Đây là nhận định được các chuyên gia thống nhất được đưa ra tại Hội thảo "Thống nhất lộ trình, giải pháp mở cửa hoạt động du lịch quốc tế" do Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch phối hợp với Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV, thuộc Hội đồng tư vấn cải cách TTHC của Thủ tướng) cùng Hội đồng tư vấn du lịch (TAB) phối hợp tổ chức vào chiều qua 24/1.

Hội thảo Thống nhất lộ trình, giải pháp mở cửa hoạt động du lịch quốc tế

Phát biểu khai mạc tại Hội thảo, Bộ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng cho biết thực hiện việc thí điểm đón khách quốc tế được Chính phủ cho phép, trong gần 2 tháng qua, đã có khoảng 9.000 lượt khách quốc tế tới Việt Nam và bước đầu mang lại kết quả tích cực. Thực tế này cho thấy, Việt Nam là điểm đến an toàn và thân thiện, mến khách. "Đây là động lực để chúng ta quyết tâm phục hồi nền du lịch. Với dự báo, với tỷ lệ tiêm vaccine vào top 10 thế giới, chủ trương của Thủ tướng về "chiến dịch mùa xuân tiêm chủng" đến ngày 30/3 liều vaccine thứ 3 phủ toàn dân thì đây là cơ hội để mở cửa toàn thị trường”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng khẳng định.

Bộ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng phát biểu khai mạc tại Hội thảo

Vì vậy, theo Bộ trưởng, từ nay đến cuối tháng 3, các cơ quan chuẩn bị điều kiện để đón khách một cách thuận lợi, chắc chắn. Việt Nam cần nhìn lại, đưa ra thông điệp, thời điểm đón khách quốc tế, những việc cần làm, tính được bài toán điều kiện cần và đủ để mở cửa đón khách quốc tế. Quán triệt phương châm: thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19... để cánh cửa du lịch quốc tế mở nhưng vẫn đảm bảo các hoạt động kinh tế xã hội vận hành an toàn và phát triển.

Đề xuất mở cửa chính thức từ dịp lễ 30/4

Chia sẻ cụ thể về kết quả thực triển khai chương trình thí điểm đón khách du lịch quốc tế đến Việt Nam, ông Nguyễn Trùng Khánh, Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết, việc tái khởi động lại thị trường du lịch từ tháng 11 đến nay đạt được kết quả khả quan, nhận được phản hồi tích cực từ hầu hết du khách, qua đó tạo bước đệm vững chắc để chuẩn bị đón khách du lịch quốc tế sắp tới. Tuy nhiên, chương trình còn gặp một số khó khăn do chính sách nhập cảnh vẫn còn phức tạp, quy định khách du lịch chỉ được tiếp xúc với cộng động sau 7 ngày du lịch trọn gói cũng khiến du khách gặp khó khăn. Ngoài ra, việc chưa đón khách du lịch bằng đường bộ và đường biển cũng như hộ chiếu vaccine của Việt Nam chưa được công nhận ở nhiều nước cũng là những hạn chế làm giảm sức hấp dẫn.

Để tận dụng tối đa "thời cơ vàng" khi tỷ lệ tiêm phòng bao phủ đã đạt mức cao, Bộ Văn hóa - Thể thao - Du lịch đề xuất phương án đón khách quốc tế an toàn, hiệu quả. Từ nay tới dịp lễ 30/4 tiếp tục thí điểm giai đoạn 2. Kể từ ngày 1/5 mở cửa hoàn toàn đón khách du lịch quốc tế, đưa khách đi du lịch qua các cửa khẩu. Cần thống nhất lộ trình mở cửa và không nên trì hoãn bởi nếu triển khai chậm trễ sẽ giảm sức hút với khách du lịch. Thời gian này, các Bộ, ngành có thể điều chỉnh việc thích ứng an toàn khi du lịch; còn doanh nghiệp có thể triển khai các chương trình đón khách du lịch thời kỳ cao điểm. Ngoài ra, tháng 5 năm nay, Việt Nam đăng cai tổ chức SEA Games 2021, sự kiện sẽ thu hút khách du lịch.

Để khắc phục các điểm nghẽn tạo sức hấp dẫn và thuận lợi cho du khách quốc tế nhưng vẫn đảm bảo đón khách an toàn, hiệu quả, ông Khánh nhấn mạnh cần ban hành thủ tục xuất nhập cảnh trên toàn quốc, miễn thị thực đối với khách quốc tế, tăng cường đàm phán chấp nhận hộ chiếu vaccine cho du khách, gia tăng tần suất các đường bay đến Việt Nam, tăng cường truyền thông, xúc tiến quảng bá, tăng cường liên kết, hợp tác quốc tế.

“Trên cơ sở đó, Tổng cục đề xuất Chính phủ kết hợp Bộ Văn hóa – Thể thao - Du lịch thúc đẩy mở cửa du lịch, khôi phục chính sách miễn thị thực cho khách quốc tế. Cụ thể, đề xuât Bộ Y tế hướng dẫn điều tra dịch tễ chặt chẽ, tiến hành tiêm chủng đầy đủ trên cả nước; Bộ Công an và Bộ Quốc phòng hướng dẫn thủ tục xuất nhập cảnh, đảm bảo y tế cho du khách; Bộ Ngoại giao cần phối hợp Bộ Y tế để tiến hành chứng nhận hộ chiếu vaccine điện tử; Bộ Giao thông Vận tải tăng tần suất, kết nối các đường bay quốc tế. Về phía các địa phương cần chủ động mở cửa đón khách đảm bảo phòng dịch, chỉ đạo các đơn vị trên địa bàn phối hợp chặt chẽ”, đại diện Tổng cục Du lịch nhấn mạnh đề xuất.

Mở cửa muộn sẽ bỏ lỡ cơ hội

Theo ông Trương Gia Bình, Trưởng ban Nghiên cứu Phát triển Kinh tế Tư nhân (Ban IV), việc mở cửa đón khách du lịch quốc tế cũng không ảnh hưởng gì đến tình hình dịch trong nước, bởi việc giải quyết gốc rễ đại dịch là tiêm vaccine và các biện pháp giãn cách cần thiết. Nhiều quốc gia trong khu vực và trên thế giới đã thực sự vận hành trong bối cảnh bình thường mới nên nếu ta chậm mở cửa sẽ bỏ lỡ các cơ hội phục hồi và phát triển, điều này đối với ngành du lịch lại càng đúng. Mặt khác, theo ông Bình, nếu không mở cửa du lịch quốc tế thì đi ngược lại chủ trương sớm trở về bình thường mới để phục hồi kinh tế của Chính phủ. Điều này có thể ảnh hưởng đến công ăn việc làm của hơn 2,5 triệu lao động, tác động đến nhiều ngành kinh tế khác, khiến Việt Nam tự đánh mất cơ hội. Chưa kể, nhiều doanh nghiệp đã vượt ngưỡng chịu đựng. "Cần xác định rõ chúng ta mở cửa theo thông lệ quốc tế, như nhiều nước trên thế giới, không những thế cần mở cửa vì quyền lợi của người dân vì tương lai của đất nước", đại diện Ban IV nhấn mạnh.

Ông Trương Gia Bình, Trưởng ban Nghiên cứu Phát triển Kinh tế Tư nhân nhấn mạnh chậm mở cửa sẽ bỏ lỡ các cơ hội phục hồi và phát triển ngành du lịch

Từ góc nhìn của một chuyên gia về dịch tễ học, TS. Thu Anh, Giám đốc Viện nghiên cứu Y khoa Woolcock thậm chí còn cho rằng, Việt Nam có độ bao phủ vaccine cao, không có lý do gì phải đóng cửa. “Ngành du lịch có thể mở sớm hơn 30/4 và không thí điểm nữa mà mở luôn. Chúng ta có miễn dịch cộng đồng rồi. Thích nghi an toàn, không nên theo đuổi chiến dịch zero Covid-19. Tăng khả năng chống dịch, chứ không phải là chăng dây khắp mọi nơi”, bà Thu Anh thẳng thắn nêu ý kiến. Theo vị chuyên gia này, có 3 giải pháp có thể áp dụng tại Việt Nam sau khi tham khảo rất nhiều tổ chức quốc tế gồm: Đảm bảo cho người dân được tiêm vaccine, đặc biệt người có nguy cơ cao; Thế giới đã chuyển từ việc giãn cách xã hội từ rộng sang hẹp, giữa người với người, khuyến cáo người dân đeo khẩu trang, tránh tụ tập đông người nơi phòng kín; Cần có phương án điều trị bệnh tốt, cần truyền thông trên tivi hàng ngày, cho phép y tế tư nhân tham gia điều trị Covid-19 thu phí, để nâng cao năng lực điều trị.

"Trong 3 giải pháp này, không có biện pháp nào nói đến mở hay đóng cửa du lịch. Chúng ta đang thích ứng an toàn, đóng cửa không làm giảm sự lây lan dịch bệnh trong cộng đồng. Là một bác sĩ về dịch tễ học, tôi cho rằng chúng ta chỉ chờ vaccine phòng lây nhiễm chứ không thể đóng cửa mãi. Thời gian chờ vaccine lại khá lâu, nếu cứ chờ thì du lịch dễ bị xoá sổ", bà Thu Anh chia sẻ tại hội thảo.

Sớm khắc phục các điểm nghẽn để mở cửa đón khách hiệu quả

Đồng tình cần nhanh chóng khắc phục các điểm nghẽn để mở cửa sớm, ông Trần Trọng Kiên - Chủ tịch Hội đồng tư vấn Du lịch nêu 3 vấn đề để phục hồi du lịch.

Thứ nhất cũng là vấn đề khó nhất đó là quy định về đi lại. Có tỉnh yêu cầu xét nghiệm có tỉnh không, rồi yêu cầu cách ly hay không cách ly… Đây là hạn chế lớn nhất cho du lịch. Thứ hai là hiện nay có nhiều điều kiện hạn chế khiến cho doanh nghiệp trong lĩnh vực du lịch khó khăn. Theo đó, các doanh nghiệp muốn tham gia đón khách quốc tế phải được sự đồng ý từ địa phương và một số cơ quan ban ngành. “Chính vì vậy, chúng ta nên tham mưu để bãi bỏ những quy định không phù hợp. Chúng ta cần xây dựng, đề xuất những cơ chế để hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sớm nhất”, ông Kiên đề nghị. Thứ ba, cần bỏ các quy định không cần thiết để tạo điều kiện cho khách du lịch có thể đến Việt Nam, theo đó nên bỏ yêu cầu cần bảo hiểm, đồng thời mở rộng miễn thị thực cho các thị trường trọng điểm. Ông Kiên cũng nhấn mạnh, việc mở càng sớm càng tốt, thậm chí có thể sớm hơn so với dự kiến là 30/4/2022, song cần đảm bảo việc mở cửa được an toàn và cần tạo mọi điều kiện để đưa du khách đến Việt Nam.

Ông Trần Trọng Kiên - Chủ tịch Hội đồng tư vấn Du lịch nêu 3 vấn đề để phục hồi du lịch

Ông Trịnh Hồng Quang - Phó Tổng giám đốc Vietnam Airlines lạc quan cho biết, thị trường nội địa đã có dấu hiệu khởi sắc mạnh mẽ khi sân bay Tân Sơn Nhất lại bắt đầu có tình trạng tắc nghẽn như hiện nay. Để tạo thuận lợi cho việc mở cửa du lịch quốc tế, Phó Tổng GĐ Vietnam Airlines đề nghị thực hiện cấp visa như năm 2019. “Cùng với đó, chúng ta tuyên bố đón khách ngay từ 1/2/2022 để các thị trường chuẩn bị. Không thực hiện cách ly tại Hà Nội, cần có quy trình thống nhất xử lý với khách du lịch bị F0 để đảm bảo đón khách an toàn hiệu quả”, đại diện VNA kiến nghị.

Ông Vũ Thế Bình – Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội Du lịch Việt Nam đề xuất không thí điểm nữa mà chính thức mở cửa du lịch

Trong khi đó, ông Vũ Thế Bình, Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam cho rằng quy định xét nghiệm PCR 72 tiếng trước khi nhập cảnh là không còn phù hợp. “Các nước quy định thời gian này là trước khi lên máy bay. Quy định 72 tiếng trước khi nhập cảnh ở Việt Nam tôi nghĩ là không hợp lí. Tôi nghĩ chúng ta nên như các nước quy định là 72 tiếng khi bước chân lên máy bay đến Việt Nam. Chúng ta đã làm chương trình thí điểm rất tốt, nhưng đến giờ sau 2,3 tháng tình thế khác rồi, việc chống Covid -19 tốt hơn nhiều, niềm tin lớn rồi nên tôi nghĩ chúng ta cần mở cửa, không thí điểm nữa mà chính thức mở cửa”, ông Bình khẳng định./.