Kiên quyết đóng cửa các trường đại học yếu kém kéo dài

08:45 | 07/08/2019 Print
- Đó là một trong những chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại Hội nghị tổng kết năm học 2018-2019, triển khai nhiệm vụ năm học 2019-2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, sáng ngày 06/08/2019.

Tại Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo trình Thủ tướng Chính phủ đóng cửa một số cơ sở giáo dục đại học yếu kém chất lượng kéo dài; kiểm tra xử lý nghiêm các trường đại học “hữu danh vô thực”, kiểm tra và dừng đào tạo các ngành đào tạo kém chất lượng, báo cáo Thủ tướng Chính phủ để chấn chỉnh.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Hội nghị

Thẳng thắn chỉ ra những tồn tại của ngành Giáo dục

Theo Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, chúng ta còn không ít thách thức nhưng điều đáng mừng là ngành Giáo dục đào tạo đã đạt nhiều kết quả tích cực; nhất là kỳ thi THPT quốc gia gần đây được tổ chức nề nếp hơn, chất lượng hơn, tạo được niềm tin trong toàn xã hội.

Với quyết tâm của Chính phủ, sự ủng hộ của Quốc hội, chúng ta đã tạo ra được hành lang pháp lý khá tốt cho ngành Giáo dục, đó là Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học, Luật Giáo dục (năm 2019) đã được thông qua.

Thông tin cũng rất đáng mừng là Việt Nam đã phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi, đạt con số khiến thế giới ngạc nhiên, đó là 99,98% số tẻ em 5 tuổi đã đến trường.

Chất lượng đại trà và mũi nhọn của ngành Giáo dục đều tăng. Báo cáo đánh giá thường niên về chỉ số phát triển bền vững do Mạng lưới giải pháp phát triển bền vững của Liên hợp quốc và Quỹ nghiên cứu phát triển của Đức (Bertelsmann Stiftung) công bố: Việt Nam đứng thứ 2 Đông Nam Á về chỉ số phát triển bền vững; trong 5 chỉ số thì giáo dục đứng thứ 2 với 91/100 điểm.

Về giáo dục đại học, chúng ta đã có 2 trường đại học được vào top 1.000 trường đại học hàng đầu thế giới; 7 trường đại học được vào top các trường đại học hàng đầu châu Á. Theo Thủ tướng, đó là một cố gắng lớn.

Bên cạnh những thành tích đạt được, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã thẳng thắn chỉ ra những tồn tại của ngành Giáo dục hiện nay như thiếu trường lớp, công tác sắp xếp các trường sư phạm còn chậm làm ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo giáo viên; thiếu nhiều ngành đào tạo mũi nhọn; nhiều địa phương chưa quan tâm đến quỹ đất để làm thiết chế trường học, nhất là trường mầm non trong khu kinh tế, khu công nghiệp, khu chế xuất; tình trạng thừa thiếu giáo viên cục bộ, nhất là ở bậc mầm non…

Giáo dục đạo đức lối sống cho học sinh chưa đúng mức và giáo dục kỹ năng mềm, kỹ năng thực hành còn hạn chế. “Dạy chữ được quốc tế đánh giá cơ bản là tốt nhưng day đạo đức, dạy làm người còn bất cập và chưa dành thời gian, giáo trình, chương trình, thời lượng cần thiết việc giáo dục đạo đức lối sống cho lớp trẻ. Dẫn đến, một số bộ phận học sinh, sinh viên vi phạm đạo đức lối sống gây bức xúc xã hội, ảnh hưởng thuần phong mỹ tục của người Việt”, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói.

Thêm nữa, một bộ phận giáo viên sa sút đạo đức nghề giáo gây bức xúc dư luận xã hội như một số giáo viên thông đồng nâng điểm hay ngược đãi học sinh. Đó là điều ngành Giáo dục phải quan tâm lưu ý.

Chất lượng nguồn nhân lực còn thấp nhưng lại thiếu trong các ngành mũi nhọn của đất nước. Các ngành du lịch, công nghệ thông tin, nông nghiệp hữu cơ chất lượng cao, nông nghiệp thông minh… rất cần nhưng đào tạo chưa đáp ứng được một phần do cơ cấu ngành học trong nhiều trường của chúng ta chưa phù hợp, chưa đủ cơ sở vật chất, điều kiện đáp ứng quá trình phát triển đất nước gắn với hội nhập sâu rộng.

Kiên quyết đóng cửa trường kém chất lượng

Trước những tồn tại như trên, Thủ tướng đã gợi mở nhiều giải pháp cho ngành giáo dục, trong đó nhấn mạnh việc địa phương phải rà soát lại quy hoạch mạng lưới trường lớp, nhất là hệ thống các trường mầm non, phổ thông, tạo điều kiện cho con em và người dân. Đặc biệt, địa phương phải bố trí đủ quỹ đất để xây dựng hệ thống trường học, giải quyết dứt điểm việc thiếu trường lớp ở các khu công nghiệp.

Cùng với đó, cần đẩy mạnh sắp xếp các trường sư phạm, tập trung vào các trường sư phạm trọng điểm, các trường khác có lộ trình làm vệ tinh trong bồi dưỡng giáo viên cho địa phương. Trong đó, Thủ tướng chỉ rõ, trường sư phạm phải đào tạo ra nhà giáo dục chứ không phải là thợ dạy.

Các cơ sở giáo dục đại học phải rà soát lại những điều kiện tự chủ, sắp xếp mạnh mẽ hơn để đảm bảo chất lượng và các điều kiện cho phát triển. Đối với những trường hiện nay không đảm bảo chất lượng, "hữu danh vô thực", hạ điểm chuẩn, vơ vét sinh viên, Thủ tướng yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo thanh tra.

Theo Thủ tướng, xã hội hóa giáo dục là cần thiết nhưng chất lượng là rất quan trọng, do đó phải kiên quyết đóng cửa những cơ sở kém chất lượng. Thủ tướng cũng yêu cầu, Bộ Giáo dục và Đào tạo có lộ trình đóng cửa với những trường kém kéo dài, kiểm tra và dừng đào tạo các ngành đào tạo không hiệu quả và báo cáo Thủ tướng Chính phủ để chấn chỉnh.

Về giáo viên, Thủ tướng yêu cầu địa phương phải rà soát, sắp xếp lại đội ngũ này theo hướng khắc phục tình trạng thừa thiếu cục bộ như hiện nay. Đồng thời, có kế hoạch bồi dưỡng giáo viên đảm bảo tiêu chuẩn để thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới. Tiếp tục rà soát tinh gọn hiệu quả đội ngũ phục vụ tại các trường học.

Trước thềm năm học mới sắp đến, Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh vấn đề giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh sinh viên, nhất là vai trò của gia đình - nhà trường và xã hội, trong đó nhà trường đóng vai trò trung tâm. Thủ tướng đồng thời đưa ra yêu cầu cụ thể cho các bộ, ban, ngành đoàn thể liên quan nhằm làm tốt vấn đề này.

Ngoài ra, Thủ tướng Chính phủ cũng lưu ý thêm cần có giải pháp tập trung đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, thực hiện tự chủ đại học, trong đó có vấn đề hội đồng trường. Nghiên cứu cơ chế thí điểm trường mầm non, phổ thông có điều kiện thực hiện tự chủ chi thường xuyên, trong đó lưu ý không phải vì tự chủ mà bị thị trường chi phối, bỏ qua các nguyên lý giáo dục mà Đảng, Nhà nước, Bác Hồ đã đưa ra, quan tâm đến giáo dục miền núi, phát huy vai trò của các hội khuyến học…/.

Quang Dũng

© Kinh tế và Dự báo - Bộ Kế hoạch và Đầu tư