Truyền cảm hứng cho các nhà khoa học tạo nên những thay đổi ý nghĩa

Lễ Trao giải VinFuture lần thứ nhất sẽ diễn ra vào tối 20/01/2022 tại Hà Nội. Giải thưởng VinFuture là hoạt động cốt lõi của Quỹ VinFuture - Quỹ hoạt động độc lập, phi lợi nhuận do tỷ phú Phạm Nhật Vượng và phu nhân Phạm Thu Hương sáng lập. Quỹ hoạt động với sứ mệnh tạo ra sự thay đổi tích cực trong cuộc sống hàng ngày của hàng triệu người trên thế giới.

Hệ thống giải thưởng VinFuture có tổng giá trị là 4.500.000 đô la Mỹ, tương đương 102.285.000.000 VND, riêng Giải thưởng Chính (VinFuture Grand Prize) trị giá 3.000.000 đô la Mỹ, là giải thưởng khoa học - công nghệ thường niên có giá trị lớn nhất từ trước đến nay trên toàn cầu.

Tỷ phú Phạm Nhật Vượng - người sáng lập Quỹ VinFuture

VinFuture năm nay ghi nhận sự tham gia của 60 quốc gia ở 6 châu lục, trong đó số lượng dự án đến từ Bắc Mỹ và Liên minh Châu Âu (EU) chiếm một tỷ trọng lớn 52,6%. Việt Nam cũng có sự tham gia ấn tượng với 17 dự án. Đây là kết quả vượt xa kỳ vọng với một giải thưởng hoàn toàn mới như VinFuture.

Giải thưởng nhận được hơn 1.200 đăng ký đến từ 654 trường đại học hàng đầu, 51 Viện Nghiên cứu nổi tiếng, và 42 Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia uy tín toàn cầu. Giải thưởng đã tiếp nhận 599 dự án tranh giải, trong đó, có gần 100 dự án đến từ các nhà khoa học nằm trong top 2% các nhà khoa học được trích dẫn nhiều nhất thế giới. Nhiều người trong số họ đã từng nhận được các giải thưởng cao quý như Giải thưởng Nobel, Giải thưởng Breakthrough, Giải thưởng Tang Prize, Giải thưởng Japan Prize…

599 dự án được đề cử năm nay được các Hội đồng đánh giá có chất lượng cao, vượt trội về tính khoa học, tiên phong về công nghệ, hứa hẹn mang lại tác động tích cực cho hàng triệu, thậm chí hàng tỷ người trên thế giới. Những vấn đề mà các dự án này tập trung giải quyết bao gồm công nghệ y sinh để ứng phó với đại dịch, ngăn ngừa sự lây lan của các bệnh truyền nhiễm, sáng tạo vật liệu mới để lưu trữ và sản xuất năng lượng sạch và giá rẻ, nông nghiệp bền vững, công nghệ tiên tiến để tạo ra nguồn nước sạch cho các nước nghèo, ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong chẩn đoán, điều trị bệnh hiểm nghèo và tạo ra các cơ hội bình đẳng trong giáo dục.

Hoạt động cốt lõi của Quỹ là trao Giải thưởng VinFuture hàng năm cho các phát minh khoa học công nghệ đột phá, đã, đang hoặc có tiềm năng tạo ra thay đổi ý nghĩa trong cuộc sống của con người. Giải thưởng VinFuture trao 4,5 triệu đô la Mỹ cho những đột phá thay đổi thế giới về khoa học và công nghệ hàng năm.

Tiến sĩ Lê Mai Lan, Phó Chủ tịch Tập đoàn Vingroup, đại diện được chỉ định của Quỹ VinFuture

Tiến sĩ Lê Mai Lan, Phó Chủ tịch Tập đoàn Vingroup và là đại diện được chỉ định của Quỹ VinFuture cho biết trên CNBC rằng: "Trong những năm qua, các nhà nghiên cứu và nhà phát minh đã có nhiều đóng góp cho khoa học và đời sống con người. Nhiều giải thưởng hơn sẽ giúp tôn vinh trí tuệ và trao cơ hội cho những người làm việc ở những nơi không được phục vụ trên thế giới, nhờ đó sẽ thúc đẩy nỗ lực của chúng tôi nhằm tạo ra một tương lai bền vững hơn cho tất cả mọi người".

Việc thúc đẩy nghiên cứu ở các nước đang phát triển có thể có tác động lớn đến tính bền vững. Đó là lý do tại sao những nỗ lực này tập trung vào việc giải quyết các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs) năm 2030 của Liên Hợp Quốc, nhằm giải quyết một số vấn đề lớn nhất của thế giới, như nghèo đói và biến đổi khí hậu.

Tôn vinh khoa học cho nhân loại, Giải thưởng VinFuture phù hợp với các SDG trên toàn diện. Hơn bao giờ hết, thế giới cần sự đoàn kết - hành động tập thể nhằm giải quyết các mối đe dọa đối với tương lai thế giới và tạo ra một sân chơi bình đẳng cho các nhà đổi mới để đáp ứng các Mục tiêu Phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc vào năm 2030.

Theo TS. Lê Mai Lan, điểm khác biệt của Giải thưởng VinFuture nằm ở chỗ đây là quỹ đầu tiên mang tầm vóc quốc tế được thành lập ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Theo đó, Giải thưởng tôn vinh những công trình đã hoặc sẽ có tiềm năng mang đến những giải pháp có thể áp dụng vào cuộc sống đời thường của người dân bình thường chứ không chỉ là những nghiên cứu vĩ mô hay hàn lâm xa rời thực tế.

Việc dành 03 Giải Đặc biệt, mỗi giải trị giá 500.000 đô la Mỹ, dành cho các nhà khoa học nữ, các nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển và các nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới, đã thể hiện điểm khác biệt nhân văn của VinFuture trong bối cảnh có rất ít giải thưởng tầm cỡ, giá trị lớn tôn vinh và cổ vũ cho các nhà khoa học ở những "vùng trũng" hoặc phải đối diện với nhiều rào cản trong nghiên cứu khoa học.

Quỹ VinFuture ra đời và thành lập Giải thưởng VinFuture đã thu hút sự chú ý của cộng đồng khoa học quốc tế cũng như truyền thông nước ngoài. Trên website của CNN, bài viết “Khoa học phụng sự nhân loại” nhấn mạnh, giải thưởng VinFuture là một trong những giải thưởng khoa học có quy mô toàn cầu nhằm tôn vinh những nghiên cứu khoa học công nghệ mang lại ảnh hướng tích cực tới cuộc sống của hàng triệu người trên thế giới.

"Các nhà khoa học nhận thức sâu sắc về sự đa dạng và mức độ nghiêm trọng của các vấn đề mà xã hội chúng ta đang phải đối mặt ngày nay. Bất kỳ sáng kiến ​​táo bạo nào như VinFuture Prize sẽ được cộng đồng nhiệt liệt chào đón" - Gérard Mourou, người đoạt giải Nobel Vật lý 2018 và thành viên hội đồng giải VinFuture cho biết trên Tạp chí Nature.

Ông Gérard Mourou, người đoạt giải Nobel Vật lý 2018 và thành viên hội đồng giải VinFuture

"Tất cả chúng ta có thể không nói cùng một ngôn ngữ, nhưng chúng ta có thể tập hợp hầu hết các nhà khoa học có liên quan trên hành tinh để tiến bộ vì một mục tiêu chung, như Covid-19. Đây là một điều vô cùng đáng khích lệ và là một ví dụ tuyệt vời về tinh thần đoàn kết trên phạm vi toàn cầu" - Ông Gérard Mourou nói.

Kênh truyền hình CNBC (Mỹ) bình luận: Là giải thưởng đầu tiên thuộc loại hình này ở Châu Á - Thái Bình Dương, Giải thưởng VinFuture giúp các nhà nghiên cứu nữ, các nhà khoa học làm việc trong các lĩnh vực mới nổi và thế giới đang phát triển có cơ hội tiếp cận nguồn lực đầu tư.

Giá trị lớn nhất và cũng là sứ mệnh của Giải thưởng VinFuture chính là thúc đẩy khoa học phụng sự nhân loại, tôn vinh những công trình khoa học kiệt xuất có tính ứng dụng cao, có thể tạo ra sự thay đổi tích cực cho cuộc sống của hàng triệu người trên thế giới.

Với Việt Nam, Giải thưởng VinFuture không chỉ góp phần nâng tầm vị thế đất nước trên bản đồ khoa học và công nghệ toàn cầu; mà còn là cầu nối với cộng đồng khoa học trong nước với các nhà khoa học và công nghệ hàng đầu thế giới, tạo động lực cho việc phát triển của khoa học công nghệ cao.

Với việc được tổ chức thường niên, Giải thưởng VinFuture sẽ định vị Việt Nam thành một điểm đến mới trên bản đồ khoa học - công nghệ toàn cầu, góp phần tạo bệ đỡ cho nền khoa học công nghệ trong nước hội nhập với thế giới.

Đặc biệt, VinFuture sẽ mở ra cơ hội kết nối trí tuệ đỉnh cao giữa giới khoa học, các nhà hoạch định chính sách và doanh nghiệp, hội tụ các nguồn lực để cùng chung tay thúc đẩy quá trình thương mại hóa, đưa các ý tưởng nghiên cứu vào phục vụ đời sống một cách thiết thực, hiệu quả đúng như sứ mệnh "Khoa học phụng sự nhân loại" mà giải thưởng đề ra./.

HL (tổng hợp)