Đánh giá về thực trạng môi trường nông nghiệp, PGS.TS Mai Văn Thịnh, Viện trưởng Viện Môi trường Nông nghiệp cho biết, trong những năm gần đây, ngành nông nghiệp đang gây ảnh hưởng xấu đến môi trường do sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân bón, thức ăn công nghiệp.

Theo đó, trong trồng trọt do người dân chạy theo lợi nhuận nên đã dùng quá liều lượng phân bón để tăng sản lượng, vì vậy dư lượng hóa chất nhiều đã làm thoái hóa đất, dẫn đến không đảm bảo vệ sinh môi trường.

Trong chăn nuôi, người dân cũng quá lạm dụng thức ăn công nghiệp hoặc dùng chất kích thích để tăng sản lượng lên, điều này không an toàn về mặt sinh học và sức khỏe.

Thủy sản cũng vậy, nếu thâm canh tôm bền vững thì năng suất không cao, mà thâm canh tôm cao thì năng suất cao, nhưng sản phẩm không tốt và quy trình để điều tiết nước cũng không tốt, sẽ gây phá hoại môi trường nước và cả đất canh tác cho vùng xung quanh.

Cũng chia sẻ về tình hình sử dụng thuốc bảo vệ thực vật trong nông nghiệp, ông Đinh Vũ Thanh, Phó Vụ trưởng Khoa học, Công nghệ và Môi trường nhấn mạnh, hiện nay tình trạng sử dụng thuốc bảo vệ thực vật trong nông nghiệp đang có xu hướng gia tăng, thiếu kiểm soát. ​Đặc biệt là việc sử dụng phân bón không hợp lý về chủng loại, liều lượng, thời gian và phương thức bón cho cây trồng đã gây ảnh hưởng nặng nề đến môi trường.

Ông Thanh cũng cho biết, bình quân tổng lượng phân bón vô cơ các loại sử dụng tại Việt Nam vào khoảng 2,4 triệu tấn/năm và thải ra môi trường 240 tấn bao bì, vỏ hộp các loại ra môi trường không được thu gom, vứt bừa bãi ra ruộng đồng, kênh mương đã gây ô nhiễm môi trường trong vùng sản xuất nông nghiệp.

Điều đáng lưu ý là “việc sử dụng phân bón không hợp lý về chủng loại, liều lượng cùng với việc lạm dụng phân bón vô cơ trong thời gian gần đây đã khiến đất bị chai cứng, giữ nước kém, màu mỡ của đất và năng suất cây trồng giảm” ông Thanh nói.

Trước thực trạng nêu trên, Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát khẳng định, theo chủ trương của Chính phủ ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang thực hiện chương trình tái cơ cấu nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững. Vì vậy, bảo vệ môi trường đảm bảo yêu cầu phát triển bền vững nông nghiệp là nhiệm vụ trọng tâm của toàn ngành trong giai đoạn tới đây.

Để thực hiện được chủ trương này, Bộ trưởng chỉ đạo, toàn Ngành phải xác định việc đề ra chương trình, kế hoạch cụ thể để đảm bảo sự phát triển nông nghiệp sẽ giảm thiểu tổn hại đến môi trường và ngược lại góp phần cải thiện môi trường trên toàn bộ lãnh thổ đất nước.

Nhiệm vụ ưu tiên chính trong thời gian tới cần thực hiện là rà soát, lồng ghép tất cả các yêu cầu về bảo vệ môi trường trong tất cả các quy hoạch, kế hoạch chiến lược về phát triển nông nghiệp nông thôn và triển khai thực hiện đồng bộ.

Bên cạnh đó, cần tăng cường chuyển giao tiến bộ kỹ thuật công nghệ sản xuất sạch cho nông dân, cũng như hỗ trợ các doanh nghiệp áp dụng công nghệ để bảo vệ môi trường.

Ngoài ra, phải có những cơ chế chính sách phù hợp để khuyến khích bà con nông dân và doanh nghiệp thực hiện các giải pháp bảo vệ môi trường.