập trung vào các lĩnh vực liên quan đến an ninh quốc phòng (đo đạc bản đồ liên quan đến quốc phòng, an ninh); độc quyền tự nhiên (truyền tải điện quốc gia, quản lý đường sắt, in đúc tiền, xổ số…); đảm bảo trật tự an ninh an toàn xã hội (nhà máy thủy điện, dịch vụ không lưu, thông báo tin tức hàng không, tìm kiếm cứu nạn…), và công ích (bưu chính công ích và hoạt động duy trì, quản lý mạng bưu chính công cộng; quản lý, khai thác hệ thống công trình thủy lợi, thủy nông)…

Mục II gồm những doanh nghiệp thực hiện sắp xếp, cổ phần hóa, Nhà nước nắm giữ từ 65% tổng số cổ phần trở lên gồm 8 nhóm ngành liên quan đến: kết cấu hạ tầng quan trọng có vai trò thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội của đất nước (cảng hàng không, cảng biển đặc biệt quan trọng); tài nguyên quốc gia (khai thác khoáng sản quy mô lớn, dầu mỏ) ; lĩnh vực đảm bảo cân đối lớn nền kinh tế (tài chính, ngân hàng; bán buôn lương thực)...

Mục III gồm những doanh nghiệp thực hiện sắp xếp, cổ phần hóa, Nhà nước nắm giữ trên 50% đến dưới 65% tổng số cổ phần gồm 7 ngành, nhóm ngành thuộc một số lĩnh vực quan trọng đối với phát triển kinh tế-xã hội của đất nước (sản xuất hóa chất cơ bản, dịch vụ viễn thông có hạ tầng mạng, thuốc lá điếu, xăng dầu..).

Về đối tượng áp dụng, Dự thảo Quyết định quy định đối tượng để thực hiện chuyển đổi sở hữu, sắp xếp lại, thoái vốn chỉ là các doanh nghiệp nhà nước (doanh nghiệp cấp 1), bao gồm Công ty mẹ trong mô hình công ty mẹ-công ty con; Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên độc lập do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ. Đồng thời, đối với công ty con (cấp 2) trong mô hình công ty mẹ-công ty con dự thảo quy định theo hướng Hội đồng thành viên, Người đại diện phần vốn nhà nước tại Công ty mẹ có trách nhiệm căn cứ Tiêu chí phân loại và yêu cầu thực tiễn hoạt động để thực hiện sắp xếp các doanh nghiệp thành viên và quy định trong Đề án cơ cấu lại trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Bổ sung các quy định về tiêu chí sắp xếp doanh nghiệp

Dự thảo quyết định có nhiều điểm mới như bổ sung quy định về tiêu chí để sắp xếp doanh nghiệp hoạt động cung cấp sản phẩm, dịch vụ công ích; tiêu chí sắp xếp doanh nghiệp thành viên trong mô hình công ty mẹ - công ty con.

Bên cạnh đó, dự thảo quyết định cũng bổ sung, điều chỉnh một số ngành, lĩnh vực tại phụ lục về Tiêu chí phân loại đối với các doanh nghiệp thuộc Danh mục do Nhà nước nắm giữ 100% vốn, Danh mục Nhà nước nắm giữ từ 65% vốn điều lệ trở lên, tổng số cổ phần có quyền biểu quyết trở lên và Danh mục Nhà nước nắm giữ từ 50% đến dưới 65% vốn điều lệ, tổng số cổ phần có quyền biểu quyết.

Dự thảo quyết định mới cũng quy định một số ngành, lĩnh vực liên quan đến địa bàn gắn với an ninh quốc phòng do Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định theo từng trường hợp riêng. Cụ thể như trường hợp thực hiện chuyển đổi sở hữu các doanh nghiệp do Nhà nước đầu tư vốn hoạt động trong một số ngành, lĩnh vực như: trồng và chế biến cao su, cà phê, khai thác và sản xuất xi măng trên các địa bàn chiến lược về an ninh quốc phòng (như tại địa bàn biên giới, các tỉnh Tây Nguyên...).

Đối với các trường hợp này, dự thảo Quyết định bổ sung quy định cơ quan đại diện chủ sở hữu báo cáo Bộ Kế hoạch và Đầu tư để tổng hợp, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét về việc chuyển đổi các doanh nghiệp hoạt động tại các địa bàn liên quan đến an ninh quốc phòng (như sản xuất xi măng có thị phần trên 30% trở lên; trồng và chế biến cao su) và một số các trường hợp khác (không thực hiện được theo Tiêu chí phân loại hoặc chưa được quy định trong Tiêu chí) để tạo tính linh hoạt trong triển khai./.

Hiếu Phương