Phó Thủ tướng Lê Văn Thành, Trưởng Ban Chỉ đạo chỉ trì phiên họp

Các dự án cơ bản đang bám sát theo kế hoạch

Theo báo cáo của Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải, dự án gồm các đoạn Hà Tĩnh - Quảng Trị (267 km), Quảng Ngãi - Nha Trang (353 km) và Cần Thơ - Cà Mau (109 km), tổng chiều dài khoảng 729 km, đi qua địa phận 12 tỉnh, thành phố, với sơ bộ tổng mức đầu tư 146.990 tỷ đồng theo hình thức đầu tư công, được chia thành 12 dự án thành phần vận hành độc lập, cơ bản hoàn thành năm 2025 và đưa vào khai thác vận hành từ năm 2026.

"Đến nay, việc triển khai dự án cơ bản đang bám sát theo kế hoạch. Tuy nhiên, khối lượng công việc còn lại phải hoàn thành để đảm bảo đủ điều kiện phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi các dự án còn rất lớn: Thủ tục lập hồ sơ chuyển đổi mục đích sử dụng rừng, đất rừng và đất trồng lúa nước hai vụ; lập, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường; lập phê duyệt khung chính sách giải phóng mặt bằng ; giám sát đầu tư cộng đồng; hồ sơ lập báo cáo nghiên cứu khả thi dự án. Vì vậy, cần có sự tập trung vào cuộc quyết liệt của các bộ, ngành, địa phương liên quan mới có thể hoàn thành được các công việc này", Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Duy Lâm nói.

Lãnh đạo Bộ Giao thông vận tải cũng cho biết, hiện đã có 5/12 tỉnh có văn bản thỏa thuận về hướng tuyến và các công trình trên tuyến. Bộ Giao thông vận tải đề nghị 7/12 tỉnh còn lại hoàn thành công tác thỏa thuận trước ngày 10/3/2022.

“Đến nay, các Ban Quản lý dự án đã hoàn thành việc chỉ định thầu và các đơn vị tư vấn đang tổ chức khảo sát, lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi các dự án thành phần. Các tư vấn đã được lựa chọn thuộc nhóm đơn vị tư vấn mạnh nhất trong ngành giao thông, có nhiều kinh nghiệm lập dự án, thiết kế, dự toán xây dựng công trình giao thông”, lãnh đạo Bộ Giao thông vận tải cho biết.

Về dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 1, Thứ trưởng Nguyễn Duy Lâm cho biết, hiện nay, trong số 11 dự án thì hiện có 1 dự án đã hoàn thành; 7/10 dự án cơ bản đáp ứng tiến độ yêu cầu. Tuy nhiên, về vật liệu đắp nền, hiện còn thiếu khoảng 12,5 triệu m3 tại 6 dự án thành phần đang được các địa phương tích cực tháo gỡ và dự kiến cơ bản hoàn thành tháo gỡ vướng mắc trong tháng 3.

“Các địa phương tiếp tục quan tâm giải quyết dứt điểm các thủ tục liên quan đến cấp phép, chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng, đền bù giải phóng mặt bằng đường vào khai thác các mỏ đất”, Bộ Giao thông vận tải đề nghị.

Cao tốc Bắc – Nam là sự mong mỏi của nhiều thế hệ

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành nhấn mạnh, cao tốc Bắc – Nam phía Đông là công trình cao tốc có ý nghĩa đặc biệt quan trong đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương. Khi hoàn thành, sẽ làm thay đổi diện mạo đất nước.

“Không chỉ có ý nghĩa kinh tế, tuyến cao tốc dài hơn 2.000 km nối liền hai miền Nam - Bắc còn có ý nghĩa chính trị rất lớn, là sự mong mỏi của nhiều thế hệ sau khi đất nước thống nhất được 47 năm”, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cho biết.

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước rất quan tâm, chỉ đạo ưu tiên nguồn lực cho cao tốc Bắc - Nam, với cả 2 giai đoạn, gồm 654 km của giai đoạn 1 và 729 km của giai đoạn 2 là 266.000 tỷ đồng. Bộ Chính trị đã có kết luận, khẳng định đây là dự án đặc biệt quan trọng của đất nước, cần phải tập trung nguồn lực để sớm hoàn thành, bảo đảm tiến độ, chất lượng, hiệu quả, công khai, minh bạch, đúng quy định của pháp luật.

“Quốc hội ban hành Nghị quyết cho phép triển khai nhiều cơ chế chính sách đặc thù để huy động nguồn lực, đẩy nhanh tiến độ đầu tư. Chính phủ cũng đã có Nghị quyết 18 với nhiều giải pháp quyết liệt, các mốc tiến độ cụ thể”, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành nói.

Năm 2022, phải hoàn thành 361 km cao tốc

Đánh giá tiến độ công trình, Phó Thủ tướng cho biết, về kết quả thực hiện, giai đoạn 1 của dự án đang triển khai tốt, giải phóng mặt băng cơ bản hoàn thành, nguồn vật liệu xây dựng cơ bản đáp ứng nhu cầu. Khối lượng xây dựng tổng thể đạt trên 30%. Với giai đoạn 2, Bộ Giao thông vận tải không quản ngày Tết, ngày lễ để triển khai các hợp đồng tư vấn, chỉ định thầu, giao nhiệm vụ cho các ban quản lý dự án.

"Trong vòng chưa đầy 1 tháng, các ban quản lý dự án đã ký xong hợp đồng lựa chọn tư vấn để tiến hành các công việc chuẩn bị dự án, như lập BCNCKT, đánh giá tác động môi trường, xây dựng các khung chính sách”, Phó Thủ tướng nói.

Kiên quyết không lùi tiến độ tổng thể, cũng như tiến độ của từng dự án

Theo Phó Thủ tướng, đến nay, có 4 trong số 12 địa phương có tuyến cao tốc (giai đoạn 2) đi qua đã lập Ban Chỉ đạo, Hội đồng bồi thường, hỗ trợ tái định cư. Tuy nhiên, vẫn còn một số nhiệm vụ chưa đáp ứng yêu cầu. Khối lượng còn lại của giai đoạn 1 còn lớn.

"Trong năm nay, chúng ta phải hoàn thành 361 km cao tốc, trong số này, có nhiều dự án mà khối lượng xây lắp mới hoàn thành khoảng 30%, còn 70% cần hoàn thành trong 9 tháng nữa. Nếu công tác đền bù chậm hoặc vật tư thiếu thì việc hoàn thành 654 km cao tốc vào năm 2024 là rất khó", Phó Thủ tướng nói.

Đối với giai đoạn 2, Phó Thủ tướng cho biết, vẫn còn 8/12 địa phương chưa thành lập được Ban Chỉ đạo, Hội đồng đền bù, hỗ trợ tái định cư.

"Việc này không khó. Điều kiện giống nhau cả nhưng các địa phương khác đã thành lập rồi. Mốc tiến độ chúng ta tính từng ngày, trong khi khối lượng công việc còn rất lớn. Vì vậy các địa phương không được chủ quan, phải tập trung cao hơn nữa", Phó Thủ tướng lưu ý.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh sẽ kiên quyết không lùi tiến độ tổng thể, cũng như tiến độ của từng dự án. Quyết tâm đến năm 2024 phải hoàn thành 654 km cao tốc, trong đó, năm 2022, phải hoàn thành 361 km với 4 dự án phải khánh thành, gồm Mai Sơn - QL45, Cam Lộ - La Sơn, Vĩnh Hảo - Phan Thiết và Phan Thiết - Dầu Giây.

“Bộ trưởng, các Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải phải kiểm soát chặt chẽ tiến độ của 4 dự án nêu trên. Các Ban QLDA cần tăng cường giám sát nhà thầu. "Nếu các nhà thầu xây dựng chậm tiến độ thì kiên quyết thay thế. Nếu các ban QLDA không đề xuất giải pháp để bù tiến độ, hoàn thành mục tiêu đề ra thì phải chịu trách nhiệm trước Bộ trưởng Giao thông vận tải”, Phó Thủ tướng yêu cầu.

Chất lượng, tiến độ và chống thất thoát, tham nhũng, tiêu cực phải song hành với nhau

Đối với giai đoạn 2 của dự án, Phó Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu đảm bảo tất cả các mốc tiến độ đã quy định tại Nghị quyết 18 của Chính phủ, trong đó đặc biệt lưu ý một số mốc tiến độ sắp đến. Theo đó, Bộ Giao thông vận tải tổ chức lập, hoàn chỉnh hồ sơ chuyển mục đích sử dụng rừng; xác định nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất rừng và đất trồng lúa nước từ hai vụ trở lên của dự án, hoàn thành trước ngày 20/3/2022. Hoàn thành lập khung chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho các dự án thành phần thu hồi đất liên quan đến nhiều tỉnh, thành phố trước ngày 8/4 để Bộ Tài nguyên và Môi trường thẩm tra, trình Thủ tướng Chính phủ quyết định. Đồng thời, Hoàn thành báo cáo đánh giá tác động môi trường cho từng dự án thành phần trước ngày 18/4 để Bộ Tài nguyên và Môi trường thẩm định, phê duyệt.

Đối với Bộ Tài nguyên và Môi trường, Phó Thủ tướng yêu cầu thẩm định nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất rừng và đất trồng lúa nước từ hai vụ trở lên; tổng hợp ý kiến thẩm định của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về chuyển mục đích sử dụng rừng; báo cáo Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội trước ngày 20/4. Trước ngày 5/5, phải thẩm tra xong khung chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để trình Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời, hoàn thành phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường cho từng dự án thành phần trước 15/5.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường và các bộ, ngành liên quan khẩn trương tổ chức thẩm định hồ sơ chuyển mục đích sử dụng rừng, gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường trước ngày 10/4.

“Các bộ, ngành căn cứ vào chức năng nhiệm vụ của mình đề xuất các giải pháp triển khi thực hiện Nghị quyết 18 của Chính phủ”, Phó Thủ tướng yêu cầu.

Cùng với đó, Phó Thủ tướng cũng yêu cầu 8 địa phương còn lại chưa thành lập Ban Chỉ đạo và Hội đồng đền bù, hỗ trợ tái định cư thì cần hoàn thành công việc này trong ngày 10/3. Trên cơ sở đó, phối hợp với Bộ Giao thông vận tải lựa chọn các nhà tư vấn về tái định cư, khung chính sách giải phóng mặt băng…

“Đây là công trình trọng điểm quốc gia, 3 vấn đề lớn: Bảo đảm chất lượng, tiến độ và chống thất thoát, tham nhũng, tiêu cực phải song hành với nhau. Chống tham nhũng tốt thì sẽ đẩy chất lượng công trình. Tiến độ mà ỳ ra thì lấy đâu chất lượng công trình tốt. Càng chậm thì càng tiêu cực, chất lượng càng kém", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Ngoài ra, Phó Thủ tướng yêu cầu họp Ban Chỉ đạo hằng tháng. Bộ trưởng Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể - Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo - giao ban hằng tuần để rà soát, đôn đốc triển khai thực hiện nhiệm vụ của từng bộ, ngành, địa phương. Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị - Phó Trưởng Ban Chỉ đạo - tổ chức các đoàn thường xuyên đi kiểm tra, giám sát, đảm bảo chất lượng, phòng chống tiêu cực, thất thoát./.