Ngày 06/01/2020, Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức Hội nghị trực tuyến triển khai Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn một số điều của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học (Nghị định 99) tại 6 điểm cầu: Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Cần Thơ và Thái Nguyên.

Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học năm 2018 đã tạo cơ sở pháp lý quan trọng thúc đẩy thực hiện tự chủ đại học, sử dụng hiệu quả các nguồn lực để nâng cao chất lượng giáo dục đại học, thực hiện hội nhập quốc tế và đáp ứng tốt hơn nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực cao. Để triển khai thực hiện Luật, ngày 30/12/2019 Chính phủ đã ban hành Nghị định số 99/2019/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học, bao gồm 20 điều quy định các nội dung mà Luật đã giao Chính phủ hướng dẫn.

Nghị định đã quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành những nội dung chính căn bản về 4 nhóm vấn đề: Hệ thống cơ sở giáo dục đại học gồm: tên của cơ sở giáo dục đại học, chuyển đổi cơ sở giáo dục đại học tư thục sang tư thục hoạt động không vì lợi nhuận, chuyển trường đại học thành đại học và thành lập trường thuộc cơ sở giáo dục đại học, liên kết các trường đại học thành đại học, công nhận cơ sở giáo dục đại học định hướng nghiên cứu…; Hội đồng nhà trường và hiệu trưởng các các cơ sở giáo dục đại học; Quyền tự chủ và trách nhiệm giải trình, hệ thống văn bằng, chứng chỉ giáo dục đại học; và Một số vấn đề khác… được Luật quy định hướng dẫn.

Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ yêu cầu lãnh đạo các cơ sở giáo dục đại học cần quán triệt sâu cho cán bộ, giảng viên, viên chức, người lao động trong đơn vị mình để hiểu rõ hơn Luật 34 và Nghị định 99, cũng như quyền, trách nhiệm của đơn vị mình, của từng cá nhân. “Tự chủ không phải chỉ với cơ sở giáo dục đại học mà phải “ngấm” đến từng bộ phận, từng giảng viên”, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ nhấn mạnh.

Theo Bộ trưởng, tự chủ đại học là xu thế tất yếu. Trước đó, Chính phủ đã có nghị quyết cho thí điểm 23 cơ sở giáo dục đại học. Quá trình thực hiện đã cho thấy ưu điểm nổi trội của việc thực hiện tự chủ đại học.

Trên nền tảng xu hướng của tự chủ đại học, dù với điểm xuất phát thấp, đầu tư thấp, phần lớn các cơ sở giáo dục đại học sống bằng học phí, nhưng giáo dục đại học cũng đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Nếu xét trên toàn hệ thống, giáo dục đại học Việt Nam năm 2019 đã có sự cải thiện thứ bậc rõ nét trong bảng xếp hạng uy tín trên thế giới và khu vực. Cụ thể, giáo dục đại học Việt Nam xếp thứ 68/196 nước và vùng lãnh thổ, nâng 12 bậc so với năm 2018. Nhiều bảng xếp hạng quốc tế danh tiếng có tên của cơ sở giáo dục đại học Việt Nam.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, việc thực hiện tự chủ đại học cũng đặt ra một số thách thức, như một số trường thực hiện tự chủ nhưng năng lực còn hạn chế, thực hiện chưa nghiêm, dẫn đến nhiều vấn đề bất cập nảy sinh…

“Rõ ràng, bên cạnh cơ hội cũng đặt ra nhiều vấn đề phải chấn chỉnh, xử lý, để giáo dục đại học tiến tới minh bạch về chất lượng, bình đẳng trong cạnh tranh và tiếp cận đến chất lượng thực và chất lượng quốc tế”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Theo Bộ trưởng, trong quá trình xây dựng các văn bản, quy chế tổ chức hoạt động của nhà trường; trong đó đặc biệt là quy chế tổ chức hoạt động của Hội đồng trường đảm bảo chất lượng cần bám sát Luật, Nghị định, bám sát các văn bản khác và tham khảo các cơ sở giáo dục đại học.

“Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ không có hướng dẫn thêm, để các trường chủ động, nhưng sẵn sàng tư vấn, hỗ trợ, đồng hành cùng các trường để có thể xây dựng được quy chế tốt, khả thi” Bộ trưởng cho biết.

Bộ trưởng lưu ý các trường cần có kế hoạch nâng cao năng lực quản trị, trước hết là Hội đồng trường; từng vị trí phải rõ vai trò, “đúng vai, thuộc bài”. Cùng với đó, tăng cường năng lực quản trị nội bộ của Ban giám hiệu, các vị trí chức năng, phòng, ban, khoa. Lãnh đạo nhà trường cần bám sát các mục tiêu đã được Hội đồng trường thông qua để đưa ra quyết định quản lý, không phải dễ làm trước, khó làm sau./.