Kỳ vọng Việt Nam có thêm tổ chức cung ứng dịch vụ thông tin tín dụng

Toàn thị trường thông tin tín dụng Việt Nam hiện có 2 tổ chức cung cấp hoạt động thông tin tín dụng, gồm Trung tâm Thông tin tín dụng của Ngân hàng Nhà nước (CIC) và Công ty cổ phần Thông tin tín dụng Việt Nam (PCB).

Nhu cầu thông tin tín dụng rất lớn với 42 ngân hàng, 27 công ty tài chính, công ty cho thuê tài chính, 51 chi nhánh ngân hàng nước ngoài

Chính phủ làm mới quy định về cung ứng dịch vụ thông tin tín dụng

Nghị định số 58 quy định về điều kiện, thủ tục cấp, cấp lại, thay đổi nội dung và thu hồi Giấy chứng nhận đủ điều kiện hoạt động cung ứng dịch vụ thông tin tín dụng; hoạt động cung ứng dịch vụ thông tin tín dụng của công ty thông tin tín dụng và quyền, nghĩa vụ của các tổ chức, cá nhân liên quan.

Nghị định nêu rõ: Công ty thông tin tín dụng chỉ thực hiện hoạt động cung ứng dịch vụ thông tin tín dụng sau khi được Ngân hàng Nhà nước cấp giấy chứng nhận. Nghị định quy định 6 điều kiện để được cấp giấy chứng nhận hoạt động cung cấp thông tin tín dụng.

Thứ nhất, có hệ thống cơ sở hạ tầng thông tin đáp ứng yêu cầu tối thiểu sau: Có tối thiểu 2 đường truyền số liệu, mỗi đường truyền của 1 nhà cung cấp dịch vụ; có cơ sở hạ tầng thông tin có khả năng tích hợp, kết nối được với hệ thống thông tin của tổ chức tham gia; có hệ thống máy chủ đặt tại Việt Nam, hệ thống phần mềm tin học và các giải pháp kỹ thuật có khả năng thực hiện hoạt động cung ứng dịch vụ thông tin tín dụng đối với tối thiểu 5.000.000 khách hàng vay; có phương án bảo mật, bảo đảm an toàn thông tin; có phương án dự phòng thảm họa, đảm bảo không bị gián đoạn các hoạt động cung ứng dịch vụ thông tin tín dụng quá 4 giờ làm việc.

Thứ hai, có vốn điều lệ tối thiểu 30 tỷ đồng.

Thứ ba, có người quản lý doanh nghiệp, thành viên ban kiểm soát đáp ứng yêu cầu như: Chủ tịch hội đồng quản trị, chủ tịch hội đồng thành viên, chủ tịch công ty có bằng đại học hoặc trên đại học và có ít nhất 3 năm làm việc trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, kế toán, kiểm toán, công nghệ thông tin; Thành viên hội đồng quản trị, thành viên hội đồng thành viên, thành viên hợp danh có bằng đại học hoặc trên đại học, trong đó ít nhất 50% số thành viên có ít nhất 3 năm làm việc trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, kế toán, kiểm toán, công nghệ thông tin…

Thứ tư, có phương án kinh doanh đảm bảo không kinh doanh ngành nghề khác ngoài hoạt động cung ứng dịch vụ thông tin tín dụng.

Thứ năm, có tối thiểu 15 tổ chức tham gia là tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (trừ ngân hàng chính sách, ngân hàng hợp tác xã, quỹ tín dụng nhân dân và tổ chức tài chính vi mô). Các tổ chức tham gia không có cam kết cung cấp thông tin tín dụng với công ty thông tin tín dụng khác.

Thứ sáu, có văn bản thỏa thuận về cung cấp thông tin, sản phẩm thông tin tín dụng giữa công ty thông tin tín dụng với tổ chức tham gia, trong đó có tối thiểu các nội dung sau: Nội dung, phạm vi thông tin tín dụng được cung cấp; nguyên tắc, phạm vi, mục đích sử dụng sản phẩm thông tin tín dụng; nghĩa vụ thông báo, thỏa thuận với khách hàng vay về việc sử dụng thông tin tín dụng của khách hàng vay; trách nhiệm của các bên trong việc điều chỉnh, sửa chữa sai sót trong quá trình cập nhật, truyền đưa, xử lý, lưu giữ, khai thác và sử dụng thông tin tín dụng; trách nhiệm của các bên trong việc rà soát, đối chiếu, kiểm tra chất lượng và lưu giữ thông tin tín dụng; trách nhiệm và sự phối hợp của các bên khi giải quyết điều chỉnh sai sót về thông tin tín dụng của khách hàng vay; xử lý vi phạm, giải quyết tranh chấp…

Việt Nam liệu có thêm tổ chức cung ứng thông tin tín dụng?

Toàn thị trường thông tin tín dụng Việt Nam hiện có 2 tổ chức cung cấp hoạt động thông tin tín dụng, gồm Trung tâm Thông tin tín dụng của Ngân hàng Nhà nước (CIC) và Công ty cổ phần Thông tin tín dụng Việt Nam (PCB). Liên quan đến PCB, thông tin từ Công ty này cho biết, PCB được thành lập từ năm 2007, theo sự hỗ trợ của Tổ chức Tài chính quốc tế (IFC). PCB có 11 cổ đông là các ngân hàng thương mại Việt Nam, và có đối tác chiến lược là Tập đoàn CRIF.

Thị trường thông tin tín dụng Việt Nam có tính cạnh tranh chưa cao, do có quá ít thành viên cung ứng dịch vụ này

Hoạt động của PCB cung cấp nhiều loại thông tin nhưng chủ yếu thuộc 2 nhóm: Thông tin định danh (Thông tin nhân khẩu) bao gồm tên, ngày sinh, địa chỉ...; Thông tin tài chính về các khoản vay, số tiền phải trả, thời hạn trả nợ...

Các thông tin này là cơ sở để phát triển hệ thống xếp hạng đánh giá cho các sản phẩm giá trị gia tăng, tạo điều kiện cho ngân hàng tự động hóa quy trình đánh giá tín nhiệm. Ở chiều ngược lại, với các tổ chức, cá nhân, dữ liệu liên quan đến tình hình thanh toán các khoản vay được đối chiếu trên hồ sơ tín dụng và được các ngân hàng hoặc các công ty tài chính sử dụng như là một phần của quy trình thẩm định khoản vay mới. Do vậy, các tổ chức, cá nhân đều cần phải thường xuyên kiểm tra để biết rõ những thông tin về nội dung này.

Trong nền kinh tế 100 triệu dân và 700.000 doanh nghiệp đang hoạt động, một số chuyên gia cho rằng, thị trường thông tin tín dụng Việt Nam hiện có quá ít thành viên tham gia, để đủ sức minh bạch hóa lịch sử tín dụng của các chủ thể. Về phía nhà băng, nhu cầu thông tin tín dụng lại rất lớn, với 42 ngân hàng, 27 công ty tài chính, công ty cho thuê tài chính, 51 chi nhánh ngân hàng nước ngoài và hơn 1.100 quỹ tín dụng nhân dân và các tổ chức, cá nhân khác.

Với việc Nghị định mới quy định 6 điều kiện hoạt động của công ty cung ứng thông tin tín dụng, hy vọng trong thời gian tới, thị trường cung cấp loại thông tin đặc thù này sẽ có thêm thành viên mới, góp phần minh bạch hơn thông tin tín dụng trong nền kinh tế, thúc đẩy hoạt động tín dụng, mua bán nợ, M&A, tái cơ cấu của các chủ thể trở nên minh bạch và hiệu quả hơn hiện nay./.

An Nhi - Tường Vi