Tại cuộc gặp, thông tin về tình hình vận hành hệ thống điện miền Bắc, ông Trần Việt Hoà, Cục trưởng Cục Điều tiết Điện lực (Bộ Công Thương) cho biết, tình hình nắng nóng gay gắt và tác động của hiện tượng El Nino diễn ra tại nhiều địa phương trên cả nước đã làm tăng nhu cầu điện sinh hoạt của nhân dân, kết hợp với tình trạng nước về các hồ thuỷ điện rất thấp đã gây ảnh hưởng rất lớn đến việc cung ứng điện trong mùa khô năm 2023.

Bộ Công Thương gặp gỡ báo chí thông tin cập nhật về tình hình cung ứng điện

Trong khi đó, việc cung ứng điện cho các khu vực miền Nam, miền Trung nhìn chung sẽ được đảm bảo do có nhiều nguồn điện, hơn nữa hiện nay khu vực Nam Bộ đã bước vào mùa mưa, phụ tải sẽ giảm và nguồn nước về các hồ thuỷ điện sẽ được cải thiện.

Xuất hiện nhiều yếu tố ảnh hưởng tiêu cực đến việc bảo đảm cung ứng đủ điện

Theo ông Hòa, trong thời gian qua, dưới sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, mặc dù EVN, PVN, TKV và các bộ, cơ quan có liên quan đã nỗ lực thực hiện một số giải pháp cấp bách, nhưng đến nay đã xuất hiện những yếu tố ảnh hưởng tiêu cực đến việc bảo đảm cung ứng đủ điện trong thời gian tới, đặc biệt là ở miền Bắc (với đặc trưng là nguồn thuỷ điện chiếm tỷ trọng lớn 43,6%).

Cụ thể, về nguồn cung thuỷ điện, tính đến ngày 6/6/2023, hầu hết các hồ thủy điện lớn ở miền Bắc đã về mức nước chết gồm: Lai Châu, Sơn La, Tuyên Quang, Bản Chát, Hủa Na, Thác Bà. Riêng hai hồ thủy điện Lai Châu và Sơn La đã phải chạy xuống dưới mực nước chết. Duy nhất hồ thủy điện Hòa Bình còn nước trong hồ và có thể duy trì phát điện đến khoảng ngày 12-13/6. Tổng công suất không huy động được nói trên của các nguồn thủy điện miền Bắc sẽ ở mức 5.000 MW và có thể lên đến 7.000MW khi hồ thủy điện Hòa Bình về mực nước chết. Như vậy, tính đến ngày 06/6/2023, công suất khả dụng của thuỷ điện là 3.110 MW chỉ đạt 23,7% công suất lắp.

Ông Trần Việt Hòa, Cục trưởng Cục Điều tiết Điện lực thông tin cập nhật về tình hình cung ứng điện tại cuộc gặp trao đổi với báo chí

Về nguồn cung nhiệt điện, trong thời gian vừa qua, với sự nỗ lực của các đơn vị có liên quan, việc cung ứng than cho các nhà máy nhiệt điện đã được đảm bảo. Các nhà máy nhiệt điện than đã đủ nhiên liệu vận hành với công suất huy động cao. “Tuy nhiên, do thời tiết nắng nóng, nhiệt độ tăng cao, các tổ máy hoạt động tối đa công suất trong thời gian dài dẫn đến những sự cố về thiết bị (chủ yếu là xì ống sinh hơi, xì bộ hâm, bộ quá nhiệt, máy nghiền than, bơm cấp...). Ngoài ra, nhiều tổ máy nhiệt điện than bị sự cố dài ngày (Vũng Áng: 1 tổ, Phả Lại: 1 tổ, Cẩm Phả: 1 tổ, Nghi Sơn 2: 1 tổ). Điển hình như ngày 1/6, tổng công suất không huy động được từ các nhà máy nhiệt điện than miền Bắc bị sự cố và suy giảm công suất lên đến 1.030 MW”, ông Hòa cho biết.

Như vậy, mặc dù nguồn nhiên liệu than cho phát điện đã được cấp tương đối đảm bảo nhưng cập nhật đến ngày 06/6/2023, nguồn nhiệt điện than miền Bắc chỉ huy động được 11.934MW chiếm 76,6% công suất lắp.

Truyền tải điện luôn ở ngưỡng giới hạn cao

Thông tin cụ thể về khả năng truyền tải điện, đại diện Cục Điều tiết Điện lực cho biết, khả năng truyền tải điện từ miền Trung ra miền Bắc qua đường dây 500 kV Bắc-Trung luôn ở ngưỡng giới hạn cao (giới hạn tối đa từ 2.500 MW đến 2.700 MW) dẫn đến tiềm ẩn nguy cơ sự cố. Như vậy, tổng công suất khả dụng của hệ thống điện miền Bắc (bao gồm cả điện nhập khẩu) có thể huy động để đáp ứng nhu cầu phụ tải điện chỉ đạt mức 17.500-17.900MW (khoảng 59,2% công suất lắp đặt). Công suất này đã bao gồm khoảng từ 2.500 đến 2.700 MW truyền tải từ miền Nam và miền Trung ra Bắc (cung đoạn đường dây 500kV Nho Quan - Hà Tĩnh).

Trong khi đó, nhu cầu sử dụng điện ở khu vực miền Bắc có thể lên mức 23.500-24.000 MW trong những ngày nắng nóng sắp tới. Như vậy, hệ thống điện miền Bắc sẽ thiếu hụt khoảng 4.350 MW với sản lượng không đáp ứng được trung bình ngày khoảng là 30,9 triệu kWh (ngày cao nhất có thể lên tới 50,8 triệu kWh). Hệ thống điện miền Bắc đối mặt với nguy cơ thiếu công suất tại hầu hết các giờ trong ngày.

Trước tình hình có khả năng ảnh hưởng đến an toàn vận hành hệ thống điện, trong những ngày vừa qua, EVN đã phải tiến hành điều tiết giảm phụ tải tại miền Bắc, theo đó, ngày 05/6 tổng công suất phụ tải tiết giảm là 3.609 MW lúc 16h30, trong đó tiết giảm phụ tải công nghiệp lớn nhất khoảng 1.423MW, tiết giảm phụ tải sinh hoạt lớn nhất là 1.264MW.

Cũng tại cuộc trao đổi với báo chí, thông tin thêm về tình hình thiếu điện, ông Ngô Sơn Hải, Phó Tổng giám đốc EVN cho biết, công suất tiết giảm điện ở thời điểm cao nhất vào khoảng 30% công suất sử dụng, tương đương với trên 20.000 MW. Còn trung bình ngày, sản lượng điện tiết giảm từ 6-10% sản lượng, tùy vào thời tiết, chẳng hạn như ngày 6/6 thời tiết mát mẻ hơn, sản lượng tiết giảm khoảng 6%.

Theo ông Ngô Sơn Hải, với mức công suất như vậy, Trung tâm điều độ hệ thống điện quốc gia (A0) căn cứ vào Thông tư số 34 của Bộ Công Thương để phân bổ cho Tổng công ty Điện lực miền Bắc và Tổng Tổng công ty Điện lực TP. Hà Nội. Điện lực các địa phương xây dựng các kế hoạch, ưu tiên nhóm khách hàng này, thông báo với UBND các tỉnh để phân bổ.

Ông Trần Đình Nhân, Tổng Giám đốc EVN nhấn mạnh từ giờ đến khi nước về, EVN cố gắng đảm bảo tốt nhất duy trì sản lượng điện quốc gia

Ông Trần Đình Nhân, Tổng Giám đốc EVN nhấn mạnh, từ giờ cho đến khi nước về, EVN cố gắng đảm bảo tốt nhất duy trì sản lượng điện quốc gia. “EVN mong khách hàng, doanh nghiệp người dân thông cảm, chia sẻ lúc khó khăn này”, Tổng Giám đốc EVN nhấn mạnh.

Lãnh đạo EVN cũng khẳng định, đã báo cáo và nhận được chỉ đạo hết sức sát sao kịp thời của các cấp để khắc phục các khó khăn của EVN trong việc đảm bảo cung ứng điện cho khách hàng từ tháng 4 đến nay. Bên cạnh đó, EVN cũng nhận được sự hỗ trợ hợp tác tích cực từ các tập đoàn TKV, PVN trong việc tăng cường cung cấp than, khí cho sản xuất điện của EVN.

Nỗ lực nhiều giải pháp khắc phục thiếu điện

Về giải pháp trước mắt, Cục trưởng Cục Điều tiết Điện lực Trần Việt Hòa cho biết, Bộ Công Thương yêu cầu EVN tập trung huy động hiệu quả mọi nguồn lực, trong chỉ đạo điều hành thực hiện đồng bộ, hiệu quả các giải pháp để bảo đảm cung ứng điện. Trong đó, duy trì độ sẵn sàng các nhà máy/tổ máy nhiệt điện, thời gian khắc phục sự cố nhanh nhất có thể. Vận hành hệ thống điện hợp lý, cố gắng tăng huy động nhiệt điện để ngăn chặn suy giảm mực nước thuỷ điện; đẩy mực nước các hồ thủy điện lớn lên khỏi mực nước chết càng sớm càng tốt. Chủ động xây dựng các kịch bản linh hoạt ứng phó với những khó khăn về cung ứng điện nhằm giảm thiểu thiệt hại cho người dân và doanh nghiệp

Tăng cường huy động các nhà máy năng lượng tái tạo, đẩy nhanh tiến độ đưa các nhà máy năng lượng tái tạo chuyển tiếp vào vận hành. Đến nay đã huy động 18 nhà máy năng lượng tái tạo chuyển tiếp với công suất 1.115,62 MW (bao gồm các nhà máy vận hành thử nghiệm và vận hành thương mại). Tập trung cao độ thực hiện hiệu quả các giải pháp về tăng cường tiết kiệm điện, đặc biệt trong tháng 6/2023.

Đại diện Cục Điều tiết điện lực cũng cho biết, không chỉ ở Việt Nam, nhiều quốc gia châu Á cũng đang thiếu điện trong nắng nóng kỷ lục. Điển hình như Ấn Độ, Thái Lan, Bangladesh, thậm chí cả Trung Quốc cũng đang phải chủ động cắt điện luân phiên hoặc giới hạn cung ứng điện cho sản xuất để đảm bảo nguồn cung. Ở Vân Nam Trung Quốc (là tỉnh có nguồn thuỷ điện chiếm tỷ trọng 72% tổng công suất), nắng nóng khô hạn đã dẫn đến thiếu nguồn và phải áp dụng chế độ phân bổ điện cho các cơ sở sản xuất công nghiệp sử dụng năng lượng trọng điểm, cũng như áp dụng các biện pháp chặt chẽ để kiểm soát điện năng tiêu thụ.

Trước tình hình biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan, thời gian qua, Bộ Công Thương và ngành điện đã thực sự nỗ lực để có nhiều giải pháp để cung ứng điện. "Tuy nhiên, với bất kỳ lý do gì và nỗ lực như thế nào nhưng việc để thiếu điện cung ứng cho sự phát triển kinh tế - xã hội là trách nhiệm không thể thanh minh của các cơ quan quản lý Nhà nước và ngành điện. Thay mặt cơ quan quản lý Nhà nước và ngành điện, chúng tôi gửi lời xin lỗi đến nhân dân và doanh nghiệp", ông Trần Việt Hòa nhấn mạnh.

Đại diện Cục Điều tiết Điện lực cũng cho hay, ngày 6/ 6, Thủ tướng Chính phủ đã có công điện giao Bộ Công Thương và các đơn vị liên quan triển khai nhiều giải pháp về cung ứng điện. Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng tại công điện, ngay trưa ngày hôm nay, ngày 7/6, Ban cán sự Đảng Bộ Công Thương đã họp và triển khai 8 nhóm nội dung chỉ đạo của Thủ tướng về cung ứng điện và sẽ có báo cáo Thủ tướng đúng theo thời hạn Thủ tướng đã giao./.