Thị trường trái phiếu riêng lẻ sẽ sôi động trở lại từ năm 2021

Dự báo năm 2021, gọi vốn bằng trái phiếu riêng lẻ sẽ sôi động hơn

Theo VNDirect, những tháng qua, thị trường trái phiếu doanh nghiệp có dấu hiệu giảm nhiệt do tác động từ thắt chặt các quy định về điều kiện phát hành TPDN của Nghị định 81/2020/NĐ-CP có hiệu lực từ 01/09/2020. Tuy nhiên, vào ngày cuối cùng của năm 2020, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã ký ban hành Nghị định 153/2020/NĐ-CP quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường quốc tế, nhằm “cởi trói” cho thị trường TPDN.

Nghị định 153 quy định rõ ràng hơn về trách nhiệm, nghĩa vụ và rủi ro của nhà đầu tư cũng như tổ chức phát hành. Cụ thể, trách nhiệm của nhà đầu tư bao gồm (1) tiếp cận và hiểu rõ đầy đủ nội dung, điều khoản trước khi quyết định mua hoặc giao dịch trái phiếu, (2) tự đánh giá và chịu trách nhiệm về các rủi ro phát sinh, và (3) tuân thủ pháp luật và các quy định liên quan về đối tượng nhà đầu tư TPDN phát hành riêng lẻ.

Nghị định 153 cũng đã bãi bỏ một số quy định về điều kiện phát hành trái phiếu không chuyển đổi hoặc trái phiếu không kèm theo chứng quyền. Trước đây, Nghị định 81 đã giới hạn quy mô phát hành TPDN, dư nợ TPDN phát hành riêng lẻ không vượt quá 5 lần vốn chủ sở hữu. Mỗi đợt phát hành phải hoàn thành trong thời hạn 90 ngày kể từ ngày công bố thông tin trước khi phát hành; đợt phát hành sau phải cách đợt phát hành trước tối thiểu sáu tháng. Doanh nghiệp phát hành phải ký hợp đồng tư vấn với tổ chức tư vấn về hồ sơ phát hành trái phiếu, trừ trường hợp doanh nghiệp phát hành là tổ chức được phép cung cấp dịch vụ tư vấn hồ sơ phát hành trái phiếu theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, đến Nghị định 153, các quy định trên đều được gỡ bỏ.

Thay vào đó, Nghị định 153 chỉ yêu cầu doanh nghiệp phát hành (1) là CTCP hoặc công ty TNHH, (2) thanh toán đủ cả gốc và lãi của trái phiếu đã phát hành hoặc thanh toán đủ các khoản nợ đến hạn trong ba năm liên tiếp, (3) đáp ứng các tỷ lệ an toàn tài chính, tỷ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động theo quy định của pháp luật chuyên ngành, (4) có phương án phát hành trái phiếu được phê duyệt và chấp thuận, (5) có báo cáo tài chính năm trước liền kề của năm phát hành được kiểm toán bởi tổ chức kiểm toán đủ điều kiện. “Chúng tôi cho rằng quy định mới tạo cơ hội cho thị trường TPDN sôi động trở lại trong năm 2021, nhờ một số vướng mắc về quy định được Nhà nước tháo gỡ”, nhóm phân tích của VNDirect đánh giá.

Các doanh nghiệp hút vốn lớn nhất bằng trái phiếu năm 2020

Báo cáo thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) của Công ty Chứng khoán VNDirect cho biết, trong tháng 12/2020 tổng giá trị TPDN phát hành đạt 41.489 tỷ đồng, trong đó 7.019 tỷ đồng TPDN phát hành ra công chúng. Tháng 12, có 35 doanh nghiệp phát hành riêng lẻ 34.470 tỷ đồng trái phiếu, tương ứng giá trị phát hành giảm 19,8% so với tháng 11 (số liệu điều chỉnh). Tỷ lệ phát hành thành công đạt 45,7%.

Những doanh nghiệp có giá trị phát hành trái phiếu riêng lẻ lớn nhất trong tháng 12 là Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam (5.000 tỷ đồng), Ngân hàng TMCP Phương Đông (3.900 tỷ đồng) và Ngân hàng TMCP Tiên Phong (3.200 tỷ đồng). Trong khi đó giá trị TPDN phát hành ra công chúng đạt 7.019 tỷ đồng, bao gồm 5 đợt phát hành từ Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt (701,1 tỷ đồng), Ngân hàng TMCP Phát Triển nhà TP.HCM (200 tỷ đồng), Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (4.618 tỷ đồng), CTCP Tập đoàn Masan (1.000 tỷ đồng), và CTCP Đầu Tư Hạ Tầng Kỹ Thuật TP. HCM (500 tỷ đồng). Lũy kế cả năm 2020, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp phát hành đạt 437.689 tỷ đồng, tăng 38,8% so với mức 315.441 tỷ đồng năm 2019.

Trong năm 2020, nhóm tài chính - ngân hàng tiếp tục dẫn đầu với tổng giá trị phát hành thành công là 102.538 tỷ đồng, tương ứng với tỷ trọng 25,4%. Đứng thứ hai là nhóm ngành bất động sản với giá trị phát hành đạt 62.964 tỷ đồng, tương ứng với tỷ trọng 15,6%; nhóm tập đoàn đa ngành có tổng giá trị phát hành đạt mức 12.016 tỷ đồng tương ứng với tỷ trọng 3,0%. Các nhóm ngành khác có tổng giá trị phát hành đạt 225.950 tỷ đồng, tương ứng với tỷ trọng 56%.

Các doanh nghiệp có xu hướng tập trung ở kỳ hạn ngắn và trung hạn, bao gồm 18 đợt phát hành kỳ hạn 3 năm (tổng giá trị phát hành đạt 15.182 tỷ đồng) và 7 đợt phát hành kỳ hạn 5 năm (tổng giá trị phát hành đạt 8.168 tỷ đồng).

Liên quan đến phát hành trái phiếu riêng lẻ, đáng chú ý nhất trong tháng 12 vừa qua là Công ty TNHH Hoa Thanh Long huy động thành công 4 đợt phát hành trái phiếu trong 1 ngày (28/12/2020), với cùng một loại kỳ hạn 10 năm, cùng một giá trị phát hành là 477 tỷ đồng/đợt./.

Hồng Lĩnh