Nga hoàn trả toàn bộ khoản nợ “thừa kế” của Liên Xô

Ngày 21/8, Bộ Tài chính Nga công bố đã hoàn tất việc thanh toán nợ cho Bosnia và Herzegovina mà Nga “thừa kế” từ Liên Xô.

Theo thông báo của Bộ Tài chính Nga, khoản nợ 125,2 triệu USD phải trả cho Bosnia và Herzegovina đã được quy định trong thỏa thuận giữa Chính phủ Nga và Hội đồng Bộ trưởng Bosnia và Herzegovina về xử lý nợ của Liên Xô cũ theo kim ngạch giữa Liên Xô và Cộng hòa Liên bang Nam Tư, ký ngày 21/3/2017 và có hiệu lực ngày 20/7/2017. Đến ngày 8/8/2017, Nga đã thanh toán một lần hết khoản nợ này cho Bosnia và Herzegovina.

Khoản nợ trên là số tiền mà Liên Xô đã nợ chính phủ Nam Tư trước đây, khi cả hai chính thể này còn tồn tại trong quan hệ quốc tế. Sau khi Liên Xô tan rã vào tháng 12/1991, các nước Cộng hòa thuộc Liên Xô cũ đã ký một hiệp định, dựa trên các điều khoản của Công ước Vienna năm 1983, để phân chia tỷ lệ “thừa kế” của từng quốc gia trên cơ sở các đóng góp của họ cho Liên bang. Theo đó, để đổi lại quyền thừa kế lớn nhất bao gồm vị trí Ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, 61,34 % tài sản của Liên Xô, bao gồm đa số kho vũ khí và công nghệ, Nga đã phải gánh khoản nợ nước ngoài lên tới 66 tỷ USD.

Từ năm 2000 đến năm 2009, Nga đã hoàn tất trả số nợ khoảng 60 tỷ USD cho các ngân hàng thế giới thuộc Câu lạc bộ Paris và London, giải quyết hoàn toàn các khoản nợ với phương Tây. Mới đây nhất, tháng 5/2016, Moscow đã hoàn trả toàn bộ khoản nợ “thừa kế” của Liên Xô lên đến 1,7 tỷ USD cho Kuwait và Hàn Quốc.

Như vậy, trong vòng 17 năm kể từ khi ông Putin nhậm chức Tổng thống Nga lần đầu tiên, Moscow đã hoàn thành việc trả hết các khoản nợ gốc và lãi vay của các quốc gia từ thời Xô Viết. Việc thanh toán gần như toàn bộ nợ nước ngoài đã giúp Nga vượt qua cuộc khủng hoảng kinh tế - tài chính toàn cầu năm 2008 một cách tuyệt vời nhất, ngoài dự đoán của các chuyên gia kinh tế quốc tế.

Nga đã hoàn thành việc trả hết các khoản nợ gốc và lãi vay của các quốc gia từ thời Xô Viết

Điều đáng nói là, trong quá trình thực hiện việc trả nợ vay của Liên Xô, chính quyền Nga, nhất là dưới thời Tổng thống Putin, còn thực hiện việc xoá nợ cho rất nhiều quốc gia, mà hầu hết là những khoản vay từ thời Liên Xô.

Cuba là quốc gia có khoản vay nợ lớn nhất của Liên Xô với số tiền là 35,3 tỷ USD, nhưng năm 2014, chính quyền của Tổng thống Putin đã quyết định xoá 90% số nợ cho đảo quốc này, với số tiền lên tới 31,7 tỷ USD.

Năm 2004, Nga đã xoá nợ cho Iraq với con số 9,5 tỷ USD trong tổng số nợ 10,5 tỷ USD và cho vay tiếp 12,9 tỷ, song đến năm 2008, Moscow lại tiếp tục xoá nợ 12 tỷ USD cho Baghdad. Như vậy, Nga đã xoá nợ cho Iraq với số tiền tới 21,5 tỷ USD.

Mông Cổ được Nga xoá nợ 11,1 tỷ USD trong tổng số nợ 11,3 tỷ USD, Afghanistan được Nga xoá nợ 11 tỷ USD, Triều Tiên được Nga xóa nợ 10 tỷ USD, Syria được Nga xoá nợ 9,8 tỷ USD trong tổng số nợ 13,4 tỷ USD. Việt Nam cũng được Nga xoá nợ với số tiền là 9,53 tỷ USD.

Với các nước thuộc Liên Xô cũ, chính quyền nước Nga cũng thực hiện việc xoá nợ cho những người anh em này, ngoài việc nhận trả nợ của Liên Xô. Trong đó, Uzbekistan được xoá nợ 865 triệu USD, Kyrgizistan được xoá nợ 500 triệu USD.

Các nước nghèo khu vực châu Phi được Nga xoá nợ hơn 20 tỷ USD, trong đó nhiều nhất là Etiopia được xóa 5,9 tỷ USD, Angeria được xóa 4,7 tỷ USD, Angola được xoá 3,5 tỷ USD. Libya được Nga xóa nợ 4,6 tỷ USD vào năm 2008. Đảo quốc Madagasca cũng được Moscow xoá nợ với số tiền 89 triệu USD.

Hiện tại, nhiều quốc gia vẫn còn nợ cũ với Nga, dù đã được xoá phần lớn nợ vay và Liên Xô tan rã cũng đã hơn 1/4 thế kỷ. Theo dự báo của giới phân tích, có lẽ những khoản nợ “khó đòi” này cũng sẽ được Moscow xoá hay cơ cấu lại cho phù hợp với hoàn cảnh của các con nợ.

Rõ ràng, khoản nợ vay 125,2 triệu USD mà Nga vừa thanh toán cho Bosnia và Herzegovina là rất nhỏ so với hàng trăm tỷ USD mà Nga đã giúp những con nợ từ thời Liên Xô, song cho đến nay Moscow đã thể hiện rất nghiêm chỉnh trách nhiệm của mình. Giới phân tích cho rằng, những hành động của chính phủ Nga trong việc xử lý những di sản kế thừa từ Liên Xô, trong đó có việc hoàn tất trả nợ vay nước ngoài, đã thể hiện uy tín của một thực thể chính trị đại diện đảm bảo sự thông suốt cho dòng chảy lịch sử dân tộc./.

Liên Trang