Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nêu 10 giải pháp để nền kinh tế hoàn thành cao nhất mục tiêu năm 2021

09:11 | 10/06/2021 Print
Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, ngày 8/6/2021, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng có báo cáo gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm và nêu 10 giải pháp để nền kinh tế hoàn thành cao nhất các mục tiêu năm 2021.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nêu 10 giải pháp để nền kinh tế hoàn thành cao nhất mục tiêu năm 2021

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư báo cáo trước Quốc hội về mục tiêu tăng trưởng năm 2021 và giai đoạn 2021-2025 (ngày 22/1/2021, ảnh tư liệu)

Kinh tế Việt Nam những tháng đầu năm

Theo báo cáo của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, những tháng đầu năm nay, kinh tế thế giới, thương mại toàn cầu có dấu hiệu phục hồi nhưng chưa vững chắc; giá cả hàng hóa trên thị trường quốc tế tăng mạnh; lạm phát, rủi ro tài chính gia tăng ở một số nền kinh tế lớn, ảnh hưởng đến đầu tư, sản xuất và xuất nhập khẩu.

Trong nước, nhiều sự kiện chính trị quan trọng của đất nước như Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV, bầu cử Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 được tổ chức thành công. Kế thừa những kết quả quan trọng, ấn tượng đã đạt được của năm 2020, nền kinh tế nước ta tiếp tục duy trì đà phục hồi trong những tháng đầu năm, song vẫn còn rất nhiều khó khăn, thách thức, trong đó diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19 đã và đang ảnh hưởng khá nặng nề đến mọi mặt đời sống kinh tế - xã hội.

Nhiệm vụ thực hiện "mục tiêu kép" được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo sát sao. Các giải pháp phòng chống dịch Covid-19 được triển khai đồng bộ, mạnh mẽ, quyết liệt với mục tiêu hàng đầu là chăm lo, bảo vệ sức khỏe và sinh mệnh của người dân; cố gắng cao nhất bảo đảm các hoạt động sản xuất kinh doanh, không để đứt gãy chuỗi cung ứng.

Công tác điều hành kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội được triển khai đồng bộ, hiệu quả. Mặc dù trong bối cảnh còn nhiều khó khăn, tình hình kinh tế - xã hội 5 tháng đầu năm tiếp tục có những chuyển biến tích cực, đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Cụ thể, kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 5 tháng chỉ tăng 1,29%, thấp nhất kể từ năm 2016, tạo dư địa trong điều hành giá theo mục tiêu dưới 4%.

Thị trường tiền tệ, ngoại hối, tỷ giá ổn định, tín dụng phục hồi, tăng 4,67% so với cuối năm 2020; mặt bằng lãi suất cho vay giảm; thanh khoản của hệ thống các tổ chức tín dụng được bảo đảm.

Thu ngân sách nhà nước (NSNN) 5 tháng đạt 49,7% dự toán, tăng 15,2% so với cùng kỳ năm 2020. Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu có tốc độ tăng cao, 5 tháng tăng 33,5% so với cùng kỳ năm 2020.

Trong bối cảnh đại dịch Covid-19, Việt Nam là quốc gia duy nhất trên thế giới được cả 3 tổ chức xếp hạng tín nhiệm quốc tế (Moody’s, S&P và Fitch) đồng loạt nâng điểm triển vọng lên “Tích cực”.

Sản xuất công nghiệp tiếp tục hồi phục và đạt kết quả tích cực, chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) 5 tháng tăng 9,9%, trong đó ngành chế biến, chế tạo tăng 12,6%. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 7,6%.

Đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số được thúc đẩy mạnh mẽ như Chương trình hỗ trợ chuyển đổi số cho doanh nghiệp Việt Nam giai đoạn 2021-2025 với hơn 4.000 doanh nghiệp tiếp cận, thu hút hơn 60 doanh nghiệp, chuyên gia đăng ký đồng hành; thí điểm dịch vụ Mobile Money; cơ bản hoàn thành việc thu thập Cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư…

Dự báo tình hình thực hiện một số chỉ tiêu 6 tháng đầu năm 2021

Báo cáo của Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, kinh tế vĩ mô và các cân đối lớn của nền kinh tế tiếp tục được duy trì ổn định; lạm phát được kiểm soát; thị trường tiền tệ, ngoại hối ổn định, cơ cấu tín dụng chuyển dịch theo hướng tích cực.

Quy mô tổng sản phẩm trong nước (GDP) 6 tháng dự báo đạt gần 4 triệu tỷ đồng; tốc độ tăng GDP dự báo đạt khoảng 5,8%, thấp hơn 0,42 điểm phần trăm so với mục tiêu kịch bản đề ra tại Nghị quyết số 01/NQ-CP của Chính phủ (tăng 6,22%) và thấp hơn 0,12 điểm phần trăm so với mục tiêu kịch bản Chính phủ cập nhật lại tại thời điểm quý I năm 2021 (tăng 5,92%).

Thu NSNN ước đạt 55,5% dự toán, tăng 10,9% so với cùng kỳ năm 2020, xấp xỉ so với mức thực hiện cùng kỳ năm 2019. Chi NSNN ước đạt 43% dự toán; giải ngân vốn đầu tư công 6 tháng đầu năm ước đạt 34,15% kế hoạch (cùng kỳ năm 2020 đạt 34,85%).

Sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản phát triển ổn định nhưng tiêu thụ nông sản gặp khó khăn. Dự báo mức tăng trưởng của khu vực này khoảng 3%, thấp hơn 0,34 điểm phần trăm so với mục tiêu kịch bản của Nghị quyết số 01/NQ-CP (3,34%) và thấp hơn 0,46 điểm phần trăm so với mục tiêu kịch bản cập nhật (3,46%).

Sản xuất công nghiệp - xây dựng phục hồi, nhưng do xâm nhập của dịch Covid-19, một số khu công nghiệp bị ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, nhất là sản xuất các sản phẩm điện tử. Dự báo tăng trưởng khu vực này khoảng 7,85%, thấp hơn 0,71 điểm phần trăm so với mục tiêu kịch bản của Nghị quyết số 01/NQ-CP (8,56%) và thấp hơn 0,06 điểm phần trăm so với mục tiêu kịch bản cập nhật (7,91%); sản lượng sản phẩm các ngành dệt may, gia dày, ô tô có mức tăng tốt, tuy nhiên sản lượng các sản phẩm điện tử dự báo chỉ đạt mức tăng thấp hoặc giảm.

Khu vực dịch vụ dự báo tăng trưởng khoảng 5%, thấp hơn 0,33 điểm phần trăm so với mục tiêu kịch bản của Nghị quyết số 01/NQ-CP (5,33%) và thấp hơn 0,2 điểm phần trăm so với mục tiêu kịch bản cập nhật (5,2%). Tiêu dùng tiếp tục xu hướng phục hồi, tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng xã hội dự báo tăng khoảng 7,1%, nhưng nhiều hoạt động dịch vụ như du lịch, vận tải,… tiếp tục gặp khó khăn, giảm sâu do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.

Hoạt động của doanh nghiệp dự báo còn khó khăn, số lượng doanh nghiệp đăng ký thành lập mới dự báo tiếp tục xu hướng tăng thấp (khoảng 1,6%) nhưng số vốn đăng ký mới dự báo xu hướng tăng cao (khoảng 34,8%); xu hướng doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường vẫn ở mức khá cao.

Bộ trưởng cho biết, tốc độ tăng trưởng GDP quý I và dự báo 6 tháng đầu năm chưa đạt mục tiêu theo kịch bản đề ra. Xuất nhập khẩu còn phụ thuộc vào một số ít thị trường, tỷ trọng xuất khẩu khu vực FDI còn cao (74,8%); cán cân thương mại có chiều hướng nghiêng về nhập siêu (5 tháng nhập siêu 369 triệu USD); hàng hóa xuất nhập khẩu có thời điểm bị ùn ứ. Các thị trường tài chính, bất động sản, chứng khoán, vàng còn tiềm ẩn rủi ro.

Đến hết tháng 5 năm 2021 còn 15,6% vốn kế hoạch đầu tư công nguồn ngân sách trung ương chưa được các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương phân bổ chi tiết do phải chờ thông qua Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 (không bao gồm 16 nghìn tỷ đồng dự kiến bố trí cho các Chương trình mục tiêu quốc gia chưa được Quốc hội phân bổ chi tiết). Giải ngân vốn đầu tư nguồn ngân sách trung ương 5 tháng đầu năm 2021 còn chậm, đạt 22,12% kế hoạch, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (25,98%), trong đó vốn nước ngoài giải ngân rất thấp, chỉ đạt 2,97%.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nêu 10 giải pháp để nền kinh tế hoàn thành cao nhất mục tiêu năm 2021
Phân bổ vốn FDI vào Việt Nam trong 5 tháng đầu năm 2021

Thu hút FDI đạt 14 tỷ USD, nhưng số dự án cấp mới, điều chỉnh và góp vốn mua cổ phần giảm trên 50% cho thấy tín hiệu còn nhiều khó khăn, sự hấp dẫn đối với các nhà đầu tư nước ngoài có dấu hiệu suy giảm.

Hoạt động đầu tư, sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và người dân còn gặp nhiều khó khăn, số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường tăng 23%. Đáng chú ý, số lượng các doanh nghiệp quy mô lớn rút lui khỏi thị trường tăng cao, phản ánh sức chống chịu của các doanh nghiệp đã suy giảm bởi dịch bệnh.

Lực lượng lao động trong quý I giảm, tỷ lệ lao động có việc làm phi chính thức và lao động thiếu việc làm đều tăng. Đời sống một bộ phận người dân còn khó khăn, đặc biệt là người lao động làm việc trong các khu công nghiệp bị ảnh hưởng của dịch bệnh.

Công tác bảo đảm an toàn thông tin, an ninh mạng, đấu tranh, phòng, chống tội phạm còn nhiều thách thức, nhất là đối với tội phạm lừa đảo, tài chính, tội phạm qua mạng.

10 nhiệm vụ, giải pháp để nền kinh tế hoàn thành cao nhất các mục tiêu năm 2021

Trên cơ sở đánh giá tình hình kinh tế - xã hội 5 tháng đầu năm và dự báo một số diễn biến, tình hình những tháng cuối năm, để phấn đấu hoàn thành cao nhất các mục tiêu Quốc hội đã giao, báo cáo của Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nêu 10 nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu trong giai đoạn tới.

Thứ nhất, cần tiếp tục chuyển nhanh tư duy, nhận thức, phương thức chỉ đạo, điều hành theo hướng bám sát thực tiễn, nắm chắc tình hình để đưa ra quyết sách kịp thời, chính xác, hiệu quả. Đề cao trách nhiệm của người đứng đầu, phát huy vai trò chủ động, sáng tạo của bộ, cơ quan trung ương và địa phương trong việc xây dựng, tổ chức thực hiện hiệu quả, thành công các chương trình, kế hoạch, các nhiệm vụ chính trị được giao.

Tiếp tục xây dựng hệ thống hành chính nhà nước kiến tạo, liêm chính, hành động quyết liệt, phục vụ nhân dân. Khẩn trương rà soát, hoàn thiện việc sắp xếp, kiện toàn chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của các Bộ, cơ quan ngang Bộ gắn với đẩy mạnh thực hiện chủ trương tinh giản biên chế, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức.

Thứ hai, tiếp tục kiên định thực hiện hiệu quả "mục tiêu kép", vừa quyết liệt phòng, chống dịch bệnh hiệu quả, bảo vệ sức khỏe nhân dân, vừa đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội. Nêu cao tinh thần cảnh giác, trách nhiệm, quán triệt, thực hiện nghiêm, quyết liệt chỉ đạo của Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch Covid-19; các quy định phòng chống dịch. Phát huy tinh thần tự lực, tự cường, đổi mới sáng tạo, hiệu quả trong hành động. Kiên trì kiềm chế đẩy lùi, ngăn chặn có hiệu quả đợt bùng phát lần thứ 4 của dịch Covid-19, bảo vệ sức khỏe, tính mạng người dân, khôi phục và phát triển kinh tế. Sử dụng tổng hợp mọi nguồn lực để sớm có vắc-xin phòng Covid-19 và tiêm miễn phí cho toàn dân nhằm đạt được sự miễn nhiễm cộng đồng và việc này cần duy trì hằng năm. Tiêm vắc-xin là giải pháp căn cơ, lâu dài, mang tính chiến lược và quyết định để thoát khỏi đại dịch.

Thường xuyên rà soát, kịp thời có biện pháp hiệu quả tháo gỡ những vướng mắc về thể chế để huy động mọi nguồn lực phục vụ phát triển đất nước. Đẩy mạnh cải cách hành chính, tạo môi trường thông thoáng, thuận lợi nhất cho sản xuất, kinh doanh.

Chủ động triển khai kịp thời các giải pháp hỗ trợ cho người dân, doanh nghiệp bị ảnh hưởng do Covid-19, đặc biệt là người lao động bị mất việc làm, lao động tại các khu công nghiệp, người sử dụng lao động để có thể đáp ứng ngay các đơn hàng khi khống chế được dịch bệnh…

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nêu 10 giải pháp để nền kinh tế hoàn thành cao nhất mục tiêu năm 2021
Kiên định thực hiện hiệu quả "mục tiêu kép", vừa quyết liệt phòng, chống dịch bệnh hiệu quả, bảo vệ sức khỏe nhân dân

Thứ ba, tăng cường các biện pháp siết chặt kỷ luật tài chính - NSNN, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công; khẩn trương nắm bắt tình hình để điều chỉnh giải pháp thu hút FDI phù hợp. Tiết giảm tối đa chi thường xuyên; chống tiêu cực, lãng phí trong thu, chi NSNN, cương quyết xử lý nghiêm các vi phạm; đẩy mạnh việc thu ngân sách ở tất cả các tỉnh, thành phố, nhất là từ các nguồn thu bền vững, ổn định.

Đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công; tháo gỡ những vướng mắc thể chế đầu tư công, xây dựng, bồi thường, giải phóng mặt bằng…; người đứng đầu các bộ, cơ quan trung ương và địa phương trực tiếp chỉ đạo, kiểm tra, rà soát tiến độ, kiên quyết điều chuyển kế hoạch vốn; tăng cường kiểm tra, giám sát, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, nhất là vốn ODA; kiên quyết xử lý cán bộ có biểu hiện nhũng nhiễu, tiêu cực, lợi ích nhóm; lấy kết quả giải ngân vốn của các đơn vị năm 2021 là tiêu chí để đánh giá xét thi đua và đánh giá hoàn thành nhiệm vụ năm 2021 của người đứng đầu; khen thưởng, kỷ luật kịp thời, nghiêm minh…

Thứ tư, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; phối hợp chặt chẽ giữa chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ và các chính sách vĩ mô khác. Tích cực triển khai các biện pháp xử lý nợ xấu, kiểm soát, hạn chế nợ xấu mới phát sinh; phát triển đa dạng sản phẩm tín dụng ngân hàng. Theo dõi thị trường trái phiếu doanh nghiệp, thị trường chứng khoán tận dụng cơ hội đẩy nhanh cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước gắn với niêm yết trên thị trường chứng khoán. Tập trung rà soát, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để xử lý các vấn đề tồn đọng, như ngân hàng 0 đồng, các dự án các dự án yếu kém ngành công thương…

Thứ năm, tập trung phát triển hạ tầng số, hạ tầng logistic, giao thông, năng lượng. Sớm xây dựng, hoàn thành Quy hoạch điện VIII, quy hoạch mạng lưới đường bộ, đường thủy nội địa, hệ thống cảng biển, mạng lưới đường sắt, hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021-2030 tầm nhìn đến năm 2050, bảo đảm gắn kết, hiệu quả.

Đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án giao thông trọng điểm; khẩn trương nghiên cứu, đề xuất xây dựng các dự án bằng nguồn vốn nhà nước và các nguồn hợp pháp khác, nhất là hình thức PPP.

Bảo đảm an ninh năng lượng, an ninh cung ứng điện; vận hành hệ thống điện quốc gia bảo đảm hiệu quả, an toàn, công khai, minh bạch, hài hòa lợi ích nhà nước, doanh nghiệp và người dân.

Thứ sáu, phát triển đồng bộ giáo dục đào tạo, giáo dục nghề nghiệp gắn với đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, ứng dụng và phát triển mạnh mẽ khoa học, công nghệ, tạo nền tảng phát huy giá trị văn hóa và con người Việt Nam trở thành nguồn lực, động lực quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội. Chú trọng đào tạo nguồn nhân lực số, nhân lực có kĩ năng, trình độ chuyên môn kỹ thuật cao để đáp ứng yêu cầu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư; thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu lao động. Tiếp tục phát triển Hệ tri thức Việt số hóa và vận hành hiệu quả các cổng thông tin về khoa học và công nghệ, đặc biệt trong hỗ trợ phòng, chống dịch Covid-19.

Thứ bảy, quán triệt tinh thần phát triển kinh tế đi đôi với thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, bảo đảm an sinh xã hội, nhất là đối với các đối tượng yếu thế

Chú trọng tạo việc làm, phát triển đối tượng tham gia và mở rộng diện bao phủ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp; nâng cao đời sống nhân dân; bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe nhân dân, chất lượng dân số; phòng, chống dịch bệnh; thực hiện các quyền của trẻ em, thúc đẩy bình đẳng giới và vì sự tiến bộ của phụ nữ; thực hiện tốt chính sách dân tộc, tôn giáo. Đẩy mạnh giảm nghèo bền vững, thúc đẩy phát triển kinh tế vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Phát triển và nâng cao chất lượng báo chí, truyền thông tạo đồng thuận xã hội, khơi dậy tinh thần yêu nước, ý chí tự cường, lòng nhân ái, tinh thần đoàn kết, khát vọng phát triển của dân tộc, đề cao ý thức, trách nhiệm, đạo đức xã hội.

Thứ tám, tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu. Nâng cao năng lực, chất lượng dự báo, cảnh báo các hiện tượng thời tiết, thủy văn cực đoan, nguy hiểm nhằm phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai. Tập trung tổng kết, rà soát, khẩn trương tháo gỡ các vướng mắc trong thực hiện chính sách, pháp luật về đất đai và môi trường. Kiên quyết xử lý các vi phạm về môi trường; kiểm soát chặt chẽ các nguồn thải.

Thứ chín, giữ vững ổn định chính trị, tăng cường quốc phòng, an ninh: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ và giữ vững độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc. Giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; bảo đảm an toàn thông tin và an ninh mạng, giữ vững chủ quyền quốc gia trên không gian mạng.

Thứ mười, củng cố, mở rộng các hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế: thúc đẩy thực hiện những kết quả của Hội nghị các Nhà lãnh đạo ASEAN tại Indonesia; phát huy vai trò tích cực trong hợp tác nội khối ASEAN; tiếp tục đảm nhiệm tốt vai trò Ủy viên Không thường trực Hội đồng bảo an Liên hợp quốc. Thúc đẩy các hình thức điện đàm trực tuyến với lãnh đạo các nước trong tình hình dịch Covid-19 còn diễn biến phức tạp./.

Chiến lược tăng trưởng xanh 2021-2030: Giúp Việt Nam đi tắt đón đầu Chiến lược tăng trưởng xanh 2021-2030: Giúp Việt Nam đi tắt đón đầu

- Việc chuyển hướng sang kinh tế xanh và tăng trưởng xanh, cập nhật Chiến lược tăng trưởng xanh cho phù hợp định hướng phát ...

Cần tranh thủ cơ hội giúp doanh nghiệp trỗi dậy, Đất nước bứt phá Cần tranh thủ cơ hội giúp doanh nghiệp trỗi dậy, Đất nước bứt phá

- Đó là một trong những chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng tại cuộc họp về Đề ...

Kỷ nguyên mới sẽ ghi dấu son đổi mới sáng tạo Việt Nam Kỷ nguyên mới sẽ ghi dấu son đổi mới sáng tạo Việt Nam

Kiến nghị với Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc lấy ngày 10 tháng 01 hàng năm làm "Ngày Đổi mới sáng tạo của Việt ...

Tuong Vi

© Kinh tế và Dự báo - Bộ Kế hoạch và Đầu tư