Xếp loại doanh nghiệp nhà nước: Hạng A chiếm đa số

Cụ thể, với các doanh nghiệp nhà nước thuộc các bộ, cơ quan ngang bộ, có 127/138 doanh nghiệp nhà nước được các cơ quan đại diện chủ sở hữu xếp loại doanh nghiệp (đạt tỷ lệ 92,03%). Trong số này có 102 doanh nghiệp xếp loại A (chiếm 80,32% tổng số doanh nghiệp được xếp loại), 11 doanh nghiệp xếp loại B (chiếm 8,66% tổng số doanh nghiệp được xếp loại), 14 doanh nghiệp xếp loại C (chiếm 11,02% tổng số doanh nghiệp được xếp loại).

Với khối doanh nghiệp nhà nước thuộc các ủy ban nhân dân cấp tỉnh, có 286/342 doanh nghiệp được cơ quan đại diện chủ sở hữu thẩm định xếp loại; trong đó, 169 doanh nghiệp xếp loại A, 75 doanh nghiệp xếp loại B và 42 doanh nghiệp xếp loại C.

Về hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp, Bộ Tài chính cho biết, đối với các doanh nghiệp nhà nước, Bộ Tài chính tổng hợp số liệu của 138 doanh nghiệp nhà nước thuộc các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ trên cả nước cho năm kinh doanh 2019. Kết quả cho thấy, tổng doanh thu năm 2019 là 924.961 tỷ đồng (tăng 24,37% so với năm 2018); trong đó, doanh thu của 13 doanh nghiệp thuộc Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp là 669.478 tỷ đồng (chiếm 72,38% tổng doanh thu, tăng 16,52% so với năm 2018). Tổng lợi nhuận sau thuế năm 2019 là 83.166 tỷ đồng (giảm 5,32% so với năm 2018). Trong số 138 doanh nghiệp có 133 đơn vị kinh doanh có lãi; 5 đơn vị kinh doanh lỗ (gồm Tổng công ty 15, Công ty TNHH MTV Xuất nhập khẩu nông sản Hà Nội, Tập đoàn Hóa chất Việt Nam, Tổng công ty Hàng hải Việt Nam, Tổng công ty Cà phê Việt Nam).

Khối này có 6 doanh nghiệp báo cáo có số nợ quá hạn là 112 tỷ đồng; trong đó, Bộ Quốc phòng có Công ty TNHH MTV Hà Thành nợ quá hạn là 32 tỷ đồng, Công ty TNHH MTV Tây Bắc nợ quá hạn là 16 tỷ đồng, Công ty TNHH MTV hữu nghị Nam Lào nợ quá hạn là 20 tỷ đồng; Bộ Khoa học và Công nghệ có Công ty TNHH MTV Ứng dụng và phát triển công nghệ - NEAD nợ quá hạn là 12,7 tỷ đồng; Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có Công ty TNHH MTV Thủy sản Hạ Long nợ quá hạn là 29 tỷ đồng và Công ty TNHH MTV Xuất nhập khẩu nông sản HN nợ quá hạn là 7,6 tỷ đồng.

Trong số 138 doanh nghiệp nhà nước được tổng hợp, báo cáo, có 46 đơn vị được đánh giá an toàn về tài chính; 04 đơn vị được đánh giá là mất an toàn về tài chính (Công ty TNHH MTV Thủy sản Hạ Long, Công ty TNHH MTV Xuất nhập khẩu nông sản Hà Nội (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), Tổng công ty Cà phê VN (Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp); 2 đơn vị được đánh giá là có dấu hiệu mất an toàn về tài chính (Công ty TNHH MTV NXB Lao động - Xã hội (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội), Công ty TNHH MTV Ứng dụng và phát triển công nghệ - NEAD (Bộ Khoa học và Công nghệ). Các công ty còn lại chưa được chủ sở hữu tổng hợp, đánh giá.

Trong khối các doanh nghiệp có vốn nhà nước, Bộ Tài chính tổng hợp số liệu của 47 doanh nghiệp thuộc các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ. Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Thông tấn xã Việt Nam, cho thấy, tổng doanh thu năm 2019 là 337.810 tỷ đồng (giảm 4,75% so với năm 2018). Tổng lợi nhuận sau thuế năm 2019 là 34.408 tỷ đồng (tăng 25,79% so với năm 2018). Số nộp ngân sách năm 2019 là 29.410 tỷ đồng (giảm 1,37% so với năm 2018).

Trong số 47 doanh nghiệp có 40 đơn vị kinh doanh có lãi; 7 đơn vị kinh doanh lỗ (Công ty cổ phần Cơ khí ô tô 3-2 lỗ 21 tỷ đồng (Bộ Công an); Công ty cổ phần Bệnh viện GTVT lỗ 27 tỷ đồng (Bộ Giao thông vận tải); Tổng công ty Cơ khí xây dựng - CTCP lỗ 83 tỷ đồng và Tổng công ty Sông Hồng - CTCP lỗ 64 tỷ đồng (Bộ Xây dựng); Công ty TNHH Truyền hình số vệ tinh Việt Nam (VSTV) lỗ 246 tỷ đồng và CTCP Dịch vụ Truyền hình Viễn thông VN (VTVBroadcom) lỗ 1,5 tỷ đồng (Đài Truyền hình Việt Nam), Tổng công ty Lương thực miền Nam lỗ 192 tỷ đồng (Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp). Tính đến nay, mới có 14 doanh nghiệp báo cáo số cổ tức được chia năm 2019 là 16.572 tỷ đồng.

Được biết, để thúc đẩy tính hiệu quả của khối doanh nghiệp nhà nước, đầu tháng 11/2020, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 161/NQ-CP đưa ra nhiều giải pháp mới. Nghị quyết số 161 yêu cầu các tập đoàn, tổng công ty nhà nước, doanh nghiệp nhà nước cần góp phần tích cực trong cơ cấu lại nền kinh tế, giữ ổn định vĩ mô, đảm bảo an ninh cho nền kinh tế (an ninh năng lượng, an ninh lương thực, bảo vệ môi trường...). Đối với các ngân hàng thương mại cổ phần nhà nước thì Nhà nước phải nắm cổ phần chi phối. Trong các lĩnh vực điện lực, lương thực, viễn thông, các doanh nghiệp quốc phòng, an ninh và một số doanh nghiệp phúc lợi phục vụ nhân dân thì Nhà nước phải nắm cổ phần. Doanh nghiệp nhà nước phải có chiến lược, dẫn dắt thúc đẩy phát triển một số lĩnh vực như công nghệ 5G, Chính phủ điện tử, thành phố thông minh... để đổi mới, nâng cao hiệu quả và cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước.

HL