Nhiều quy định mới sẽ gỡ khó cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp

Cho phép doanh nghiệp được thay đổi điều kiện, điều khoản của trái phiếu

Kể từ khi hàng loạt sai phạm trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp bị chấn chỉnh, từ năm 2022 đến nay, thị trường trái phiếu doanh nghiệp đối mặt với nhiều khó khăn. Điều này phần nào thể hiện qua trong tháng 1/2023, không có đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp nào được thực hiện, theo Hiệp hội thị trường trái phiếu Việt Nam (VBMA).

Trong khi không gọi thêm được vốn mới qua kênh trái phiếu, các doanh nghiệp đang phải thu xếp nguồn vốn lớn cho mua lại trái phiếu với giá trị ngày càng gia tăng. Cũng theo VBMA, trong tháng 1/2023, các doanh nghiệp đã thực hiện mua lại 8.068 tỷ đồng, tăng mạnh tới 56% so với cùng kỳ năm 2022. Đáng báo động là trong năm 2023, sẽ có khoảng 285.178 tỷ đồng trái phiếu đáo hạn.

Để kịp gỡ khó cho thị trường trái phiếu, qua đó khơi thông dòng vốn cho doanh nghiệp trong bối cảnh họ đang đối mặt với nhiều khó khăn trong tìm kiếm các nguồn vốn cho nhu cầu phát triển đầu tư, kinh doanh, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 08/2023/NĐ-CP, ngày 5/3/2023 sửa đổi, bổ sung và ngưng hiệu lực thi hành một số điều tại các Nghị định quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường quốc tế.

Quy định mới cho phép doanh nghiệp được thay đổi điều kiện, điều khoản của trái phiếu, nhưng phải đảm bảo một số nguyên tắc (ảnh: VGP)

Điểm b, Khoản 3, Điều 3 Nghị định số 65/2022/NĐ-CP ngày 16/09/2022 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 153/2020/NĐ-CP quy định: Doanh nghiệp không được thay đổi kỳ hạn của trái phiếu đã phát hành.

Tuy nhiên, quy định trên đã được Nghị định số 08/2023/NĐ-CP sửa đổi theo hướng cho phép doanh nghiệp được thay đổi điều kiện, điều khoản của trái phiếu, nhưng phải đảm bảo một số nguyên tắc quy định.

Cụ thể, Nghị định số 08/2023/NĐ-CP nêu rõ: Việc thay đổi điều kiện, điều khoản của trái phiếu phải đảm bảo các nguyên tắc: (1) Tuân thủ quy định tại khoản 3 Điều 1 Nghị định này; (2) Trường hợp kéo dài kỳ hạn của trái phiếu, thì thời gian tối đa không quá 02 năm so với kỳ hạn tại phương án phát hành trái phiếu đã công bố cho nhà đầu tư; (3) Đối với người sở hữu trái phiếu không chấp thuận thay đổi điều kiện, điều khoản của trái phiếu, thì doanh nghiệp phát hành có trách nhiệm đàm phán để đảm bảo quyền lợi của nhà đầu tư. Trường hợp có người sở hữu trái phiếu không chấp thuận phương án đàm phán, thì doanh nghiệp phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đối với người sở hữu trái phiếu theo phương án phát hành trái phiếu đã công bố cho nhà đầu tư (kể cả trường hợp việc thay đổi điều kiện, điều khoản của trái phiếu đã được người sở hữu trái phiếu đại diện từ 65% tổng số trái phiếu trở lên chấp thuận).

Tạm ngưng quy định xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp

Nghị định 08/2023/NĐ-CP nêu rõ, ngưng hiệu lực thi hành đối với các quy định sau đây tại Nghị định số 65/2022/NĐ-CP đến hết ngày 31/12/2023:

(1) Quy định về việc xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là cá nhân tại Điểm d, Khoản 1, Điều 8 Nghị định số 153/2020/NĐ-CP được sửa đổi tại Khoản 6, Điều 1 Nghị định số 65/2022/NĐ-CP.

(2) Quy định về thời gian phân phối trái phiếu của từng đợt phát hành tại khoản 7, khoản 8 Điều 1 Nghị định số 65/2022/NĐ-CP.

(3) Quy định về kết quả xếp hạng tín nhiệm đối với doanh nghiệp phát hành trái phiếu tại Điểm e, Khoản 2, Điều 12 Nghị định số 153/2020/NĐ-CP được sửa đổi tại Khoản 9, Điều 1, Nghị định số 65/2022/NĐ-CP.

Quy định mới về trách nhiệm của doanh nghiệp phát hành trái phiếu

Nghị định số 08/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung nhiều điểm mới về trách nhiệm của doanh nghiệp phát hành trái phiếu.

Cụ thể, theo quy định tại Khoản 3, Điều 34, Nghị định số 153/2020/NĐ-CP quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường quốc tế, thì doanh nghiệp phát hành trái phiếu có trách nhiệm: Thanh toán đầy đủ, đúng hạn lãi, gốc trái phiếu khi đến hạn và thực hiện các quyền kèm theo (nếu có) cho chủ sở hữu trái phiếu theo điều kiện, điều khoản của trái phiếu.

Nghị định số 08/2023/NĐ-CP bổ sung quy định: Đối với trái phiếu chào bán tại thị trường trong nước, trường hợp doanh nghiệp phát hành không thể thanh toán đầy đủ, đúng hạn nợ gốc, lãi trái phiếu bằng đồng Việt Nam theo phương án phát hành đã công bố cho nhà đầu tư theo quy định tại Điều 17 Nghị định này, doanh nghiệp có thể đàm phán với người sở hữu trái phiếu để thanh toán gốc, lãi trái phiếu đến hạn bằng tài sản khác theo các nguyên tắc sau: (i) Tuân thủ quy định của pháp luật dân sự và pháp luật có liên quan. Đối với ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện thì còn phải tuân thủ quy định của pháp luật về ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện đó; (ii) Phải được người sở hữu trái phiếu chấp thuận; (iii) Doanh nghiệp phát hành phải công bố thông tin bất thường và chịu hoàn toàn trách nhiệm về tình trạng pháp lý của tài sản sử dụng để thanh toán gốc, lãi trái phiếu theo quy định của pháp luật…/.

T.Văn