Quản lý phân bón: Cần tăng nặng chế tài xử phạt

Kiểm tra các trung tâm khảo nghiệm để đánh giá lại chất lượng

Theo số liệu của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trong 9 tháng đầu năm 2017, số lượng sản phẩm phân bón được cấp phép lưu hành trên thị trường đã tăng hơn 7.000 sản phẩm, chiếm 50% tổng loại sản phẩm phân bón đang lưu hành. Cùng sự gia tăng về chủng loại, sản lượng sản xuất và lượng nhập khẩu lên tới hơn 33 triệu tấn, gấp 3 lần nhu cầu của thị trường.

Lượng nhập khẩu phân bón hiện nay gấp 3 lần nhu cầu thị trường

Để khắc phục những hạn chế, tồn tại khiến thị trường phân bón phát triển tự phát như hiện nay, ngày 20/9/2017, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 108/2017/NĐ-CP về quản lý phân bón thay thế Nghị định số 202/2013/NĐ-CP.

Tại cuộc Tọa đàm “Tăng cường quản lý thị trường phân bón” do Cổng thông tin điện tử Chính phủ tổ chức ngày 20/10/2017, ông Hoàng Trung, Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) nhận định, Nghị định 108 là văn bản chặt chẽ, toàn diện với nhiều điểm mới nổi trội, sẽ giúp tăng cường quản lý nhà nước trong lĩnh vực này khi có hiệu lực.

“Điểm mới và đáng lưu ý của Nghị định này là đã thống nhất phương thức quản lý về 1 bộ là Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, điều này giúp thuận tiện, hiệu quả hơn sau này. Đồng thời, để lưu hành thì các sản phẩm phân bón phải được khảo nghiệm thực chất", ông Trung nói.

"Bộ cũng sẽ làm rất chặt việc này, để hạn chế phát triển các loại phân bón kém chất lượng trong bối cảnh dư thừa. Việc khảo nghiệm phân bón sẽ được thực hiện tại tổ chức được công nhận đủ điều kiện chuyên môn, trang thiết bị thực hiện khảo nghiệm, phải qua các lớp tập huấn thường niên”, ông Trung cho biết thêm.

Theo báo cáo của Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) công tác khảo nghiệm trước đây chủ yếu là các doanh nghiệp tự làm, mà không có sự can thiệp của Nhà nước. Thực trạng này dẫn đến việc, nhiều loại phân bón tự làm báo cáo, gian dối, để đưa ra thị trường. Đây cũng là nguyên nhân lỏng lẻo trong khảo nghiệm, dẫn đến sự phát triển dư thừa của phân bón.

Tuy nhiên, nhiều loại phân bón sẽ không cần khảo nghiệm như phân đạm, phân lân, kali, hay các kết quả nghiên cứu khoa học, các loại phân hữu cơ… Số còn lại là phân hỗn hợp (nguyên nhân tạo ra sự hỗn loạn trên thị trường phân bón vừa qua), phân trung lượng, các loại phân bón mới… sẽ được khảo nghiệm chặt.

Trước thực trạng nhiều cơ sở khảo nghiệm làm ăn gian dối cấp khống lưu hành hang ngàn sản phẩm trong thời gian qua, trên Báo điện tử Dân trí, ông Nguyễn Hạc Thuý, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Phân bón Việt Nam kiến nghị: “Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cần phải tiến hành kiểm tra các trung tâm khảo nghiệm trong phạm vi cả nước để đánh giá lại chất lượng”.

Bên cạnh công tác khảo nghiệm, Nghị định 108 cũng quy định, tới đây, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ thay Hải quan thực hiện quy trình kiểm tra phân bón nhập khẩu. Đồng thời, sẽ phân cấp quản lý nhiều nội dung về các địa phương như chứng nhận đủ điều kiện đóng gói, sản xuất, buôn bán, thanh tra kiểm tra và chịu trách nhiệm. Nếu địa phương để xảy ra tình trạng phân bón giả, người đứng đầu phải chịu trách nhiệm.

Ngoài ra, theo Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Phân bón Việt Nam, “tuy nhiên, Nghị định này không phải là “vũ khí thần tiên” để có thể dẹp ngay được nạn phân bón giả. Nghị định có mạnh đến đâu mà tổ chức không tốt, làm không tốt, còn tồn tại lợi ích nhóm, các cơ quan sản xuất vẫn gian lận thì không Nghị định nào làm được và sự hỗn loạn của thị trường phân bón vẫn sẽ tiếp diễn”.

Tăng nặng chế tài xử phạt

Hiện nay, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang xây dựng Dự thảo Nghị định xử phạt hành chính trong lĩnh vực phân bón. Về cơ bản, các nội dung được kế thừa quy định cũ, song tăng thêm và bổ sung các mức xử phạt, các hành vi như áp dụng mức cao nhất tăng gấp 7 lần, tước quyền và thu hồi các loại giấy chứng nhận.

Trường hợp nếu không chấp hành, cá nhân, tổ chức vi phạm sẽ bị tước quyền hoạt động (sản xuất, kinh doanh, hoặc tham gia chứng nhận khảo nghiệm) vĩnh viễn. Với phân bón giả, kém chất lượng, phân bón nhập khẩu không đạt yêu cầu sẽ phải tiêu hủy, kiên quyết không cho tái chế.

Ông Nguyễn Hạc Thúy đề nghị để tăng tính răn đe, bên cạnh việc siết chặt quản lý và tăng nặng chế tài xử phạt cũng cần xử lý dứt điểm những vụ việc vi phạm liên quan đến lĩnh vực này trước đây.

Theo ông Hoàng Trung, muốn ngăn được phân giả, kém chất lượng phải làm thật nghiêm, dứt điểm những sai phạm đã qua. Tuy nhiên, ông Trung cũng thừa nhận: “Với khối lượng sản phẩm, doanh nghiệp lớn và tình trạng phân bón giả, kém chất lượng như hiện nay thì sẽ còn nhiều khó khăn. Ngoài ra, ý thức chấp hành pháp luật của doanh nghiệp; hay tư tưởng dẹp được chỗ này, lại mọc chỗ khác; các chế tài xử lý cũng chưa đủ sức răn đe”.

“Tuy nhiên, thời gian tới, Bộ sẽ tiến hành kiểm tra lại các trung tâm khảo nghiệm để xem có thực hiện tốt không, năng lực như thế nào, đồng thời cũng sẽ đánh giá và nâng cao năng lực của các trung tâm này”, ông Trung cho biết thêm.

Về chế tài xử phạt với các sai phạm trong sản xuất phân bón, hiện Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng đang gấp rút xây dựng các chế tài. Quan điểm của Bộ là xử phạt hành chính có thể áp dụng tăng 7 lần. Ngoài ra, có thể bổ sung các biện pháp khác như thu hồi giấy chứng nhận sản xuất, thời gian 12 tháng – 24 tháng.

“Nếu doanh nghiệp vẫn không chấp hành nữa thì sẽ rút vĩnh viễn. Và áp dụng các hình thức bổ sung khác như lập tức đóng cửa các nhà máy. Với các loại phân bón khác như phân nhập khẩu, nếu sai phạm thì lập tức tái xuất, còn với sản xuất trong nước thì sẽ tiêu hủy, không cho sản xuất nữa”, đại diện Cục Bảo vệ thực vật cho hay.

Ngoài việc siết chặt thị trường từ khâu sản xuất, nhập khẩu phân bón thì việc kiểm tra các cơ sở đang sản xuất trong nước cũng là việc cần thiết./.

Tham khảo từ các nguồn:

http://baodautu.vn/quy-trach-nhiem-quan-ly-phan-bon-ve-mot-moi-d71487.html

http://dantri.com.vn/kinh-doanh/tang-xu-phat-vi-pham-kinh-doanh-phan-bon-doanh-nghiep-khong-chap-hanh-se-rut-giay-phep-vinh-vien-20171020170325677.htm

Lê Vân