Kiên quyết xử lý nghiêm sai phạm trong các siêu dự án thua lỗ, lãng phí

15:20 | 17/11/2016 Print
- Tại phiên chất vấn ngày 17/11/2016 của Quốc hội, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã trả lời về những nội dung thuộc trách nhiệm của Thủ tướng Chính phủ liên quan đến các nhóm vấn đề đã chất vấn trong ngày 2 ngày 15 và 16/11.

Toàn cảnh phiên chất vấn Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc

Tiếp tục cơ cấu lại nợ công theo hướng kéo dài kỳ hạn

Về nợ công, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, đây là vấn đề hệ trọng đối với kinh tế vĩ mô và an ninh tài chính quốc gia, được nhiều vị đại biểu quốc hội và cử tri quan tâm. Có nhiều ý kiến cho rằng nợ công tăng nhanh, nếu tính đầy đủ đã vượt trần cho phép.

Thời gian tới, thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị về cơ cấu lại NSNN và nợ công, Chính phủ chỉ đạo kiểm soát chặt chẽ, tập trung rà soát các dự án sử dụng vốn vay, bảo đảm đúng mục đích, hiệu quả và trả nợ đầy đủ, đúng hạn. Hạn chế tối đa việc cấp bảo lãnh chính phủ cho các khoản vay mới; chú trọng kiểm tra, giám sát việc sử dụng vốn vay về cho vay lại, bảo đảm khả năng tự trả nợ. Kiểm soát chặt chẽ các khoản nợ của chính quyền địa phương, nợ đọng xây dựng cơ bản.

Tiếp tục cơ cấu lại nợ công theo hướng kéo dài kỳ hạn, giảm chi phí vay vốn, giảm thiểu rủi ro. Rà soát, sửa đổi bổ sung Luật Ngân sách nhà nước, Luật Quản lý nợ công, Chiến lược và Chương trình quản lý nợ công trung hạn. Hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu và công khai các thông tin về nợ công.

“Chính phủ có trách nhiệm tính toán đầy đủ và báo cáo Quốc hội các giải pháp căn cơ, khả thi”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Cho rằng, nợ xấu là vấn đề rất quan trọng trong chỉ đạo điều hành của Chính phủ để ổn định và phát triển kinh tế - xã hội, Thủ tướng chỉ rõ, thời gian tới, phải tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, tập trung thu hồi nợ, thu giữ, định giá, phát mại tài sản; cải cách thủ tục tố tụng, xử lý dứt điểm các vụ án, vụ việc tranh chấp liên quan đến tài sản bảo đảm; tăng cường tiềm lực tài chính, nâng cao năng lực cho VAMC; phát triển thị trường mua bán nợ.

Đồng thời, yêu cầu các tổ chức tín dụng tự xử lý nợ xấu gắn với cơ cấu lại; nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động, bảo đảm công khai minh bạch, từng bước tiếp cận chuẩn mực quốc tế. Tăng cường hiệu lực hiệu quả thanh tra, giám sát, xử lý căn bản tình trạng sở hữu chéo của các tổ chức tín dụng. Khẩn trương xử lý các ngân hàng thương mại đã mua lại 0 đồng và giám sát đặc biệt trên nguyên tắc phải bảo đảm quyền lợi của người gửi tiền, giảm thiểu rủi ro và an toàn hệ thống.

Kiên quyết loại bỏ các dự án kém hiệu quả

Thừa nhận kết quả tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước (DNNN) chưa đạt được như mong muốn. Số lượng DNNN đã giảm mạnh; tuy nhiên tỷ lệ vốn bán ra mới đạt khoảng 8%, Thủ tướng khẳng định, thời gian tới, phải đẩy mạnh cổ phần hóa, thoái vốn theo cơ chế thị trường; thực hiện công khai minh bạch, chống lợi ích nhóm, ngăn ngừa thất thoát vốn, tài sản nhà nước. Thoái hết vốn nhà nước tại những doanh nghiệp không cần nắm giữ. Đề cao trách nhiệm người đứng đầu doanh nghiệp và cơ quan quản lý. Tập trung nâng cao năng lực quản trị, sức cạnh tranh và hiệu quả hoạt động của DNNN.

Thực hiện cổ phần hóa các đơn vị sự nghiệp công lập đủ điều kiện, trước mắt là những đơn vị sự nghiệp kinh tế công lập. Tăng cường kiểm tra, thanh tra, giám sát; sớm thành lập cơ quan chuyên trách thực hiện chức năng đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước tại doanh nghiệp.

Nhiều vị đại biểu Quốc hội và cử tri có ý kiến về các dự án đầu tư lớn của tập đoàn, tổng công ty nhà nước chậm tiến độ, thua lỗ, lãng phí, phải dừng đầu tư, dừng hoạt động; công tác quản lý cán bộ còn nhiều bất cập, chưa kịp thời phát hiện và xử lý vi phạm, có trường hợp để xảy ra hậu quả nghiêm trọng.

Trước những ý kiến này, Thủ tướng cho biết, Chính phủ đã chỉ đạo kiểm tra, thanh tra các dự án này; đánh giá đúng thực trạng tình hình; đưa ra các phương án, biện pháp giải quyết và thu hồi tối đa vốn, tài sản nhà nước; làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân và kiên quyết xử lý nghiêm các sai phạm.

Đồng thời, chỉ đạo rà soát toàn bộ tình hình sản xuất kinh doanh, đầu tư của các tập đoàn, tổng công ty, DNNN để có phương án xử lý phù hợp, không để lãng phí, thất thoát vốn; kiên quyết loại bỏ các dự án kém hiệu quả; tăng cường kiểm tra, thanh tra, giám sát chủ đầu tư, nhà thầu, tiến độ thực hiện và chất lượng các dự án. Tiếp tục hoàn thiện và thực hiện nghiêm các quy định về bổ nhiệm cán bộ, sử dụng lao động trong DNNN; bảo đảm dân chủ, công khai, minh bạch.

Từ năm 2017 sẽ tiến hành đánh giá, xếp hạng công tác bảo vệ môi trường của các địa phương

Trong báo cáo giải trình của mình, Thủ tướng cũng cho biết, bảo vệ môi trường ở nước ta là vấn đề nổi cộm hiện nay, được Đảng và Nhà nước ta rất quan tâm nhưng giải quyết chưa hiệu quả, còn nhiều hạn chế, yếu kém, như các vị đại biểu quốc hội đã đánh giá.

Ô nhiễm, suy thoái, sự cố môi trường diễn ra ở nhiều nơi, ảnh hưởng lớn đến sản xuất, đời sống của người dân và trật tự an toàn xã hội. Sự cố môi trường biển ở 4 tỉnh miền Trung vừa qua là bài học đắt giá cần khắc phục, xử lý nghiêm và hiệu quả.

“Hiện nay, chúng ta đang kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của các cơ quan, cán bộ liên quan; tinh thần chung là phải xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân sai phạm”, Thủ tướng cho biết.

Phát triển kinh tế gắn với bảo vệ môi trường là chủ trương xuyên suốt trong chỉ đạo, điều hành của Chính phủ. Cần tập trung nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, xác định rõ trách nhiệm của các ngành, các cấp, nhất là chính quyền địa phương và người đứng đầu. Rà soát các quy hoạch; kiểm soát chặt chẽ xả thải, chất thải, nhất là chất thải nguy hại. Tập trung xử lý triệt để các cơ sở gây ô nhiễm nghiêm trọng. Xây dựng hệ thống quan trắc, cảnh báo và ban hành quy chế ứng phó sự cố môi trường. Tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát thực hiện.

“Từ năm 2017 sẽ tiến hành đánh giá, xếp hạng công tác bảo vệ môi trường của các địa phương. Đẩy mạnh thông tin truyền thông; phát huy vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể, cộng đồng và người dân trong việc xây dựng và thực thi pháp luật về bảo vệ môi trường”, Thủ tướng cung cấp thêm thông tin.

Lập lại trật tự trong lĩnh vực an toàn thực phẩm

Một vấn đề khác đang được dư luận và các đại biểu quốc hội rất quan tâm, đó là về an toàn thực phẩm, Thủ tướng cho biết, với quyết tâm lập lại trật tự trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo thực hiện nhiều giải pháp cụ thể, đề cao trách nhiệm của cơ quan chức năng, chính quyền địa phương.

Trong năm 2016, đã thanh tra, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với trên 200 nghìn cơ sở sản xuất kinh doanh. Thời gian tới, Chính phủ chỉ đạo tiếp tục tăng cường quản lý nhà nước, lập lại kỷ cương trong bảo đảm an toàn thực phẩm.

Thủ tướng cho biết, sẽ xử lý ngay những vấn đề bức xúc, nhất là vật tư nông nghiệp giả, sử dụng trái phép hóa chất trong sản xuất, bảo quản, chế biến và tiêu thụ thực phẩm. Quản lý chặt chẽ tất cả các khâu từ sản xuất đến tiêu thụ, công khai quy trình sản xuất. Nâng cao năng lực và thường xuyên kiểm tra chất lượng sản phẩm. Xác định rõ trách nhiệm của cơ quan chức năng, chính quyền địa phương và người đứng đầu. Phát triển các mô hình sản xuất sạch, hiệu quả, xây dựng thương hiệu gắn với cộng đồng, địa phương và tổ chức theo chuỗi cung ứng nông sản, thực phẩm an toàn. Siết chặt quản lý việc sản xuất kinh doanh và nhập khẩu thực phẩm; bảo đảm an toàn thức ăn đường phố, bếp ăn tập thể; xử lý nghiêm các vi phạm. Nâng cao hiệu quả công tác giáo dục, thông tin truyền thông; phối hợp chặt chẽ với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị xã hội, đoàn thể nhân dân trong vận động, giám sát bảo đảm an toàn thực phẩm.

Không có vùng cấm trong công cuộc đấu tranh phòng chống tham nhũng

Thừa nhận rằng, kết quả phòng chống tham nhũng, lãng phí chưa đạt được yêu cầu, dù đã rất quyết liệt, Thủ tướng khẳng định, thời gian tới, Chính phủ tiếp tục chỉ đạo triển khai đồng bộ các giải pháp phòng chống tham nhũng. Tập trung hoàn thiện thể chế; kiểm soát quyền lực; xóa bỏ cơ chế xin cho; đẩy mạnh cải cách hành chính, tăng cường công khai minh bạch; làm tốt công tác kiểm soát thu nhập; thay đổi văn hóa sử dụng tiền mặt, chuyển mạnh sang thanh toán qua tài khoản.

Ngăn chặn, loại bỏ lợi ích nhóm, nhất là trong những lĩnh vực dễ phát sinh tiêu cực, tham nhũng như: đầu tư công, tài sản công, cổ phần hóa DNNN, các dự án BT, BOT, đất đai, tài nguyên... và trong công tác cán bộ. Kiên quyết xử lý nghiêm các vi phạm; không loại trừ bất cứ tổ chức, cá nhân nào. Xóa bỏ tư duy cuối nhiệm kỳ, không có vùng cấm trong công cuộc đấu tranh phòng chống tham nhũng.

“Chúng ta đã có Luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí nhưng tinh thần tiết kiệm chưa cao; lãng phí trong bộ máy nhà nước và trong xã hội vẫn còn rất nghiêm trọng. Cần phải thay đổi văn hóa trong thực hành tiết kiệm của từng cán bộ, công chức và trong toàn xã hội. Cần phải quản lý chặt chẽ chi tiêu NSNN, mua sắm và sử dụng tài sản công, xe ô-tô công, tổ chức hội nghị, hội thảo, đi công tác trong và ngoài nước... “, Thủ tướng nhấn mạnh chỉ rõ.

Chính phủ quyết liệt chỉ đạo xây dựng bộ máy hành chính nhà nước các cấp liêm chính, trong sạch, hiệu lực hiệu quả, kỷ luật kỷ cương. Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ công chức “cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư”; kiên quyết xử lý nghiêm những cán bộ, công chức tiêu cực, nhũng nhiễu.

“Chính phủ rất mong Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị xã hội, đoàn thể nhân dân giám sát bộ máy chính quyền các cấp. Chính phủ cũng kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp và mọi người dân đồng hành, nói không với tiêu cực, tham nhũng, lãng phí; hình thành văn hóa kinh doanh, văn hóa ứng xử lành mạnh, văn minh, không tạo cơ hội cho cán bộ, công chức tham nhũng, lãng phí”, Thủ tướng khẩn thiết.

Cần phải có quyết tâm cao, giải pháp đột phá

Phát biểu bế mạc phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết, sau 2 ngày rưỡi làm việc tích cực và trách nhiệm, Quốc hội đã hoàn thành các nội dung phiên họp chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 2.

Chủ tịch Quốc hội khẳng định, Quốc hội hoan nghênh sự nghiêm túc, cầu thị, trách nhiệm cao của tập thể Chính phủ, của Thủ tướng Chính phủ, các vị Bộ trưởng trong việc trả lời chất vấn.

Đối với lĩnh vực thuộc trách nhiệm của Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Quốc hội chỉ rõ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có báo cáo giải trình một số vấn đề về đẩy nhanh tăng trưởng kinh tế gắn với cơ cấu lại nền kinh tế, vấn đề nợ công, tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước, về an toàn thực phẩm, về công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế, công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí...

Thủ tướng Chính phủ đã thẳng thắn trả lời và làm rõ trách nhiệm của Chính phủ, cá nhân Thủ tướng Chính phủ trong việc kế thừa và tiếp tục tập trung chỉ đạo khắc phục những tồn tại, hạn chế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả điều hành, tăng cường kỷ luật, kỷ cương, tạo sự chuyển biến trong thời gian tới.

Ghi nhận những cố gắng của Chính phủ, của Thủ tướng Chính phủ, Quốc hội đề nghị Thủ tướng Chính phủ và các thành viên Chính phủ tập trung khắc phục những hạn chế, yếu kém, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và giải quyết những vấn đề quan trọng, cấp thiết, nhất là việc xử lý các dự án đầu tư không hiệu quả. Tăng cường quản lý, phát triển thị trường trong nước, chống hàng giả, hàng kém chất lượng, hỗ trợ sản xuất trong nước. Xử lý, khắc phục ô nhiễm môi trường; ứng phó biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn. Nâng cao chất lượng đào tạo gắn giải quyết việc làm; khẩn trương khắc phục những hạn chế, bất cập trong công tác cán bộ; nâng cao chất lượng, tăng cường kỷ luật, kỷ cương công vụ, chỉ đạo giải quyết dứt điểm các vụ việc liên quan đến sai phạm của cán bộ gây bức xúc trong dư luận thời gian qua theo quy định của pháp luật, đẩy nhanh cải cách hành chính, tinh giản biên chế gắn với cải cách tiền lương...

Quốc hội yêu cầu Chính phủ, các cấp, các ngành triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm thực hiện tốt hơn nữa, tạo chuyển biến tích cực đối với những vấn đề vừa được chất vấn; giao Uỷ ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục tổ chức chất vấn tại phiên họp UBTVQH; giao các cơ quan của Quốc hội tổ chức giám sát việc thực hiện những nội dung được đưa ra chất vấn, tổ chức giải trình về những vấn đề bức xúc nổi lên thuộc lĩnh vực phụ trách nhằm đáp ứng đòi hỏi của đồng bào, cử tri và yêu cầu phát triển của đất nước./.

An Nhi

© Kinh tế và Dự báo - Bộ Kế hoạch và Đầu tư