Chặn công ty đa quốc gia trốn thuế: Thỏa thuận không dễ thực thi

Khoản thuế mới có tên là “thuế kỹ thuật số”, buộc các công ty phải nộp thuế từ 20-30% lợi nhuận thu được ở các quốc gia khi lợi nhuận vượt ngưỡng 10%. Bên canh đó, các công ty đa quốc gia có doanh thu hợp nhất trên 1,1 nghìn tỷ won cũng phải nộp thuế doanh nghiệp toàn cầu 15%.

Theo đó, nếu một doanh nghiệp nộp thuế doanh nghiệp là 10% ở quốc gia nơi doanh nghiệp có một công ty con, thì doanh nghiệp đó sẽ phải nộp 5% còn lại ở trong nước.

Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) đã nhất trí mức thuế doanh nghiệp toàn cầu ít nhất là 15% vào ngày 5/6/2021

Thuế kỹ thuật số là loại thuế được đặt ra nhằm ngăn chặn việc trốn thuế của các công ty đa quốc gia. Mục đích của thuế kỹ thuật số là để đảm bảo rằng, các công ty hoạt động ở nhiều quốc gia phải nộp thuế ở tất cả các quốc gia nơi công ty đó cung cấp dịch vụ và thu được lợi nhuận, chứ không chỉ phải đóng thuế ở trong nước.

Về bản chất, đây là loại thuế có ý nghĩa tích cực trong việc ngăn chặn các hành vi trốn thuế. Tuy nhiên, Liên đoàn các ngành công nghiệp Hàn Quốc, tổ chức đại diện cho lợi ích của các doanh nghiệp Hàn Quốc bày tỏ lo ngại về tác dụng phụ của thỏa thuận về thuế kỹ thuật số. Thỏa thuận này do Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) đứng ra đàm phán với trên 130 quốc gia và đi đến thống nhất bước đầu vào đầu năm 2020.

Liên đoàn các ngành công nghiệp Hàn Quốc lo ngại rằng, áp dụng loại thuế này có thể cản trở hoạt động bình thường của các doanh nghiệp không trốn thuế. Đại diện doanh nghiệp Hàn Quốc bày tỏ hy vọng OECD sẽ đưa ra một biện pháp hợp lý hơn bằng cách lắng nghe ý kiến của khu vực kinh tế tư nhân.

Trước đó, ngày 12/7/2021 Ủy ban châu Âu ra thông báo hoãn đề xuất áp thuế kỹ thuật số đến mùa Thu năm nay, nhằm thúc đẩy triển vọng đạt được thỏa thuận cải cách thuế doanh nghiệp toàn cầu.

Ban đầu, Liên minh châu Âu (EU) dự định sẽ áp thuế kỹ thuật số lên hàng trăm công ty kể từ tháng 7 năm nay. Tuy nhiên, ngày 1/7 vừa qua, Mỹ đã thúc giục châu Âu hoãn áp thuế kỹ thuật số vì cho rằng, kế hoạch này sẽ gây ảnh hưởng đến các cuộc đàm phán về cải cách thuế toàn cầu.

EU quyết định tạm dừng xây dựng về mức thuế kỹ thuật số mới với mong muốn giúp các quốc gia trong khối dễ dàng tập trung hơn vào việc đạt được "chặng đường cuối cùng" của thỏa thuận thuế doanh nghiệp toàn cầu.

Trong khối các nước lớn, các bộ trưởng tài chính và thống đốc ngân hàng trung ương G20 cũng đã ủng hộ một động thái mang tính bước ngoặt nhằm ngăn chặn các công ty đa quốc gia trốn thuế. Đây được xem là sáng kiến chính sách mới lớn nhất được thông qua vào ngày 5/6/2021, khép lại 8 năm tranh cãi về vấn đề thuế.

Thỏa thuận mới sẽ đặt ra một mức thuế công ty tối thiểu toàn cầu ít nhất 15%, nhằm ngăn cản các công ty đa quốc gia tìm cách chuyển lợi nhuận đến nơi đánh thuế thấp. Văn kiện này cũng sẽ thay đổi cách đánh thuế đối với các công ty đa quốc gia có lợi nhuận cao như Amazon và Google, theo đó căn cứ một phần vào nơi các công ty này bán sản phẩm và dịch vụ thay vì căn cứ vào nơi công ty đặt trụ sở.

G20 kêu gọi các nhà đàm phán nhanh chóng giải quyết những vấn đề còn vướng mắc và hoàn tất thỏa thuận vào tháng 10/2021, trước khi các nhà lãnh đạo G20 hội đàm lần tới./.

Hồng Lĩnh