Làn sóng COVID-19 lần thứ 4: Vì sao Chính phủ không ban bố tình trạng khẩn cấp về dịch bệnh?

Trung tướng Ngô Minh Tiến: Thủ tướng đã ra quyết định rất kịp thời, sáng suốt, quyết đoán khi không ban bố tình trạng khẩn cấp, mà quyết định sử dụng một lực lượng có lựa chọn chi viện cho các tỉnh phía Nam. Ảnh: VGP

Trước tình hình dịch bệnh COVID-19 lần thứ 4 tại TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam diễn biến phức tạp, biến chủng Delta lây lan rất nhanh và sâu trong cộng đồng, đặc biệt là số ca tử vong ngày càng tăng nhanh. Đối với TP. Hồ Chí Minh với trên 10 triệu dân và các tỉnh phía nam, quả là khó khăn, cho nên các địa phương phía nam có đề nghị Chính phủ ban bố tình trạng khẩn cấp về dịch bệnh, áp dụng các biện pháp theo luật định nhằm kiểm soát, ngăn chặn và đẩy lùi dịch bệnh trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam.

Trung tướng Ngô Minh Tiến nhấn mạnh, đây là đề nghị hết sức cân não, không chỉ cho lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Chính phủ mà còn cho các cơ quan, bộ, ngành, chức năng.

Trung tướng cho biết, Tổ Công tác đặc biệt của Chính phủ nhận thấy có mấy vấn đề cần phải quan tâm, sau nhiều lần họp và làm việc trực tiếp với các địa phương, nhất là các chuyên gia, các cơ quan quản lý nhà nước về công tác phòng chống dịch, và thực tế trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam, cụ thể:

Thứ nhất, nếu áp dụng Chỉ thị 16 tăng cường trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh phía nam thì sẽ rất khó khăn cho công tác kiểm soát, ngăn chặn và đẩy lùi dịch bệnh, bởi với thành phố đông dân như thế, không có lực lượng nào bảo đảm được việc giãn cách xã hội, phường giãn cách phường, nhà giãn cách nhà.

Vấn đề thứ hai là bảo đảm an sinh xã hội, đặc biệt là nhu yếu phẩm cho người dân.

Thứ ba là hệ thống y tế của TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam không đủ sức để bảo đảm phân tầng điều trị và giải quyết các vấn đề về xét nghiệm và chữa trị cho các bệnh nhân theo phân tầng điều trị như hướng dẫn của Bộ Y tế.

"Bên cạnh đó, nếu như áp dụng các biện pháp khẩn cấp để kiểm soát dịch bệnh sẽ ảnh hưởng rất lớn đến tâm tư, tình cảm của người dân lúc bấy giờ. Chưa kể đến tác động xấu đến dư luận của khu vực và quốc tế. Theo tôi, nếu ta ban bố tình trạng khẩn cấp thì các thế lực thù địch sẽ lợi dụng xuyên tạc đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước trong công tác phòng, chống dịch", Trung tướng cho hay.

Trên cơ sở cân nhắc và phân tích các yếu tố, sự tham mưu của Tổ Công tác đặc biệt của Thủ tướng, bám sát vào mục tiêu đặt ra, tính mạng của người dân là trên hết, trước hết, Thủ tướng đã ra quyết định rất kịp thời, sáng suốt, quyết đoán, tức là sử dụng một lực lượng có lựa chọn, chủ yếu là y tế, quân đội, công an để chi viện cho các tỉnh phía nam tham gia phòng chống dịch. Với tinh thần chống dịch như chống giặc, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng, các bộ, ngành, chức năng, nòng cốt là Bộ Y tế, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an đã điều động một lực lượng, phương tiện lớn chưa từng có kể từ sau chiến tranh.

"Sau khi có ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng, tất cả các lực lượng đều hăng hái lên đường chi viện cho miền Nam với tinh thần “Tất cả vì miền Nam ruột thịt”. Đây chính là quyết định có tính bước ngoặt để sau đó, chỉ trong một thời gian ngắn (3 tháng), chúng ta đã từng bước kiểm soát, ngăn chặn và đẩy lùi dịch bệnh trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam", Trung tướng Ngô Minh Tiến khẳng định.

Trong đợt dịch đó, Trung tướng cho biết, đã tổng kết rút kinh nghiệm và rút ra 8 bài học, trong đó quyết định không áp dụng tình trạng khẩn cấp nhưng thực tế áp dụng những biện pháp còn mạnh hơn khẩn cấp mà vẫn đạt thành công, cả về chính trị, kinh tế, kiểm soát dịch bệnh.

"Đây là quyết sách sáng suốt, thành công trong công tác chỉ đạo phòng chống dịch COVID-19", Trung tướng nhấn mạnh.

Chia sẻ ý kiến của Trung tướng, TS. Nguyễn Sĩ Dũng nhấn mạnh thêm về vấn đề về pháp lý.

Thực chất việc ban bố tình trạng khẩn cấp về dịch bệnh lây nhiễm có quy định trong luật, nhưng khi ban bố xong rồi, nếu áp dụng các biện pháp hạn chế quyền con người, hạn chế đi lại thì chúng ta áp dụng theo pháp lệnh.

"Hiến pháp năm 2013 của ta quy định là liên quan đến hạn chế quyền con người, quyền công dân thì phải quy định trong luật. Đó là bế tắc về mặt pháp lý. Thành thử khi chúng ta nhìn ra, thì thấy việc không lựa chọn phương án ban bố tình trạng khẩn cấp không chỉ là cách xử lý anh minh về chính trị để không gây tình trạng bất ổn về mặt tâm lý, nhưng về mặt pháp lý, ta cũng tính phương án rất chặt. Có vấn đề pháp lý như vậy, chứ không phải đơn giản như một số ý kiến", TS. Nguyễn Sĩ Dũng phân tích.

Trung tướng Ngô Minh Tiến cũng chia sẻ thêm rằng, cá nhân ông đã nghiên cứu khi có rất nhiều ý kiến hỏi tại sao không ban bố tình trạng khẩn cấp về dịch bệnh để hạn chế quyền con người, quyền công dân theo luật định.

"Chúng ta không áp dụng biện pháp khẩn cấp, nhưng vẫn thành công bởi tôi cho rằng, ý Đảng lòng dân gặp nhau. Tất cả những việc làm vừa rồi khi chúng tôi đi tuyên truyền, người dân rất ủng hộ, chính là xuất phát từ mục tiêu nhất quán, xuyên suốt của Đảng và Nhà nước ta, là đặt tình mạng, sức khỏe của người dân trên hết, trước hết. Tất cả các biện pháp áp dụng để kiểm soát dịch, mặc dù có hạn chế ở quyền con người, quyền công dân thì người dân thấy mục đích này không phải vì chính quyền, Nhà nước, hệ thống chính trị mà trước hết vì người dân. Cho nên người dân đồng lòng ủng hộ", Trung tướng lý giải.

Trung tướng cũng cho rằng, gốc của mọi vấn đề, là bất luận trong công việc gì, nếu như đặt lợi ích của người dân, tính mạng, sức khỏe của người dân lên và người dân đồng tình ủng hộ, thì khó khăn nào chúng ta cũng thành công chứ không chỉ trong phòng chống dịch./.

An Nhi