Nhiều thương vụ mua trọn lô cả 1.000 tỷ đồng

Một diễn biến đáng chú ý trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp tháng 5 và 6/2021, là rất nhiều thương vụ phát hành của các ngân hàng, với giá trị vốn huy động thành công lên đến cả 1.000 tỷ đồng, nhưng đều được công ty chứng khoán mua 100% (chi tiết xem bảng).

Bất thường công ty chứng khoán “ôm” nhiều trái phiếu ngân hàng?

Theo dữ liệu được Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) công khai, chỉ trong vòng một tuần, từ ngày 8-15/6, Ngân hàng Bưu điện Liên Việt đã thực hiện 3 đợt phát hành, qua đó bán được 2.500 tỷ đồng trái phiếu (100% khối lượng phát hành) cho công ty chứng khoán. Tương tự, trong vòng 20 ngày, Ngân hàng Tiên Phong cũng thực hiện thành công 3 đợt phát hành, khi bán được 2.000 tỷ đồng cho công ty chứng khoán…

Bất thường công ty chứng khoán “ôm” nhiều trái phiếu ngân hàng?
3 đợt phát hành trái phiếu của Ngân hàng Tiên Phong trong tháng 5/2021 đều được 100% công ty chứng khoán mua hết

Còn rất nhiều ngân hàng khác như: Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam, Ngân hàng Phương Đông, Ngân hàng Á Châu, Ngân hàng Quốc tế Việt Nam… cũng đã huy động được lượng vốn lên đến cả nghìn tỷ đồng từ các thương vụ bán 100% trái phiếu cho các công ty chứng khoán.

Có bất thường?

“Bản thân chúng tôi cũng được ngân hàng liên hệ để đứng ra mua trái phiếu của họ, sau đó lên phương án phân phối cho các nhà đầu tư khác. Do đó, động thái công ty chứng khoán mua nhiều trái phiếu ngân hàng là không có bất thường…”, tổng giám đốc một công ty chứng khoán cho hay.

Diễn biến trên đang đặt ra câu hỏi có gì bất thường không, khi mà thực tế lượng vốn lớn các công ty chứng khoán cho vay giao dịch ký quỹ (margin) gần đây tăng nóng phần nhiều đến từ nguồn vay ngân hàng? Theo ông Tô Giang Nam, Giám đốc đầu tư Vietinbank Capital, hết quý I/2021, dư nợ margin của các công ty chứng khoán cấp cho nhà đầu tư khoảng 101.000 tỷ đồng, tăng 53% so với cùng kỳ năm trước và tăng hơn 25% so với quý liền kề. Phần lớn dòng tiền mà các công ty chứng khoán cho vay margin là từ nguồn họ vay các ngân hàng.

Trao đổi với Kinh tế và Dự báo, Tổng giám đốc một công ty chứng khoán đang niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán TP.HCM (HOSE) cho biết, trong bối cảnh các công ty chứng khoán đang thiếu vốn cho triển khai các hoạt động kinh doanh, nhất là cho vay margin, khó có chuyện họ nắm giữ danh mục trái phiếu của ngân hàng với giá trị lên đến cả 1.000 tỷ đồng kéo dài đến 2-3 năm để chờ ngày đáo hạn. Thường các công ty chứng khoán mua trái phiếu ngân hàng xong, họ phân phối cho các nhà đầu tư khác.

Dưới góc nhìn của một nhà đầu tư tổ chức chuyên nghiệp, phó tổng giám đốc một công ty quản lý quỹ có vốn đầu tư nước ngoài nhìn nhận, các ngân hàng đang có nhu cầu phát hành nhiều trái phiếu, để huy động lượng vốn lớn. Động thái này của ngân hàng là nhằm đáp ứng cho nhu cầu tăng vốn để thoả mãn các tiêu chí về chỉ tiêu an toàn vốn. Điểm đáng chú ý là nhiều thương vụ công ty chứng khoán mua 100% trái phiếu của ngân hàng với lãi suất thấp, trên dưới 4%/năm. So với mức sinh lời từ các hoạt động đầu tư khác, thì đây là mức lãi suất không hấp dẫn công ty chứng khoán. Tuy nhiên, công ty chứng khoán có thể đem số trái phiếu này cầm cố ở tổ chức tín dụng để được vay vốn cũng với lãi suất thấp…

Liên quan đến rủi ro mà công ty chứng khoán “ôm” lượng lớn trái phiếu ngân hàng, vị chuyên gia ở công ty quản lý quỹ trên phân tích, công ty chứng khoán là nhà đầu tư tổ chức chuyên nghiệp, nên hơn ai hết họ tự chịu trách nhiệm về quyết định đầu tư vào trái phiếu ngân hàng. Tuy nhiên, xu hướng công ty chứng khoán mua nhiều trái phiếu của ngân hàng dự báo sẽ giảm dần, khi mà các ngân hàng có đủ lượng vốn để đáp ứng các chỉ tiêu về an toàn vốn, đồng thời công ty chứng khoán cũng không dễ mua thêm những thương vụ trái phiếu của các ngân hàng với giá trị lên đến cả 1.000 tỷ đồng, vì bị chạm trần các chỉ tiêu an toàn tài chính theo quy định của pháp luật chứng khoán…

Trên thực tế, diễn biến thị trường cho thấy, trong khi tháng 5 ghi nhận dày đặc các thương vụ công ty chứng khoán mua 100% trái phiếu do các ngân hàng phát hành, thì số lượng các thương vụ có tính chất tương tự trong tháng 6 vừa qua đã giảm dần./.