Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, tình hình kinh tế - xã hội (KTXH) tháng 7 và 07 tháng đạt được nhiều kết quả quan trọng.

10 nhóm kết quả nổi bật, đáng khích lệ

Bộ trưởng nêu rõ 10 nhóm kết quả nổi bật, đáng khích lệ trong tháng 7 và 7 tháng đầu năm.

(1) Kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) 07 tháng tăng 4,12% so với cùng kỳ, trong mức kiểm soát theo mục tiêu của Quốc hội; tác động của chính sách tiền lương mới là không đáng kể. Tỷ giá được điều hành linh hoạt, kịp thời, hài hòa với điều hành lãi suất. Thu NSNN 07 tháng ước đạt 69,8% dự toán, tăng 14,6% so với cùng kỳ. Kim ngạch xuất nhập khẩu, xuất khẩu, nhập khẩu 07 tháng tăng lần lượt 17,1%, 15,7% và 18,5%; ước xuất siêu 14,08 tỷ USD. Các cân đối lớn được bảo đảm; bội chi, nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài trong giới hạn cho phép.

(2) Các động lực tăng trưởng từ phía cung tiếp tục chuyển biến tích cực. Sản xuất nông nghiệp, dịch vụ duy trì đà tăng khá. Sản xuất công nghiệp tiếp tục phục hồi nhanh; chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) tháng 7 tăng 11,2% so với cùng kỳ, 07 tháng tăng 8,5%, trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 9,5%. Chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) tháng 7 đạt 54,7 điểm, là tháng thứ tư liên tiếp trên 50 điểm, cho thấy hoạt động sản xuất tiếp tục phục hồi.

Trong tháng 7, có gần 23 nghìn doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường, tăng 10,5% so với cùng kỳ; tính chung 07 tháng có 139,5 nghìn doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường, cao hơn số rút lui khỏi thị trường (125,5 nghìn doanh nghiệp).

(3) Các động lực tăng trưởng từ phía cầu phục hồi tích cực hơn. Tổng vốn FDI đăng ký 07 tháng đạt hơn 18 tỷ USD, tăng 10,9% so với cùng kỳ, trong đó FDI đăng ký mới đạt gần 10,8 tỷ USD, tăng 35,6%, vốn FDI đăng ký điều chỉnh đạt gần 5 tỷ USD, tăng 19,4%; vốn FDI thực hiện khoảng 12,6 tỷ USD, tăng 8,4%. Chất lượng dòng vốn FDI tăng mạnh nhờ lựa chọn thu hút đầu tư kỹ lưỡng. Thị trường bất động sản chuyển biến tích cực, các hoạt động giao dịch dần tăng trở lại.

Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 7 tăng 9,4% so với cùng kỳ, 07 tháng tăng 8,7%; khách quốc tế 07 tháng đạt gần 10 triệu lượt người, tăng 51%. Xuất khẩu tiếp tục là điểm sáng, nhất là xuất khẩu hàng nông, lâm, thủy sản; tăng trưởng xuất khẩu sang một số thị trường lớn như Trung Quốc, Nhật Bản… đã cơ bản phục hồi trong tháng 7.

(4) Quyết liệt tập trung hoàn thiện thể chế, pháp luật, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; xử lý tồn đọng, vướng mắc; đẩy mạnh đầu tư các dự án hạ tầng chiến lược, quan trọng; thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới của nền kinh tế.

Chính phủ đã ban hành các văn bản hướng dẫn Luật Đất đai, Nhà ở, Kinh doanh bất động sản, bảo đảm thi hành Luật từ ngày 01/8/2024; ban hành Nghị định thí điểm phân cấp quản lý nhà nước cho TP. Hồ Chí Minh. Thủ tướng Chính phủ đã thành lập Ban Chỉ đạo rà soát vướng mắc của hệ thống pháp luật, nghiên cứu trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 để tháo gỡ.

Trong 7 tháng, đã thực hiện miễn, giảm 87,2 nghìn tỷ đồng thuế, phí, lệ phí, (trong đó miễn, giảm khoảng 55,1 nghìn tỷ đồng). Ngân hàng Nhà nước đang nghiên cứu, sửa đổi gói tín dụng 120 nghìn tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội theo hướng nâng mức giảm lãi suất với người mua nhà.

Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án trọng điểm; xử lý các vấn đề tồn đọng, doanh nghiệp, ngân hàng yếu kém, ngân hàng “0 đồng”…; triển khai Đề án đầu tư 01 triệu căn nhà ở xã hội; đẩy nhanh tiến độ quy hoạch và ban hành kế hoạch thực hiện quy hoạch; phát triển kinh tế số, chuyển đổi số, triển khai Đề án 06, cung cấp dịch vụ công trực tuyến…

(5) An sinh xã hội được bảo đảm, đời sống người dân tiếp tục được nâng lên. Chính sách tiền lương được tổ chức thực hiện kỹ lưỡng, kết hợp với giải pháp truyền thông để hạn chế tối đa tác động lên lạm phát, giá cả hàng hóa, dịch vụ. Các chương trình tín dụng 7 tháng đã hỗ trợ vay vốn cho 1,5 triệu đối tượng, tạo việc làm cho hơn 445 nghìn lao động. Thủ tướng Chính phủ đã quyết định thành lập Quỹ cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo. Kịp thời làm tốt công tác hỗ trợ lương thực, nhu yếu phẩm, chỗ ở tạm cho người dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai, khắc phục hậu quả thiên tai. Tỷ lệ hộ dân đánh giá có thu nhập không thay đổi và tăng lên trong tháng 7 là 95,8%.

(6) Các lĩnh vực văn hóa, xã hội tiếp tục được quan tâm, chú trọng. Trong tháng 7, nhiều hoạt động có ý nghĩa được tổ chức để kỷ niệm ngày Thương binh - Liệt sỹ, ngày truyền thống của các lực lượng Thanh niên xung phong Việt Nam, Cảnh sát nhân dân, An ninh nhân dân, An ninh đối ngoại... Lễ Quốc tang cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng được tổ chức trang trọng, chu đáo, an toàn, thể hiện tình cảm sâu nặng và biết ơn sâu sắc về những đóng góp to lớn của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, với hàng trăm đoàn quốc tế, hàng nghìn đoàn với hàng trăm nghìn người dân đến viếng, đưa tiễn. Qua đó, đã thể hiện tinh thần đoàn kết, yêu nước, lòng tự hào dân tộc, khơi dậy ý chí quyết tâm của toàn thể đồng bào ta trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

(7) Ngành giáo dục đã tổ chức thành công Kỳ thi tốt nghiệp THPT quốc gia, tiếp tục triển khai công tác tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2024, bảo đảm an toàn, nghiêm túc, đúng kế hoạch.

(8) Ngành y tế làm tốt công tác phòng, chống bệnh bạch hầu; phòng, chống dịch bệnh, vệ sinh môi trường trước, trong và sau thiên tai, bão lũ; bảo đảm thuốc, vật tư y tế phục vụ khám chữa bệnh, triển khai Chương trình tiêm chủng mở rộng...

(9) Ổn định chính trị, độc lập, chủ quyền quốc gia được giữ vững; tiềm lực quốc phòng, an ninh được tăng cường. Tình hình an ninh, trật tự cơ bản ổn định; làm tốt công tác cứu hộ, cứu nạn, xuất cấp gạo kịp thời để hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả thiên tai; tăng cường phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, lừa đảo qua mạng, tội phạm công nghệ cao. Công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực được chú trọng.

(10) Công tác đối ngoại, ngoại giao kinh tế, nhất là đối ngoại cấp cao được triển khai chủ động, tích cực và hiệu quả. Tổ chức thành công chuyến thăm của Chủ tịch nước sang Lào, Campuchia; Thủ tướng Chính phủ sang Ấn Độ; tiếp đón chu đáo Lãnh đạo các nước đến dự Lễ Quốc tang cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, góp phần vun đắp quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam với các nước. Các hoạt động đối thoại kinh tế đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Mỹ tiếp tục được triển khai tích cực. Vị thế, uy tín của Việt Nam tiếp tục được nâng lên, mở ra các cơ hội hợp tác, hướng phát triển mới cho đất nước.

5 khó khăn, thách thức

Bộ trưởng cũng nêu bật những khó khăn, thách thức chung của thế giới, khu vực tiếp tục tác động không nhỏ đến KTXH nước ta. Trong đó, nổi lên 05 vấn đề sau:

(1) Các động lực tăng trưởng còn nhiều khó khăn, thách thức, cần quyết liệt, tập trung cải thiện, tháo gỡ.

Về phía cung, khu vực nông nghiệp, dịch vụ, du lịch đối mặt với chi phí sản xuất tăng cao; tình hình thời tiết không thuận lợi, bão lũ, mưa lớn kéo dài, nhất là ở vùng miền núi phía Bắc đã ảnh hưởng lớn đến sản xuất, kinh doanh của người dân, doanh nghiệp.

Sản xuất công nghiệp phụ thuộc vào sự phục hồi kinh tế và sức mua tại các thị trường lớn, tiến độ tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp, dự án bất động sản, triển khai các dự án đầu tư còn chậm, nhất là các dự án có quy mô lớn, dự án sử dụng vốn đầu tư công. Một số địa phương tập trung nhiều khu công nghiệp như TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai… có dấu hiệu thiếu hụt lao động cục bộ.

Các ngành, lĩnh vực mới như kinh tế số, kinh tế xanh, AI, chíp, bán dẫn… chưa có chuyển biến rõ nét, nguy cơ không bắt kịp được với thế giới và khu vực. Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam, Đề án Phát triển nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn chậm được ban hành.

Về phía cầu, đầu tư phục hồi chậm. Sức mua trong nước 07 tháng tăng thấp hơn cùng kỳ năm 2023 và giai đoạn 2015-2019; tốc độ tăng trưởng (nếu loại trừ yếu tố giá) chưa có dấu hiệu chuyển biến tích cực.

Doanh nghiệp đối mặt với áp lực cạnh tranh tăng cao ở cả thị trường thế giới và trong nước, rủi ro bị kiện phòng vệ thương mại ngày càng lớn, đồng thời với việc bị áp thuế chống bán phá giá và yêu cầu phải đáp ứng nhanh hơn các tiêu chuẩn mới, tiêu chuẩn xanh, phát thải các-bon… Doanh nghiệp bất động sản đối mặt với áp lực đáo hạn trái phiếu doanh nghiệp.

(2) Ổn định kinh tế vĩ mô còn tiềm ẩn rủi ro. Áp lực lạm phát lớn, trong khi lạm phát thường tăng vào cuối năm và có những yếu tố tác động rất khó dự báo, đặc biệt là tâm lý, kỳ vọng của người dân, doanh nghiệp, biến động giá cả hàng hóa, lương thực thế giới. Áp lực tỷ giá vẫn là thách thức lớn, tỷ lệ nợ xấu nội bảng vẫn ở mức cao, yêu cầu chính sách tiền tệ phải dành nhiều nguồn lực hơn để ứng phó.

(3) Thể chế, pháp luật mặc dù được tích cực thay đổi, nhưng vẫn còn có những vướng mắc, bất cập, chưa theo kịp yêu cầu thực tiễn. Một số quy định, thủ tục hành chính, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, điều kiện kinh doanh còn rườm rà, ách tắc, chưa được cắt giảm triệt để. Một số bộ, ngành, địa phương, trong một số trường hợp chưa thực sự quyết liệt, chủ động bảo đảm chất lượng, tiến độ công việc được giao; chưa đồng hành cùng doanh nghiệp để giải quyết, tháo gỡ vướng mắc.

(4) Tình hình thiên tai, bão lũ… tiếp tục diễn biến rất phức tạp; tính chung 7 tháng, thiệt hại do thiên tai khoảng 2,1 nghìn tỷ đồng, gấp 2,3 lần cùng kỳ năm trước.

(5) Đời sống của một bộ phận người dân còn khó khăn. Vệ sinh an toàn thực phẩm, ngập úng, ùn tắc giao thông, ô nhiễm tại các đô thị... vẫn là thách thức lớn. Tình hình tội phạm công nghệ cao, buôn lậu... còn tiềm ẩn những yếu tố phức tạp.

Phấn đấu tăng trưởng quý III/2024 đạt kịch bản 6,5-7,4%

Những tháng cuối năm, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư đề nghị, các cấp, ngành, địa phương cần phối hợp chặt chẽ, hiệu quả, phát huy hơn nữa tinh thần đồng hành cùng doanh nghiệp, sự chủ động, đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm để giữ vững đà phục hồi của nền kinh tế, phấn đấu tăng trưởng quý 3/2024 đạt kịch bản 6,5-7,4%, tạo bản lề để hoàn thành đạt và vượt mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2024. Trong đó, lưu ý các nhóm giải pháp như:

Bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, các cân đối lớn của nền kinh tế, trọng tâm là kiểm soát lạm phát. Không để thiếu hàng, gián đoạn nguồn hàng, tăng giá đột biến lương thực, thực phẩm, xăng dầu...

Tiếp tục thúc đẩy mạnh mẽ và làm mới các động lực tăng trưởng về đầu tư, tiêu dùng và xuất khẩu. Trong đó, đẩy mạnh kích cầu tiêu dùng trong nước. Khai thác tối đa các cơ hội từ các thị trường xuất khẩu trọng điểm, chiến lược và các FTA đã ký; thúc đẩy đàm phán, ký kết các FTA mới để đẩy mạnh xuất khẩu. Tập trung thu hút các dự án FDI có quy mô lớn, chất lượng, công nghệ cao trong các ngành công nghiệp chế biến, chế tạo, điện tử, bán dẫn...

Đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, nhất là các địa phương được giao nguồn vốn đầu tư công lớn, bảo đảm tiến độ các dự án trọng điểm, quan trọng quốc gia. Tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước, đẩy mạnh đầu tư trong các ngành sản xuất kinh doanh chính. Đẩy nhanh việc xử lý ngân hàng yếu kém, ngân hàng kiểm soát đặc biệt, các doanh nghiệp yếu kém, dự án chậm tiến độ.

Thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới từ kinh tế số, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh,... đẩy mạnh liên kết vùng, phát huy hiệu quả hoạt động của các Hội đồng điều phối vùng

Khẩn trương rà soát, quyết liệt tháo gỡ, xử lý ngay các khó khăn, vướng mắc về thể chế, pháp luật, thủ tục hành chính, bảo đảm tiến độ, chất lượng theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, xác định đây là động lực tạo bứt phá cho tăng trưởng trong những tháng cuối năm 2024 và thời gian tới.

Bên cạnh đó, chú trọng làm tốt công tác an sinh xã hội, phát triển văn hóa, giáo dục, y tế, bảo vệ môi trường. Tăng cường hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả, đẩy mạnh ngoại giao kinh tế, tiếp tục củng cố và không ngừng nâng cao vị thế, uy tín quốc tế của đất nước.

Tăng cường thông tin, tuyên truyền, nhất là công tác truyền thông chính sách, nâng cao hiệu quả công tác dân vận, tạo đồng thuận xã hội. Kiên quyết chấn chỉnh, khắc phục tình trạng né tránh, đùn đẩy trách nhiệm; thực hiện hiệu quả quy định về bảo vệ cán bộ, dám nghĩ, dám làm./.