Phục hồi kinh tế, không thể lạc quan một chiều…

09:21 | 28/09/2021 Print
Liên quan đến triển vọng phục hồi kinh tế trong bối cảnh còn ngổn ngang những khó khăn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, không thể lạc quan một chiều được…

Nhiều sáng kiến phục hồi kinh tế

“Đề nghị Chính phủ xem xét ban hành các gói hỗ trợ tiếp theo, với tổng giá trị bổ sung khoảng gần 40.000 tỷ đồng (0,62% GDP năm 2020), chưa kể giá trị các gói hỗ trợ hiện tại có thể còn gia tăng khi được điều chỉnh, gia hạn. Cụ thể là mở rộng đối tượng hỗ trợ người lao động tới tất cả lao động phi chính thức; gói hỗ trợ tiền điện; gói hỗ trợ viễn thông...”, TS.Cấn Văn Lực, Chuyên gia kinh tế trưởng của Ngân hàng BIDV đề xuất tại Tọa đàm tham vấn chuyên gia về kinh tế - xã hội, do Văn phòng Quốc hội phối hợp với Ủy ban Kinh tế của Quốc hội tổ chức ngày 27/9, theo Văn phòng Quốc hội.

Phục hồi kinh tế, không thể lạc quan một chiều…
Theo TS.Cấn Văn Lực, Chuyên gia kinh tế trưởng của Ngân hàng BIDV, Chính phủ cần chỉ đạo đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế nhằm có thể huy động và phân bổ nguồn lực hiệu quả hơn. Ảnh: Quốc hội

Ông Lực cũng đề nghị Ngân hàng Nhà nước tăng cường cho vay tái cấp vốn, tiếp tục linh hoạt hạn mức tăng trưởng tín dụng đối với các tổ chức tín dụng, để các tổ chức này có thêm nguồn lực giảm lãi suất, cung ứng tín dụng hỗ trợ nền kinh tế phục hồi.

Theo TS. Nguyễn Sỹ Dũng, Quốc hội cần tham gia tích cực hơn nữa trong quá trình quản trị quốc gia. Có những việc phải được điều chỉnh rất gấp không thể chờ các kỳ họp thường niên của Quốc hội. Các ủy ban của Quốc hội cần làm việc với các cơ quan chuyên môn, yêu cầu các cơ quan quản lý nhà nước phải giải trình mạch lạc để bảo đảm tính khả thi, tính thống nhất, minh bạch của chính sách. Đây là vấn đề rất quan trọng để chúng ta vượt qua giai đoạn khó khăn hiện nay.

“Đề nghị Quốc hội, Chính phủ chỉ đạo sớm xây dựng thể chế, hành lang pháp lý cho quản lý, phát triển kinh tế số, xã hội và chính quyền số…”, ông Lực đề xuất.

TS. Nguyễn Sỹ Dũng, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, cho rằng, điều quan trọng nhất hiện nay để phục hồi kinh tế chính là chuyển đổi mô hình chống dịch như thế nào? Mô hình chống dịch đúng trong năm 2020 nhưng đã kéo quá dài và gây ảnh hưởng lớn đến kinh tế, xã hội. Gần đây, Thủ tướng Chính phủ đã đề cập đến việc chuyển đổi mô hình chống dịch từ “Zero Covid” sang “sống chung với dịch”. Chúng ta không thể phong tỏa “cứng” nhiều tỉnh, thành cả nước trong thời gian dài như vừa qua. Nhưng quan điểm và hành động của các địa phương hiện đang rất khác nhau do người đứng đầu các địa phương phải chịu trách nhiệm nếu để bùng phát dịch, hệ quả tất yếu là chỉ cần có vài ca nhiễm họ sẽ “khóa cứng” địa phương, gây đứt gãy các hoạt động kinh tế, xã hội.

"Khi chuyển đổi mô hình chống dịch, điều quan trọng nhất là phải mạch lạc trong chính sách và thực thi chính sách. Phân cấp, phân quyền là quan trọng nhưng ở thời điểm này mệnh lệnh phải từ Trung ương mới bảo đảm tính hệ thống...", ông Dũng đề xuất.

Phục hồi kinh tế, không thể lạc quan một chiều…
Theo TS.Trần Thị Hồng Minh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, cần nghiên cứu, khuyến khích các mô hình kinh tế mới ở thị trường trong nước như: kinh tế số, thương mại điện tử, kinh tế tuần hoàn... để tạo thêm không gian kinh tế. Ảnh: Quốc hội

Chia sẻ góc nhìn của một tổ chức nghiên cứu, TS.Trần Thị Hồng Minh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, cho biết, Viện kiến nghị 3 giai đoạn trong chương trình phục hồi kinh tế, với cách tiếp cận khác nhau nhưng đều nhấn mạnh yêu cầu thực hiện hiệu quả các chính sách gồm:

Giai đoạn 1 (đến quý I/2022): ưu tiên phòng chống dịch Covid-19, kết hợp với chính sách kinh tế vĩ mô (kể cả thúc đẩy giải ngân đầu tư công) để hỗ trợ cho doanh nghiệp trụ vững qua thời kỳ khó khăn, duy trì cải cách môi trường kinh doanh để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.

Giai đoạn 2 (đến hết 2023): sau khi kiểm soát dịch Covid-19 là tiến hành nới lỏng chính sách kinh tế vĩ mô để kích cầu cho nền kinh tế, đồng thời tạo thêm sức bật cho doanh nghiệp. Duy trì và đổi mới cải cách môi trường kinh doanh để tạo thêm không gian cho doanh nghiệp.

Giai đoạn 3 (sau 2023): bình thường hóa chính sách kinh tế vĩ mô, hướng tới củng cố nền tảng kinh tế vĩ mô, và thúc đẩy cải cách thể chế kinh tế sâu rộng hơn.

“Cần ban hành gói hỗ trợ mới cho doanh nghiệp để gói kích thích ban hành vừa đủ liều lượng, vừa đúng và trúng đối tượng để thực thi nhanh vào cuộc sống. Tập trung cắt giảm chi phí logistics, chi phí vận chuyển. Khẩn trương xây dựng chính sách mở cửa cho thị trường du lịch quốc tế. Cần bảo toàn hoạt động của các khu công nghiệp. Đẩy mạnh chuyển đổi số…”, PGS.TS. Bùi Quang Tuấn, Viện Kinh tế Việt Nam đề xuất.

Phải dự báo được tình hình để có chính sách phù hợp

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tán thành với nhận định của đại diện Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) đưa ra tại Tọa đàm, đó là việc phục hồi kinh tế vẫn chưa thể được đảm bảo ngay cả ở những nước có tỷ lệ lây nhiễm thấp nếu vẫn tồn tại dịch ở các nước khác, nên cần chia sẻ bình đẳng vaccine. Rủi ro toàn cầu có thể có suy giảm tăng trưởng trong trung và dài hạn. Đây là rủi ro kép. Chiến lược vaccine toàn cầu chậm hơn dự kiến, độ bao phủ không đồng đều. Chính sách tài khóa toàn cầu có thể bị thắt chặt hơn nếu các nước tiên tiến thặt chặt chính sách tài khóa, tiền tệ nhanh hơn dự kiến để đối phó với rủi ro gia tăng lạm phát sau thời gian siêu nới lỏng.

Do đó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ và Quốc hội cần tính toán kỹ những tác động trên, vì khi chúng ta bắt đầu phục hồi được thì các nước phát triển có thể đã thắt chặt chi tiêu để đối phó với những bất ổn vĩ mô. Nếu tăng trưởng kinh tế của các đối tác chiến lược, thành viên các Hiệp định thương mại tự do như: CPTPP, RCEP, EVFTA… chững lại hoặc suy giảm sẽ ảnh hưởng tới sự phục hồi của Việt Nam. Do đó, không thể lạc quan một chiều, phải đánh giá, dự báo được để có những chính sách phù hợp...

Phục hồi kinh tế, không thể lạc quan một chiều…
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, Bộ Chính trị và tại Hội nghị Trung ương 3 vừa qua đã có kết luận rõ ràng về việc thực hiện mục tiêu kép. Ảnh: Quốc hội

Liên quan đến các lưu ý chính sách đối với Việt Nam, các chuyên gia cho rằng cần kiên định mục tiêu kép có ưu tiên thời điểm và địa bàn cụ thể cho phòng chống dịch hay phát triển kinh tế.

Chủ tịch Quốc hội đánh giá, các ý kiến, đề xuất tại Tọa đàm là chất liệu quan trọng để các cơ quan của Quốc hội thẩm tra chính thức các báo cáo kinh tế, xã hội của Chính phủ trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 2 tới; cũng là cơ sở để Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, nghiên cứu và triển khai các công việc thuộc thẩm quyền để cùng với Chính phủ và cả hệ thống chính trị sớm đưa đất nước vượt qua những khó khăn hiện nay.

Chủ tịch Quốc hội cho biết, vấn đề trên đã được Bộ Chính trị và tại Hội nghị Trung ương 3 vừa qua đã có kết luận rõ ràng về việc thực hiện mục tiêu kép, nhưng ưu tiên cái gì tùy thuộc vào diễn biến của từng giai đoạn ở những địa bàn cụ thể, trước mắt tập trung nhiều hơn cho chống dịch, đặt sức khỏe người dân lên trên hết và trước hết. Đường hướng được xác định rõ ràng, vấn đề là thực thi như thế nào.

Cũng theo ông Vương Đình Huệ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nhất trí mở lại Diễn đàn kinh tế thường niên sau thời gian dài gián đoạn với mục đích phát huy tối đa, tập hợp đầy đủ trí tuệ, đóng góp của các đại biểu Quốc hội các khóa, của người dân và cử tri, cộng đồng doanh nghiệp, đồng thời tập hợp hình thành và khai thác mạng lưới chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý – mạng lưới sáng kiến Quốc hội Việt Nam trong và ngoài nước, để hỗ trợ cho Quốc hội nâng cao chất lượng công tác lập pháp, giám sát tối cao và quyết định vấn đề quan trọng quốc gia. Tọa đàm là một trong những hoạt động đầu tiên của Diễn đàn, để nghe ý kiến chuyên gia, các ngành, các cấp đánh giá tình hình thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, tài chính, ngân sách, đầu tư công năm 2021; có căn cứ khoa học và thực tiễn tốt nhất cho các quyết sách cho năm 2022 và trực tiếp phục vụ Kỳ họp thứ 2 của Quốc hội dự kiến khai mạc vào ngày 20/10 tới./.

Tân Văn

© Kinh tế và Dự báo - Bộ Kế hoạch và Đầu tư